Toàn cảnh nước mỹ

Chiến tranh Gaza và kế hoạch 20 điểm

Chiến tranh giữa Israel và Hamas đã kéo dài hơn hai năm kế từ sau vụ tấn công ngày 7/10/2023 của Hamas vào Israel, dẫn tới chiến dịch quân sự rộng khắp của Israel ở Dải Gaza.

Vào ngày 29/9/2025, Trump và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cùng công bố một kế hoạch gồm 20 điểm nhằm kết thúc chiến tranh ở Gaza. Kế hoạch bao gồm các bước: ngừng bắn nếu hai bên đồng thuận, Israel rút quân từng giai đoạn, trao đổi tù nhân và trả tự do cho các con tin, giải giới Hamas, thiết lập một cơ chế quản trị chuyển tiếp mang tính kỹ trị (technocratic) dưới sự giám sát quốc tế.

Kế hoạch này đặt ra điều kiện rằng Hamas phải từ bỏ quyền lực, giải giáp và chấp nhận rút lui khỏi điều hành Gaza. Nếu không, điều đó cảnh báo rằng các biện pháp quân sự sẽ được áp dụng với sự ủng hộ của Mỹ đối với Israel. Trump sau đó đã đặt ra một "tối hậu thư" cho Hamas: phải chấp thuận các điều kiện này trước ngày 5/10, nếu không sẽ phải đối mặt với hậu quả nghiêm trọng.

Diễn biến mới nhất - Hamas phản hồi & căng thẳng đẩy cao

Hamas đã đưa ra phản hồi rằng họ sẵn sàng thả tất cả con tin, chuyển giao quyền quản lý, Gaza cho một cơ cấu điều hành kỹ trị bản địa, nhưng không cam kết giải giáp hoàn toàn hay từ bỏ ảnh hưởng chính trị tại Gaza. Trong khi đó, mặc dù Trump yêu cầu Israel ngừng hoạt động oanh kích Gaza để hỗ trợ tiến trình nhả con tin, nhưng các cuộc không kích vẫn tiếp tục diễn ra, làm tăng căng thẳng và thương vong dân thường.

Ngoài ra, bên trong chính phủ Israel, có sự chia rẽ: các bộ trưởng cực hữu như Itamar Ben-Gvir, Bezalel Smotrich phản đối việc duy trì bất kỳ hình thức tồn tại nào của Hamas, muốn tiếp tục chiến tranh quyết liệt. Điều này gây áp lực cho Thủ tướng Netanyahu trong việc cân bằng giữa thực hiện kế hoạch Trump và giữ ổn định liên minh nội bộ.

Trump cũng buộc phải thúc giục các bên "di chuyển nhanh" trong các cuộc đàm phán đang diễn ra tại Ai Cập - các nhóm kỹ thuật cúa Hamas, Israel và các bên trung gian sẽ tiếp tục cuộc họp để hoàn thiện chi tiết thực hiện thoa thuận.

Tổng thống Trump tuyên bố sẽ xóa sổ Hamas tại dải Gaza

Rào cản từ Hamas

Hamas từ lâu xem việc vũ trang là trung tâm của chiến lược và sự tồn tại chính trị của họ; việc giải giáp toàn diện là điều khó khăn để chấp nhận.

Ngay khi trao quyền quản trị, liệu các cánh lực lượng vũ trang của Hamas vẫn có thể hoạt động ngầm? Việc giám sát quốc tế có thể bị phá vỡ.

Kế hoạch quốc tế kỹ trị có thể bị kháng cự bởi dân chúng Gaza nếu họ nhìn nhận nó như sự mất chủ quyền.

Rủi ro về dân thường & vi phạm nhân quyền

Một chiến dịch "xóa sổ" không chỉ nhằm vào lực lượng vũ trang mà dễ lan rộng sang khu dân cư, gây thương vong cho người dân không liên quan. Việc này có thể tạo làn sóng chỉ trích quốc tế, tổ chức nhân quyền, và gia tăng căng thẳng khu vực.

Khó khăn trong quản trị & tái thiết

Giải quyết hậu chiến bao giờ cũng phức tạp: Tái thiết cơ sở hạ tầng, hỗ trợ dân di tản, ổn định an ninh, cung cấp điện, nước, y tế... nếu chính quyền chuyển tiếp kỹ trị không được chấp nhận rộng rãi, mọi nỗ lực có thể bị phá hỏng.

Phản ứng quốc tế và khu vực

Các quốc gia Arab, Liên hiệp quốc, Liên minh châu Âu, và các nước Hồi giáo có thể phản ứng mạnh nếu chiến dịch gây chết chóc lớn. Sự hỗ trợ ngoại giao, viện trợ nhân đạo và áp lực ngoại giao có thể ảnh hưởng đến việc thực thi chính sách.

Rủi ro "tuyến lửa lan rộng"

Một chiến dịch quân sự lớn có thể kích thích các nhóm vũ trang khác trong khu vực, đặc biệt là từ Liban (Hezbollah), Iran, các nhóm Hồi giáo vũ trang ở Jordan, Syria, quần đảo Hồi giáo... dẫn đến nguy cơ lan rộng xung đột.

Việc Tổng thống Trump tuyên bố sẽ "xóa sổ Hamas" nếu tổ chức này không từ bỏ quyền lực tại Gaza là tuyên bố mang tính chiến lược mạnh mẽ, nhằm gây áp lực cực độ lên Hamas để buộc họ phải chấp thuận kế hoạch hòa bình 20 điểm mà Trump và Netanyahu đề xuất.

Tuy nhiên, giữa tuyên bố và thực thi là một khoảng cách rất lớn - có nhiều thách thức cả về mặt kỹ thuật, chính trị, an ninh và nhân đạo. Nếu triển khai một chiến dịch "xóa sổ" thực sự, rủi ro gây thương vong dân thường, phản ứng quốc tế mạnh mẽ, và sự phản kháng từ bên trong Gaza là rất lớn.

Hiện tại (ngày 5/10/2025), tình hình vẫn đang trong giai đoạn đàm phán - Hamas đã có những phản hồi một phần, nhưng chưa chịu giải giáp hoàn toàn; Israel tiếp tục không kích; và các bên kỹ thuật đang họp tại Egypt để hoàn thiện cơ chế thực thi.