Văn hóa

Giữa núi rừng Điện Biên hoang vu và hiểm trở, nơi mây mù quanh năm giăng kín đỉnh núi, có một bản nhỏ mang tên Phú Xi - nơi người Mông sinh sống đã nhiêu đời.

Mùa mưa năm nay đến sớm và dữ dội hơn bao giờ hết. Lũ quét, sạt lớ đất, nước chảy cuồn cuộn từ rừng già xuống đã cuốn phăng bao mái nhà, câu treo và đường đi.

Người trưởng bản của nhân dân

Mùa A Thi - người đàn ông gần 50 tuổi, dáng người răn rỏi, ánh mắt cương nghị và tiếng nói mạnh mẽ - là trưởng bản Phú Xi suốt 10 năm qua. Là người con sinh ra và lớn lên tại bản, ông thấm thía sự cực nhọc của bà con khi sống giữa vùng núi cao biệt lập.

Chính vì thế, trong nhiêu năm làm trưởng bản, Mùa A Thi luôn là người tiên phong trong mọi phong trào xây dựng bản làng, từ vận động xóa nhà tạm, làm đường bê tông, đến tuyên truyền đồng bào từ bỏ tập tục lạc hậu, đẩy mạnh trồng trọt, chăn nuôi bền vững. Tuy nhiên, điều khiến ông Mùa A Thi được nhắc đến và kính trọng nhiều nhất lại chính là tinh thân quên mình cứu dân trong cơn lũ dữ xảy ra vào những ngày cuối tháng 7 vừa qua.

Đêm định mệnh ở Phú Xi

Rạng sáng ngày 27/7, một trận mưa xối xả trút xuống bản Phú Xi, kéo dài liên tuo suốt đêm. Đến 3 giờ sáng, dòng nước từ rừng tràn xuống, mang theo đất đá, cây rừng, cuốn phăng nhiều đoạn đường, phá hỏng kè đá, khiến toàn bộ hệ thống cảnh báo sớm sập đổ.

Trong tích tắc, một phần bản bị cô lập, nước lũ lên nhanh làm nhiều ngôi nhà chìm trong biển nước. Người dân không kịp trở tay.

Ngay khi nghe tiếng la hét, tiếng kêu cứu trong đêm tối, ông Mùa A Thi lập tức lao ra khỏi nhà, gọi loa câm tay, vừa đi vừa hô hoán mọi người chạy lên các điểm cao.

Ông cùng ba thanh niên khỏe mạnh trong bản vác đèn pin, áo mưa, và dây thừng vượt qua dòng nước lũ, đến từng nhà thúc giục người dân sơ tán.

Có những lúc ông phải leo qua mái nhà ngập nước, đập cửa, bế từng em bé ra ngoài giữa đêm đen và mưa tâm tã.

Một người dân kể lại: "Nếu không có trưởng bản Thi, có lẽ cả nhà tôi đã không kịp thoát. Ông ấy hét lớn, kéo cửa, rồi cõng bà mẹ già của tôi lên đồi. Không màng nguy hiểm gì cho mình cả."

Trưởng bản Mùa A Thi đã dũng cảm, không quản hiểm nguy trước cơn lũ dữ, kêu gọi dân bản và trực tiếp hỗ trợ người già, trẻ em chạy nạn.

Cứu người không ngơi nghỉ

Trong suốt hơn 10 giờ liên tục từ lúc lũ đổ về đến khi nước bắt đầu rút, ông Mùa A Thi không hề nghỉ ngơi.

Khi biết có một hộ gia đình bị kẹt giữa hai khe suối đang lũ lớn, ông cùng nhóm thanh niên cắt rừng, dùng dây thừng buộc vào thân cây lớn để vượt qua nước lũ, tiếp cận căn nhà và giải cứu được cả 5 người.

Trong lúc hỗ trợ đưa người bị thương đi cấp cứu, ông bị đá va vào chân, rách một đoạn dài, nhưng vẫn cố gắng dìu nạn nhân xuống khu vực an toàn.

Ngay cả khi lực lượng cứu hộ từ huyện vào tới nơi, ông Thi vần cùng công an, bộ đội địa phương hỗ trợ tìm kiếm các tài sản bị cuốn trôi, đưa thực phẩm, nước uống cho các hộ dân bị cô lập, và trấn an tinh thân người dân đang hoảng loạn sau thiên tai.

Một chiến sĩ công an huyện Mường Chà chia sẻ: "Ông trưởng bản này thật sự là một chiến sĩ giữa đời thường. Cả đêm không ngủ, không lo cho bản thân, chỉ lo cứu người. Ông ấy hiểu từng nhà, từng người, và dũng cảm không ai bằng.

Lãnh đạo gương mẫu, người dân tin yêu

Sau lũ, bán Phú Xi tan hoang. Hơn 20 ngôi nhà bị cuốn trôi, nhiều diện tích hoa màu mất trăng, đường giao thông bị chia cắt hoàn toàn. Nhưng nhờ sự chỉ đạo sát sao của ông Mùa A Thi, công tác khắc phục hậu quả được thực hiện nhanh chóng.

Ông huy động đoàn thanh niên tình nguyện, phân công nhóm hô trợ dọn bùn, nhóm lo cơm nước cho người gia và trẻ nhỏ, nhóm giúp dựng lại nhà tạm. Không chờ đợi cứu trợ, ông cùng các hộ dân còn lại tận dụng mọi vật dụng còn sót lại để dựng lán, chia sẻ nhu yếu phấm và động viên nhau vượt qua khó khăn.

Chính quyền xã và huyện cũng đánh giá cao vai trò "thủ lĩnh bản làng" của ông trong việc giữ vững tinh thân đoàn kết, ổn định tình hình sau lũ.

Người hùng thầm lặng của núi rừng

Không thích những lời ca ngợi, ông Mùa A Thi chỉ cười hiền khi được hỏi về những gì mình đã làm: "Tôi là trưởng bản, người dân giao trách nhiệm, lúc hoạn nạn thì phải đứng ra lo cho họ. Cứu được người là mừng rồi."

Nhưng với bản Phú Xi, ông là người hùng. Một người hùng không áo giáp, không vũ khí, chỉ có trái tim nóng và lòng dũng cảm.

Ở nơi thiên nhiên khắc nghiệt, nơi cuộc sống còn nghèo khó, những con người như Mùa A Thi chính là chỗ dựa vững chắc nhất, là hiện thân của sức mạnh cộng đồng, là niềm tin để người dân vùng cao bám đất, bám bản, và vượt qua mọi giông bão.

Câu chuyện về trưởng bản Mùa A Thi không chỉ là tấm gương về tinh thần dũng cảm, trách nhiệm và yêu thương đông bào mà còn là minh chứng cho vai trò quan trọng của người đứng đầu cơ sở trong phòng chống thiên tai.

Trong thời buổi biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp, cần lắm những "Mùa A Thi" ở khắp mọi bản làng để bảo vệ sinh mạng và cuộc sống bình yên của nhân dân.