Toàn cảnh nước mỹ

Trong những ngày gần đây, quan hệ giữa Nga và Mỹ tiếp tục leo thang căng thẳng khi các cuộc khẩu chiến ngoại giao kèm theo những hành động quân sự mang tính răn đe ngày càng gia tăng. Điểm nóng mới nhất là việc Mỹ bất ngờ điều động một tàu ngâm hạt nhân chiên lược đến vùng biển gần châu Âu - động thái được giới phân tích đánh giá là "thông điệp cứng rắn" gửi tới Moscow.

Khẩu hiến ngoại giao Mỹ - Nga tiếp tục leo thang 

Trong suốt năm 2025, Mỹ và Nga liên tục có những phát ngôn công kích lẫn nhau xoay quanh hàng loạt vân đề nóng, đặc biệt là cuộc chiến tại Ukraine, mở rộng NATO về phía Đông, và các vụ tấn công mạng được cho là có bàn tay của Moscow.

Phía Mỹ cáo buộc Nga không tuân thủ các nguyên tắc quốc tế, can thiệp thô bạo vào chủ quyền của các quốc gia khác, và sử dụng các biện pháp chiến tranh lai như tin tặc, tuyên truyền và phá hoại để làm suy yếu phương Tây.

Trong khi đó, Nga tố cáo Mỹ cùng NATO cố tình "bao vây" và đe dọa an ninh quốc gia của mình thông qua việc cung cấp vũ khí cho Ukraine, triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa tại Ba Lan, Romania, và mở rộng hiện diện quân sự tại Baltic.

Bên cạnh đó, Nga đặc biệt phẫn nộ trước các lệnh trừng phạt mới của Mỹ nhằm vào lĩnh vực năng lượng, quốc phòng và công nghệ cao của Nga. Đáp lại, Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố sẽ "có hành động thích đáng" nếu Mỹ tiếp tục các "hành vi thù địch".

MỸ điều động tàu ngầm chiến lược – tín hiệu mạnh mẽ 

Ngày 29/7/2025, Lầu Năm Góc xác nhận đã điều động tàu ngâm hạt nhân chiến lược lớp Ohio - USS Rhode Island - tiên vào biển Na Uy và sẵn sàng hoạt động gần khu vực Bắc Cực. Tàu ngâm này có khả năng mang theo tới 24 tên lửa đạn đạo liên lục địa Trident II D5, mỗi tên lửa có thể mang đầu đạn hạt nhân với sức công phá cực lớn.

Đây là một trong những tàu ngâm răn đe chiên lược chú lực của Hải quân Mỹ, vốn chỉ xuất hiện trong những tình huống "cần truyền tải thông điệp chiến lược rõ ràng" Việc triển khai này được thông báo công khai, không giống như các lần điều tàu ngầm thông thường - dấu hiệu cho thấy Washington muốn gửi đi tín hiệu mạnh mẽ, không chỉ tới Nga mà còn tới các quốc gia khác đang quan sát cuộc đối dâu.Đô đốc John Wade - Tư lệnh Bộ chỉ huy chiến lược Mỹ - nhấn mạnh:

"Việc triển khai tàu ngầm hạt nhân chiến lược đến châu Âu là nhằm bảo đảm với các đồng minh NATO rằng chúng tôi cam kết bảo vệ họ bằng mọi giá. Đồng thời, chúng tôi gửi đi thông điệp rõ ràng tới bất kỳ đối thủ nào: Mỹ đủ khả năng và sắn sàng đáp trả nếu bị đe dọa."

Phản ứng của Nga "hành động gần như khiêu khích"

Ngay sau khi thông tin về tàu ngầm Mỹ được công bố, Bộ Ngoại giao Nga ra tuyên bố chính thức phản đối gay gắt, cho rằng hành động này là "khiêu khích quân sự trắng trợn" và "đe dọa nghiêm trọng an ninh chiến lược của Nga".

Người phát ngôn Maria Zakharova gọi đây là "sự tiếp nối của chính sách khiêu khích và gây bất ổn toàn cầu" mà Mỹ đang theo đuối. Tướng Igor Konashenkov - người phát ngôn Bộ Quốc phòng Nga - cũng cảnh báo: "Hải quân Nga đang theo dõi sát tàu ngầm Mỹ và sẵn sàng đáp trả mọi hành vi xâm phạm lãnh hái hay đe dọa chủ quyền Nga.

