Toàn cảnh nước mỹ

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 19/10 tuyên bố sẽ chấm dứt toàn bộ các khoản viện trợ và trợ cấp của Hoa Kỳ dành cho Colombia, đánh dấu bước leo thang nghiêm trọng trong mối quan hệ căng thẳng giữa Washington và Bogotá.

Trong bài đăng trên mạng xã hội, ông Trump cáo buộc Tổng thống Colombia Gustavo Petro “không làm gì để ngăn chặn sản xuất ma túy” tại quốc gia Nam Mỹ này, “bất chấp các khoản viện trợ quy mô lớn từ Mỹ – vốn chỉ là sự lãng phí và lừa gạt kéo dài đối với nước Mỹ.”

“Kể từ hôm nay, mọi khoản chi trả hoặc hình thức viện trợ nào cho Colombia sẽ bị dừng lại,” ông Trump viết bằng chữ in hoa.

Theo Bộ Ngoại giao Mỹ, Colombia đã nhận khoảng 210 triệu USD viện trợ của Hoa Kỳ trong năm tài khóa 2025, bao gồm 31 triệu USD hỗ trợ nông nghiệp. Chưa rõ ông Trump đề cập đến những khoản nào, song Mỹ từ lâu là nhà tài trợ an ninh lớn nhất của Colombia, từng cung cấp hàng tỷ USD cho quốc gia này nhằm chống tội phạm có tổ chức và khủng bố.

Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Colombia Gustavo Petro (Ảnh: Andrew Harnik/Getty Images; Diego Cuevas/Getty Images)

Trong cùng bài viết, ông Trump cảnh báo ông Petro rằng “tốt nhất nên đóng cửa những cánh đồng giết người ấy, nếu không Hoa Kỳ sẽ tự tay đóng lại, và sẽ không êm đẹp gì đâu.”

Tuyên bố được đưa ra chỉ vài tuần sau khi chính quyền Trump đánh giá Colombia “thất bại nghiêm trọng” trong việc thực hiện nghĩa vụ chống buôn bán ma túy, song vẫn duy trì viện trợ. Theo Liên Hợp Quốc, Colombia hiện chiếm gần 2/3 tổng sản lượng cocaine toàn cầu.

Quan hệ giữa hai nhà lãnh đạo đã xấu đi trong nhiều tháng qua. Ông Petro từng cáo buộc Mỹ “sát hại một công dân Colombia vô tội” trong một cuộc không kích vào tàu buôn ma túy tại vùng Caribe. Sau phát biểu chỉ trích binh sĩ Mỹ tại Liên Hợp Quốc, Washington đã hủy thị thực của ông Petro hồi tháng trước.

Ngày 17/10, Bộ Quốc phòng Mỹ thông báo đã thực hiện cuộc tấn công vào một tàu nghi chở lượng lớn ma túy, khiến ba người thiệt mạng. Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth cho biết con tàu có liên hệ với một tổ chức khủng bố Colombia. Đây là cuộc tấn công thứ bảy trong chiến dịch chống buôn ma túy ở vùng biển Caribe.

Tối 19/10, Tổng thống Gustavo Petro phản ứng trên mạng xã hội, chỉ trích ông Trump “thô lỗ và thiếu hiểu biết về Colombia.” Ông viết:

"Hãy đọc 'Trăm năm cô đơn đi', như phó đại sứ của ngài tạo Columbia đã làm, rồi ngài sẽ biết thế nào là cô đơn."

Ông Petro nói thêm: “Tôi không làm kinh doanh như ngài – tôi là một người xã hội chủ nghĩa. Tôi tin vào tình đoàn kết, lợi ích chung và tài nguyên chung của nhân loại. Nếu tôi không phải là doanh nhân, thì càng không thể là kẻ buôn ma túy. Trong tim tôi không có lòng tham.”

Colombia từng được coi là đồng minh thân cận nhất của Mỹ ở Nam Mỹ trong lĩnh vực an ninh và chống ma túy. Tuy nhiên, dưới thời Tổng thống Petro – người có lập trường cánh tả và từng là thành viên phong trào du kích M-19 – quan hệ song phương đã trở nên phức tạp hơn, đặc biệt trong các vấn đề về di cư, năng lượng và chính sách quốc phòng.

Các nhà quan sát nhận định, động thái mới của ông Trump không chỉ tác động đến kinh tế Colombia mà còn đe dọa phá vỡ chiến lược an ninh khu vực của Washington, vốn dựa vào sự hợp tác của Bogotá trong nhiều thập kỷ qua.