Thứ Năm, 30/10/2025 15:56

Tạp chí Việt Mỹ

Tất cả chuyên mục

“Phác thảo điện ảnh Việt Nam thời đổi mới và hội nhập” - sách phê bình điện ảnh đặc biệt

Thứ năm, 09/11/2023 - 05:00 (GMT+7)

TCVM - Ngày 8/11, tại Hà Nội, NXB Hội nhà văn phối hợp với Công ty sách Liên Việt tổ chức lễ ra mắt tập sách tiểu luận phê bình điện ảnh “Phác thảo điện ảnh Việt Nam thời đổi mới và hội nhập” của Tiến sĩ Ngô Phương Lan.

Buổi ra mắt có sự tham gia PGS.TS Nguyễn Thế Kỷ, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Tổng giám đốc Đài tiếng nói Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Lý luận phê bình văn học nghệ thuật Trung ương; PGS.TS.Nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân, Chủ tịch Liên hiệp các hội văn học nghệ thuật Việt Nam; TS Trịnh Thị Thủy, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, cùng đông đảo các nhà quản lý trong lĩnh vực văn hóa, văn học nghệ thuật, các NSND, NSƯT, nhà biên kịch, nhà làm phim nổi tiếng ở nhiều thế hệ.

Đạo diễn, NSND Đặng Nhật Minh và Tổng Biên tập Tạp chí Việt - Mỹ Nguyễn Hải Giang cùng nhiều văn nghệ sĩ đã đến động viên, chia vui cùng TS Ngô Phương Lan.

Đây là cuốn sách thứ ba của tác giả Ngô Phương Lan nhưng là cuốn thứ tư được xuất bản.

Trước đó bà đã thành công với 02 cuốn sách khác là Đồng hành cùng màn ảnh (1988) - Giả thưởng Chính của Hội Điện ảnh Việt Nam cho công trình lý luận, phê bình và “Tính hiện đại và tính dân tộc trong điện ảnh Việt Nam” (2005) - Giải Cánh diều Vàng cho công trình lý luận, phê bình của Hội Điện ảnh Việt Nam.

Đặc biệt, cuốn sách thứ hai của bà được chắt lọc, biên tập và được Mạng lưới Xúc tiến Điện ảnh châu Á (NETPAC) cùng với Galangpress xuất bản bằng tiếng Anh mang tên “Modernity and Nationality in Vietnamese Cinema”, phát hành quốc tế năm 2007.

PGS.TS.Nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân, Chủ tịch Liên hiệp các hội văn học nghệ thuật Việt Nam chia sẻ tại buổi ra mắt sách.

Trong cuốn sách “Phác thảo điện ảnh Việt Nam thời đổi mới và hội nhập” lần này, TS. Ngô Phương Lan đã chia cuốn sách làm hai phần khác nhau.

Phần một có thể xem là phần phê bình.

Bên cạnh chương đầu khái quát về tác phẩm điện ảnh và phong cách của các đạo diễn là những bài phê bình một số bộ phim chọn lọc, ít nhiều ghi dấu án trong thời kỳ đổi mới như “Tướng về hưu”, “Thương nhớ đồng quê”, “Mùa ổi”, “Thị trấn yên tĩnh”, “Thằng Bờm”, “Gánh xiếc rong”, “Chung cư”, “Mê Thảo thời vang bóng”, “Ai xuôi vạn lý”, “Chiếc chìa khóa vàng”, “Hãy tha thứ cho em”, “Ngã ba Đồng Lộc”,  “Bến không chồng”, “Vị đắng tình yêu”, “Đời cát”, “Thung lũng hoang vắng”, “Trăng nơi đáy giếng”, “Cỏ lau”, “Những người thợ xẻ”, “Mùa len trâu”, “Thời xa vắng”, “Sống trong sợ hãi”, “Chơi vơi”, “Vào Nam ra Bắc”, “Chuyện của Pao”.

Lễ ra mắt sách được tổ chức trang trọng tại Hà Nội.

Kịch bản và cấu trúc phim, các tình huống trong phim, cách xử lý các cảnh quay, âm nhạc, nghệ thuật xây dựng hình tượng nhân vật và diễn xuất của các diễn viên… được tác giả phân tích và phê bình bằng chuyên môn hàn lâm, nhưng được diễn đạt bằng ngôn ngữ giản dị mà mực thước nên dễ dàng phù hợp với bất kỳ ai quan tâm và yêu thích các tác phẩm điện ảnh nước nhà.

Phần hai cuốn sách là một số tiểu luận, bài viết về sự phát triển, thăng trầm của điện ảnh Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế và trên con đường xây dựng nền công nghiệp điện ảnh.

Trong phần này, tác giả cũng phác thảo sơ đồ các liên quan phim quốc tế, chặng đường đến với quốc tế của điện ảnh Việt Nam, những thách thức và bài học kinh nghiệm xây dựng nền công nghiệp điện ảnh Việt Nam và đặc biệt, bà luôn trăn trở với câu chuyện quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam ra thế giới điện ảnh.

Bà Vũ Phương Liên, Giám đốc công ty sách Liên Việt, đơn vị in ấn và phát hành sách tặng hoa chúc mừng TS. Ngô Phương Lan.

