Luật này bao gồm 7 Chương với 54 Điều, tập trung vào vị trí và vai trò của Thủ đô, cũng như chính sách, trách nhiệm xây dựng, phát triển, quản lý và bảo vệ Thủ đô. Luật sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2025, trừ khi có quy định khác trong Điều 54 khoản 2, sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.

Trước khi thông qua, Quốc hội đã nghe Báo cáo giải trình từ Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng, nơi đã tiếp thu và chỉnh lý dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) dựa trên ý kiến của các đại biểu. Các điều chỉnh bao gồm cơ cấu tổ chức và nhiệm vụ của chính quyền thành phố Hà Nội, tuân thủ cả Luật Thủ đô và Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Đặc biệt, Luật đã bổ sung thẩm quyền của Ủy ban nhân dân phường trong việc quyết định các nội dung theo quy định của các văn bản quy phạm pháp luật khác, mà trước đây phải do Hội đồng nhân dân cấp xã quyết định hoặc được thông qua trước khi quyết định.

Luật cũng đã điều chỉnh và bổ sung về việc phân cấp và ủy quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành đối với các cơ quan của thành phố Hà Nội, nhằm thúc đẩy phân cấp và ủy quyền. Ngoài ra, Luật đã chỉnh lý các quy định về quản lý, sử dụng đất tại các bãi sông, bãi nổi, đảm bảo phù hợp với quy hoạch và yêu cầu về phòng, chống lũ.

Quốc hội đã thông qua Luật Thủ đô (sửa đổi). Ảnh: Quochoi.vn 

Đối với Khu công nghệ cao Hòa Lạc, Luật đã điều chỉnh các quy định về giao đất, cho thuê đất, thẩm quyền giao đất và quản lý đất đai, phù hợp với Luật Đất đai năm 2024 và tránh gây xáo trộn lớn trong lĩnh vực này.

Luật cũng đã quy định rõ về việc thử nghiệm có kiểm soát, không cho phép trong các lĩnh vực ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh quốc gia, và lĩnh vực biến đổi, chỉnh sửa gen người. Các tổ chức, doanh nghiệp có thể được phép không áp dụng một số quy định của pháp luật, do Hội đồng nhân dân thành phố quyết định phạm vi này.

Ngoài ra, Luật đã chỉ đạo rà soát và bổ sung các trường hợp áp dụng biện pháp ngừng cung cấp dịch vụ điện, nước để khắc phục vi phạm pháp luật về phòng, chống cháy, nổ. Cũng bổ sung quy định về chuyển tiếp trách nhiệm hợp đồng cung cấp dịch vụ điện, nước đã ký trước ngày Luật này có hiệu lực.

Luật Thủ đô (sửa đổi) vẫn còn chịu sự điều chỉnh của các luật và văn bản khác trong hệ thống pháp luật tổng thể. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao các ý kiến đóng góp của đại biểu để nghiên cứu, chỉ đạo rà soát, sửa đổi, bổ sung các luật, pháp lệnh, nghị quyết liên quan để hoàn thiện hệ thống pháp luật trong thời gian tới.

Hoàng Quỳnh