Toàn cảnh nước mỹ

Trong bối cảnh châu Âu rơi vào mức đối đầu được so sánh với Chiến tranh Lạnh, khi Ba Lan cảnh báo có thể bắn hạ máy bay Nga xâm nhập không phận, còn các thiết bị bay không xác định xuất hiện ở Bắc Âu, bài phát biểu của ông Trump được theo dõi chặt chẽ. Tại Trung Đông, Israel phát tín hiệu về khả năng sáp nhập thêm lãnh thổ trong khi xung đột ở Gaza tiếp diễn, làm dấy lên lo ngại về bạo lực lan rộng. Ở Mỹ, lạm phát cũng đang có dấu hiệu quay trở lại.

Tổng thống Donald Trump sau bài phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc lần thứ 80 tại trụ sở Liên Hợp Quốc ở Thành phố New York vào thứ Ba. (Ảnh: Mike Segar/Reuters)

Tuy nhiên, thay vì đưa ra thông điệp trấn an hay định hướng chính sách rõ ràng, ông Trump chủ yếu tập trung vào những câu chuyện bên lề. Ông phàn nàn về một chiếc thang cuốn hỏng trong trụ sở Liên Hợp Quốc, nhắc lại việc tổ chức này từ chối đề xuất sửa chữa của ông khi còn hoạt động trong lĩnh vực bất động sản. “Tôi định lát đá cẩm thạch, nhưng họ lại chọn terrazzo,” ông nói.

Về biến đổi khí hậu, ông Trump đưa ra những lập luận gây tranh cãi, cho rằng “không khí sạch của Mỹ” đang bị ảnh hưởng bởi “luồng gió từ Trung Quốc” và cảnh báo rằng các nhà hoạt động môi trường “muốn giết hết bò”. Trong khi đó, phái đoàn Anh – vừa dành cho ông một chuyến thăm cấp nhà nước long trọng – đã phải nghe Tổng thống Mỹ tuyên bố sai lệch rằng “London muốn áp dụng luật Sharia” và chỉ trích chính sách năng lượng tái tạo của Thủ tướng Keir Starmer.

Ông Trump cũng một lần nữa đề cập đến khả năng được trao giải Nobel Hòa bình, khẳng định đã “chấm dứt” nhiều cuộc chiến dù trên thực tế nhiều xung đột không còn diễn ra khi ông can dự.

Tổng thống Donald Trump phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc tại trụ sở Liên Hợp Quốc ở Thành phố New York vào thứ Ba. (Ảnh: Angela Weiss/AFP/Getty Images)

Trong phần trả lời báo chí sau bài phát biểu, ông Trump nói rằng NATO nên “bắn hạ máy bay Nga xâm phạm không phận,” nhưng sau đó lại bổ sung “tùy tình huống.” Ngoại trưởng Marco Rubio cùng ngày cũng khẳng định Mỹ sẽ không trực tiếp bắn hạ máy bay Nga.

Liên quan đến Ukraine, ông Trump có cuộc gặp được đánh giá là “thành công” với Tổng thống Volodymyr Zelensky. Sau đó, ông viết trên mạng xã hội rằng ông tin Ukraine có thể giành lại toàn bộ lãnh thổ và thậm chí tiến xa hơn, với sự hỗ trợ tài chính từ châu Âu và NATO. Ông gọi Nga là một “con hổ giấy” và khẳng định Mỹ sẽ cung cấp thêm vũ khí cho NATO để chuyển giao cho Kyiv.

Tổng thống Donald Trump phát biểu trong cuộc gặp song phương với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại kỳ họp thứ 80 của Đại hội đồng Liên hợp quốc vào thứ Ba tại Thành phố New York. (Ảnh:Chip Somodevilla/Getty Images)

Tuy nhiên, ông không đưa ra các biện pháp cụ thể về trừng phạt kinh tế đối với Moskva, khiến dư luận quốc tế tiếp tục đặt câu hỏi về định hướng chính sách của Washington.

Đáng chú ý, ông Trump còn tuyên bố sẽ tiếp tục tiến hành các hành động quân sự đơn phương ở ngoài khuôn khổ pháp luật quốc tế, ví dụ như việc “tấn công thuyền cao tốc của các cartel ở Venezuela”, dù Nhà Trắng chưa công bố bằng chứng hay xin phép Quốc hội.

Trong bài phát biểu, ông Trump nhiều lần chỉ trích Liên Hợp Quốc, chất vấn về sự tồn tại và vai trò của tổ chức này. “Mục đích của Liên Hợp Quốc là gì?” – ông đặt câu hỏi.

Ngoài ra, Tổng thống Mỹ nhấn mạnh quan điểm về châu Âu, cảnh báo rằng “năng lượng và nhập cư” là hai vấn đề có thể “phá hủy nền dân chủ” tại lục địa này. Ông cho rằng các chính phủ đang quá “lịch sự và chính trị đúng đắn,” từ đó “hủy hoại di sản của mình.”

Khép lại phát biểu, ông Trump nhắc lại khẩu hiệu quen thuộc: “Người ta từng đội chiếc mũ có dòng chữ ‘Trump đúng về mọi thứ’. Tôi không nói điều đó để khoe khoang, nhưng đó là sự thật. Tôi đã đúng về mọi thứ.”

Bài phát biểu đầu tiên tại Liên Hợp Quốc trong nhiệm kỳ hai của ông Trump đã khiến cộng đồng quốc tế vừa theo dõi chặt chẽ, vừa lo ngại về định hướng chính sách sắp tới của Mỹ trong bối cảnh tình hình toàn cầu nhiều bất ổn.