Tác giả đã bộc bạch về tâm huyết với cuốn sách: “Quả là khi viết, mục đích của tôi là xâu cuỗi và hệ thống lại một chặng đường dài hơn ba chục năm từ khi Việt Nam bước vào công cuộc đổi mới (1986) đến đầu năm 2023 cho ra một bức phác thảo rõ nét này.

Thật may, đây cũng là hơn ba chục năm tôi được làm nghề một cách miệt mà và say mê dù phải vượt qua không ít khó khăn, thử thách.

Cho nên tôi cứ tự nhủ rằng, mình là người thực sự may mắn, vì các đời được gắn bó với nghề mình yêu, kể từ khi được chọn chuyên ngành lý luận phê bình điện ảnh để học và hành”.

PGS.Nguyễn Thế Kỷ thì nhận xét: “Đây là cuốn sách nghiên cứu có hệ thống, mang tính chất chuyên khảo.

Sự lựa chọn các phim nghiên cứu rất kỹ lưỡng, đánh giá, phê bình với thái độ chừng mực nhưng sắc sảo.

Tác giả đã rất dày công và tinh tế khi viết phê bình hầu hết những bộ phim có dấu ấn từ thời điện ảnh Việt Nam đổi mới và hội nhập.

Bên cạnh một nhà phê bình phim uy tín, có thể thấy ở Ngô Phương Lan một nhà quản lý có tầm nhìn với những bài viết tâm huyết về việc làm thế nào để xây dựng thành công nền công nghiệp điện ảnh Việt Nam, đưa điện ảnh Việt Nam vào vị trí xứng đáng trong bản đồ điện ảnh khu vực và thế giới”.

PGS.TS Nguyễn Thế Kỷ phát biểu tại lễ ra mắt sách.

Bà Lý Phương Dung, Phó Cục trưởng Cục Điện ảnh ấn tượng tính quốc tế hoá của tác phẩm. “Nhiều bài viết có thể coi là những công trình nghiên cứu giá trị được chắt lọc, có quy mô và tính chất khác nhau, được tác giả đúc kết trong hơn ba thập kỷ lao động, gắn bó và cống hiến cho ngành điện ảnh nước nhà, thể hiện tình yêu chung thuỷ của tác giả với ngành điện ảnh, nơi đã gắn bó từ thời hoa niên đến tận bây giờ, dù ở bất cứ vị trí nào, Bà Dung nhận định.

Chia sẻ về những khó khăn khi viết cuốn sách, TS Ngô Phương Lan cho biết, sau khá nhiều năm bận rộn với công việc quản lý, về gắn bó với Hội đồng Lý luận phê bình văn học nghệ thuật trung ương, đắm mình trong bầu không khí học thuật, bà mới lại có cơ hội quay trở lại với trang viết.

Đây cũng là khoảng thời gian bà được làm nghề một cách miệt mài và say mê, dù phải vượt qua không ít khó khăn, thử thách bởi viết phê bình thực sự rất khó và đòi hỏi người viết phải nghiên cứu say mê.

“Mong muốn của tôi là tìm được một sự chia sẻ với bạn đọc và những người đồng nghiệp.

Tôi xem đây như là một món quà nhỏ dành tặng cho tuổi 60 của mình dù khi viết cũng trải qua rất nhiều thử thách”, tác giả chia sẻ.

Sách "Phác thảo điện ảnh Việt Nam thời đổi mới và hội nhập" của TS Ngô Phương Lan.

Đại sứ Nguyễn Phương Nga tại buổi ra mắt sách chia sẻ, mình có tình yêu rất lớn với điện ảnh nói chung và điện ảnh việt nam nói riêng và người đưa chị tới Điện ảnh là con đương tốt nhất đưa Việt Nam ra thế giới và đưa thế giới tới Việt Nam và thúc đẩy sự hiểu biết giữa các dân tộc.

TS Ngô Phương Lan hiện là Chủ tịch Hiệp hội Xúc tiến và Phát triển điện ảnh Việt Nam (VDFA), Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng Lý luận, Phê bình Văn học nghệ thuật Trung ương.

Bà tốt nghiệp Đại học Điện ảnh Quốc gia Liên Xô (VGIK), Moscow năm 1988, nhận bằng Tiến sĩ Lịch sử Văn hóa Nghệ thuật tại Viện Văn hóa Thông tin, Hà Nội năm 2005.

Bà từng là Cục trưởng Cục Điện ảnh Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Lý luận và Phê bình Hội Điện ảnh Việt Nam, Giám đốc LHP Quốc tế Hà Nội, Ủy viên Hội đồng Lý luận và Phê bình Văn học Nghệ thuật Trung ương, thành viên của Mạng lưới Xúc tiến Điện ảnh Châu Á (NETPAC).

Bà đã tham gia Ban giám khảo của nhiều liên hoan phim quốc tế và trong nước, và đã nhận được nhiều giải thưởng cho những đóng góp cho ngành công nghiệp điện ảnh.

Là một nhà phê bình điện ảnh có tiếng, các bài viết và phê bình của TS Ngô Phương Lan đã được đăng trên nhiều tờ báo và tạp chí như Cinemaya, là tác giả và đồng tác giả của nhiều cuốn sách về điện ảnh được xuất bản trong và ngoài nước.

Bình Nguyên

Tag (S):

tin mới cập nhật