Toàn cảnh nước mỹ

Quyết định này khiến nước Mỹ đối mặt nguy cơ đóng cửa chính phủ nếu hai viện Quốc hội không đạt được thỏa thuận ngân sách mới trong thời hạn quy định.

Theo giới quan sát, nguyên nhân chính dẫn đến việc Thượng viện không thông qua dự luật ngân sách là do những bất đồng sâu sắc giữa Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ về các khoản chi tiêu quốc phòng, hỗ trợ xã hội và viện trợ nước ngoài.

Trong khi Đảng Cộng hòa muốn ưu tiên ngân sách cho quốc phòng, kiểm soát biên giới và các dự án hạ tầng chiến lược, thì Đảng Dân chủ lại yêu cầu tăng chi cho y tế, giáo dục, an sinh xã hội và ứng phó biến đổi khí hậu.

Dự luật ngân sách mà Nhà Trắng đề xuất trị giá 1.5 nghìn tỷ USD cho năm tài khóa mới, bao gồm tăng chi cho quân đội, củng cố an ninh biên giới và giảm hỗ trợ tài chính cho một số tổ chức quốc tế. Tuy nhiên, phía Dân chủ cho rằng dự luật này "thiếu trách nhiệm xã hội" và "phản ánh tầm nhìn thiên lệch", chỉ phục vụ cho lợi ích của giới quân sự và doanh nghiệp lớn.

Cuộc bỏ phiếu tại Thượng viện cho thấy sự chia rẽ ngày càng rõ rệt giữa hai đảng. Kết quả, dự luật không đạt đủ số phiếu cần thiết để được thông qua. Ngay sau đó, lãnh đạo phe Dân chủ tại Thượng viện, ông Chuck Schumer, tuyên bố rằng: "Chúng tôi sẵn sàng đàm phán, nhưng chính quyền phải hiểu rằng ngân sách không chỉ là những con số, mà là cam kết với người dân - đặc biệt là tầng lớp trung lưu và người lao động."

Trong khi đó, phía Cộng hòa cáo buộc phe Dân chủ "cố tình làm tê liệt chính phủ" nhằm gây sức ép chính trị trước cuộc bầu cử giữa kỳ sắp tới. Lãnh đạo phe Cộng hòa tại Thượng viện, ông Mitch McConnell, nhấn mạnh rằng việc không thông qua ngân sách sẽ "gây thiệt hại nghiêm trọng cho nền kinh tế và an ninh quốc gia."

Thượng viện Mỹ bác bỏ dự luật ngân sách do chính quyền Tổng thống Trump trình lên

Nếu tình hình bế tắc kéo dài, chính phủ Mỹ có thể phải tạm ngừng một phần hoạt động, ảnh hưởng tới hàng triệu công chức liên bang và các dịch vụ công quan trọng. Các cơ quan như Bộ Quốc phòng, Cục An ninh Nội địa, và Bộ Tài chính sẽ phải cắt giảm nhân sự hoặc tạm dừng chi tiêu không thiết yếu. Lịch sử Mỹ từng chứng kiến nhiều lần "đóng cửa chính phủ", nhưng mỗi lần đều để lại hậu quả kinh tế và chính trị nặng nề.

Các nhà phân tích cho rằng, trong bối cảnh nợ công Mỹ đã vượt 34 nghìn tỷ USD, việc không thông qua ngân sách mới sẽ làm gia tăng rủi ro tài chính, ảnh hưởng đến xếp hạng tín nhiệm quốc gia. Thị trường tài chínhMỹ cũng phản ứng tiêu cực: chỉ số Dow Jones và S&P 500 đều sụt giảm ngay sau khi có tin Thượng viện bác bỏ dự luật.

Ngoài yếu tố kinh tế, sự kiện này còn phản ánh cuộc đấu quyền lực ngầm giữa Nhà Trắng và Quốc hội. Chính quyền Trump muốn thể hiện quyết tâm cải tổ chi tiêu liên bang, siết chặt quản lý tài khóa, trong khi phe Dân chủ muốn chứng minh rằng họ bảo vệ người dân trước các chính sách cắt giảm phúc lợi. Cuộc đấu này được xem là phép thử quan trọng cho năng lực lãnh đạo và tầm nhìn chính trị của cả hai bên.

Trong bối cảnh đó, Tổng thống Donald Trump đã lên tiếng chỉ trích gay gắt Thượng viện, cho rằng họ "đặt lợi ích chính trị lên trên lợi ích quốc gia." Ông kêu gọi Quốc hội nhanh chóng hành động để "bảo vệ việc làm, an ninh và sự ổn định của nước Mỹ." Tuy nhiên, phe Dân chủ khẳng định họ sẽ không thông qua bất kỳ dự luật nào "thiếu minh bạch và công bằng với người dân."

Giới chuyên gia cảnh báo rằng nếu không đạt được thỏa thuận ngân sách trong vài tuần tới, nước Mỹ sẽ phải đối mặt nguy cơ khủng hoảng tài chính và niềm tin chính trị nghiêm trọng. Đồng thời, sự chia rẽ trong nội bộ chính quyền có thể làm suy yếu vị thế của Mỹ trên trường quốc tế, đặc biệt trong các cam kết hỗ trợ đồng minh và thực thi chính sách đối ngoại.

Hiện nay, một nhóm nghị sĩ trung dung của cả hai đảng đang nỗ lực tìm kiếm giải pháp thỏa hiệp, nhằm tránh kịch bản chính phủ đóng cửa. Tuy nhiên, triển vọng đạt được đồng thuận vẫn còn xa vời, khi mỗi bên đều có tính toán chính trị riêng. Tình hình căng thẳng tại Quốc hội Mỹ đang trở thành tâm điểm chú ý của truyền thông toàn cầu. Trong khi người dân Mỹ lo lắng về tác động trực tiếp tới đời sống, cộng đồng quốc tế cũng dõi theo vì bất kỳ biến động nào ở Washington đều có thể gây chấn động lan tỏa tới nền kinh tế thế giới.

Cuộc chiến ngân sách tại Thượng viện lần này không chi là tranh cãi về con số, mà còn là cuộc đối đầu giữa hai quan điểm phát triển khác nhau của nước Mỹ - một bên muốn "thắt lưng buộc bụng" để duy trì sức mạnh tài chính, còn bên kia muốn "mở rộng đầu tư" để củng cố phúc lợi xã hội. Dù kết cục ra sao, rõ ràng nước Mỹ đang cần hơn bao giờ hết một tầm nhìn cân bằng và thống nhất để vượt qua khủng hoảng chính trị - tài chính hiện nay.