Sáng 23-2 (14 tháng Giêng), tại khu Di tích lịch sử cấp Quốc gia Đền – Chùa Hoà Liễu, chính quyền xã Thuận Thiên, huyện Kiến Thuỵ, Hải Phòng long trọng tổ chức Lễ hội Minh thề - Di sản văn hoá Phi vật thể Quốc gia.
Lễ hội Minh thề diễn ra vào ngày 14 tháng Giêng và kéo dài 3 ngày, ngày chính hội, dân làng dựng một đài thề trước cửa chùa Hòa Liễu. Ban thờ được sắp đặt trang nghiêm, nổi bật là chiếc mũ quan đặt trang trọng lên chính diện ban thờ.
Hịch văn Minh thề ngắn gọn, súc tích nhưng đã nêu bật được giá trị đạo đức, sự chính trực, liêm khiết và mang thông điệp hết sức hợp lòng dân nên được người dân thôn Hòa Liễu gìn giữ, phát triển cho đến ngày nay.
Lễ hội Minh thề còn mang tính giáo dục cộng đồng, đề cao sự trung thực, sống nhân văn và chấp hành kỷ cương phép nước.
Nếu bản thân vì việc công mong thần linh ủng hộ, nhược bằng lợi dụng việc công làm của tư thì thần linh đả tử. Chính những giá trị nhân văn sâu sắc trong hịch văn Minh thề mà ngay cả trong thời kỳ Pháp thuộc, chính quyền đô hộ đã cho dịch nội dung ra tiếng Pháp để lưu truyền rộng rãi.
Mở đầu, Chủ tế đọc chúc văn công đức Thánh vương cùng các bồi lễ... nghi thức rước lần lượt các vị kỳ lão, chức sắc ra đài thề được thực hiện trong tiếng nhạc bát âm trang nghiêm. Con dao bầu và linh kê (gà trống hành lễ phải có đặc điểm: lông vàng, chân vàng, mỏ đỏ, mào cờ) cũng được rước từ trong đền đặt lên đài thề.
|
Khai mac lễ hội Minh thề |
|
Nghi thức rước các vị chức sắc ra đài thề |
Đại diện tư văn đọc Minh thề: "Mọi người trong làng, từ hương chức đến nhân dân, trên là bô lão, dưới từ 18 tuổi trở lên
Dù là người có chức có quyền trong làng, người dạy học hay nông dân, đều phải lấy lời hay lẽ phải mà dạy bảo con cháu làm điều tốt đẹp, tuân theo thuần phong mỹ tục. Nếu dùng uy quyền làm những việc ác, lấy của công đem về làm của tư, nguyện cầu thần linh đả tử….
Từ buồng cau trái chuối đến lúa mạ, hoa màu, mọi người đều công minh chính trực, không tham lam vơ vét. Người nào tà tâm trộm cắp của nhau, nguyện cầu thần linh đả tử.
Làm tôi bất trung, làm con bất hiếu, xin trời tru diệt…".
Sau mỗi lời thề, tất cả đồng thanh:"Y như lời thề".
Lời thề vừa dứt, chủ tế cầm dao cắm mạnh xuống đất biểu thị sự quyết tâm, lấy dao cắt tiết gà, hòa rượu tượng trưng, cùng mọi người tham dự uống, thể hiện sự đồng tâm thực hiện.
|
Nghi thức "chỉ trời vạch đất" rồi vẽ một vòng tròn lớn giữa sân miếu và cắm con dao ở vị trí giữa vòng tròn |
|
Đại diện tư văn đọc Hịch Minh thề |
Hòa tiết |
Hòa tiết linh kê vào bình rượu |
|
Nghi thức uống "kim kê huyết tửu" thể hiện sự đoàn kết thực hiện đúng lời thề |
Lễ hội Minh thề đã được duy trì nghiêm cẩn suốt trong thời gian nhà Mạc trị vì. Ở các triều đại sau này, lễ hội vẫn diễn ra đều đặn. Vào thế kỷ XIX, nhà Nguyễn sắc phong bốn chữ vàng "Mỹ Tục Khả Phong" cho lễ hội Minh Thề. Thời Pháp thuộc, nội dung Hịch văn Hội Minh thề được chính quyền Đông Dương dịch ra tiếng Pháp để lưu truyền rộng rãi.
Sau 1954, do chiến tranh và nhiều lý do khác, hội Thề gián đoạn. các vị cao niên trong làng bàn nhau khôi phục. Ròng rã đoạn trường, mười năm . Sau nhiều năm gom góp, sưu tầm cổ vật, văn bia, dựa trên hương ước cổ, dân làng lập bản hương ước mới, gồm 5 chương 20 điều, được giám sát, điều hành bởi Hội đồng bô lão 12 vị, do dân kính trọng bầu lên. Năm 1993 khu đền chùa Hòa Liễu được công nhận là di tích lịch sử cấp quốc gia, sau đó lễ hội mới được bắt tay vào phục dựng
Trải qua biến cố, thăng trầm lịch sử, dân làng Hòa Liễu vẫn gìn giữ lễ hội Minh Thề như nét đẹp truyền thống vô giá.
Năm 2017, lễ hội Minh Thề được công nhận là di sản quốc gia phi vật thể.