Những ai chơi với lửa sẽ phải chịu hậu quả." Truyền thông nhà nước Nga còn cánh báo rằng động thái của Mỹ có thể dẫn đến "một cuộc khủng hoảng tên lửa mới tương tự Cuba năm 1962", nếu không được kiểm soát kịp thời.

Mỹ và Nga đang trong tình trạng căng thẳng từ sau chiến tranh lạnh

Đánh giá chiến lược của Mỹ 

Giới phân tích quân sự cho răng việc điều động tàu ngâm hạt nhân chiến lược của Mỹ đến gần Nga là một phần trong chiến lược "răn đe tích cực" - một học thuyết quân sự nhằm phô diễn sức mạnh để ngăn chặn xung đột thay vì khơi mào nó.

Tuy nhiên, khi áp dụng trong bối cảnh quan hệ Mỹ-Nga đầy nhạy cảm hiện nay, chiến lược này có thể phản tác dụng. Một số nhà phân tích cho rằng Mỹ đang muốn thử phản ứng của Nga, đồng thời củng cố niềm tin của các nước Đông Âu vào cam kết an ninh của Washington trong bối cảnh ngày càng nhiều lo ngại về nguy cơ xung đột mở rộng từ Ukraine sang các quốc gia láng giêng.

Bên cạnh đó, việc điêu tàu ngâm cũng là lời cảnh báo gián tiếp tới Trung Quốc - quốc gia đang theo dõi sát diễn biến để tìm cơ hội mở rộng ảnh hưởng ở châu Á. Nó cho thấy Mỹ có đủ nguồn lực để cùng lúc duy trì áp lực quân sự tại cả châu Âu và Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Nato và Eu đang trong thế tiến thoái lưỡng nan 

Trong bối cảnh Mỹ và Nga căng thẳng, các quốc gia NATO, đặc biệt là những nước giáp ranh Nga như Ba Lan, Estonia, Latvia, Lithuania và Phân Lan, đang rơi vào trạng thái cảnh giác cao độ. Một mặt, họ hoan nghênh việc Mỹ gia tăng hiện diện quân sự như sự bảo đảm an ninh.

Mặt khác, họ lo ngại răng các hành động cứng răn có thể biến lãnh thổ mình thành chiến trường nếu xung đột nổ ra. EU cũng ở trong thế khó. Vừa muốn bảo vệ lợi ích kinh tế, vừa không thể làm mất lòng Mỹ - đối tác an ninh chủ chốt. Đồng thời, mối quan hệ thương mại với Nga chưa hoàn toàn bị cắt đứt khiến một số quốc gia như Hungary, Slovakia, hay Áo tỏ ra thận trọng trước các động thái quân su leo thang.

Nguy cơ toàn cầu và những giải pháp khả thi 

Trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với nhiều thách thức như biến đổi khí hậu, dịch bệnh, khủng hoảng năng lượng và an ninh lương thực, việc hai cường quốc hàng đầu thế giới gia tăng đối đầu quân sự là một đe dọa nghiêm trọng đến hòa bình toàn cầu. Để tránh nguy cơ xung đột toàn diện, các chuyên gia kêu gọi khôi phục đối thoại chiến lược Mỹ - Nga, bao gồm:

• Thiết lập các kênh liên lạc khẩn cấp quân sự để tránh hiểu nhầm.

• Tái khởi động đàm phán về kiểm soát vũ khí, đặc biệt là vũ khí hạt nhân và siêu vượt âm.

• Thiết lập cơ chế giám sát quốc tế tại các điểm nóng, như Ukraine, Biến Đen. Bắc cực

• Tăng cường vai trò của Liên Hợp Quốc và các tổ chức trung gian nhăm giải quyết tranh chấp một cách hòa bình. Việc Mỹ điều tàu ngầm hạt nhân tới gần Nga là một trong những động thái quân sự đáng chú ý nhất kể từ sau khi xung đột Ukraine bùng phát. Nó cho thấy mức độ căng thẳng đang tăng lên không ngừng giữa hai siêu cường. Trong khi Mỹ muốn khẳng định vị thế và cam kết bảo vệ đồng minh, Nga coi đó là hành vi đe dọa và khiêu khích.

Thế giới đang đứng trước một ngã rẽ nguy hiểm, nơi chỉ cần một bước đi sai lầm có thể dẫn tới hậu quả khôn lường. Trong lúc này, tiếng nói cúa cộng đông quốc tế và sự khôn ngoan của các nhà lãnh đạo toàn câu là điều cần thiết hơn bao giờ hết đế ngăn chặn một cuộc chiên tranh lạnh mới, hoặc tệ hơn - một cuộc chiên tranh nóng không mong muốn.