Tạp chí Việt - Mỹ, 80 năm dệt nên cầu nối hữu nghị Việt Nam - Hoa Kỳ
Thứ hai, 17/11/2025 - 10:55 (GMT+7)
TCVM - Ngày 17/11/1945, trong thời khắc đất nước vừa giành được độc lập, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký quyết định ấn hành V.A.F.A. Review – tiền thân của Tạp chí Việt – Mỹ ngày nay. Cùng với việc thành lập Hội Việt – Mỹ chỉ một tháng trước đó, sự ra đời của ấn phẩm đối ngoại đầu tiên bằng tiếng Anh của nước Việt Nam mới là một bước đi thể hiện tầm nhìn chiến lược sắc sảo: mở cánh cửa đối thoại với thế giới, xây dựng sự hiểu biết và thiện cảm của nhân dân Hoa Kỳ đối với một đất nước vừa khai sinh, đang khát khao hòa bình và khẳng định chủ quyền.
KHỞI NGUỒN TỪ TẦM NHÌN CỦA CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH
Năm 1945, giữa những biến động địa chính trị phức tạp, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sớm nhận ra rằng ngoại giao nhà nước cần được song hành với ngoại giao nhân dân. Hội Việt – Mỹ ra đời ngày 17 tháng 10 năm 1945 và chỉ một tháng sau, V.A.F.A. Review được ấn hành hoàn toàn bằng tiếng Anh. Sự kiện này vượt lên khuôn khổ một hoạt động báo chí, trở thành lời khẳng định rằng Việt Nam sẵn sàng bước vào quỹ đạo hợp tác quốc tế bằng tinh thần cởi mở và tin cậy. Từ những trang in đầu tiên ấy, Tạp chí đã mang trên mình sứ mệnh trở thành một nhịp cầu nối giữa hai dân tộc, một kênh thông tin đối ngoại tiên phong giới thiệu hình ảnh đất nước, con người và nền văn hóa Việt Nam đến công chúng Hoa Kỳ.

Bìa ấn phẩm đầu tiên của V.A.F.A Review - tiền thân Tạp chí Việt Mỹ.
Bước sang cuối thập niên 1960, khi chiến tranh leo thang và phong trào phản chiến bùng nổ tại Hoa Kỳ, Việt Nam đã chủ động thiết lập các tổ chức vận động nhân dân Mỹ, tiêu biểu là Ủy ban Việt Nam đoàn kết với nhân dân Mỹ thành lập năm 1968. Nếu như năm 1945, nhiệm vụ trọng tâm của đối ngoại nhân dân là kiến tạo hữu nghị, thì đến giai đoạn này lại trở thành gây dựng sự đoàn kết và ủng hộ của công chúng Mỹ đối với cuộc đấu tranh chính nghĩa của Việt Nam. Dù hình thức và chiến lược thay đổi theo bối cảnh, bản chất sứ mệnh kết nối giữa nhân dân hai nước vẫn không ngừng được duy trì.
Sự chuyển mình mạnh mẽ đến vào năm 1992, khi Ủy ban Việt Nam đoàn kết với nhân dân Mỹ được đổi tên trở lại thành Hội Việt – Mỹ. Quyết định này diễn ra trước khi Hoa Kỳ chính thức dỡ bỏ cấm vận và trước cả thời điểm bình thường hóa quan hệ song phương, phản ánh tầm nhìn chủ động của Việt Nam trong việc tạo dựng nền tảng xã hội và tâm lý để mở ra một thời kỳ hợp tác mới. Cùng với sự tái lập của Hội, Tạp chí Việt – Mỹ được xuất bản trở lại dưới hình thức báo in, đều đặn xuất bản để góp phần củng cố niềm tin, xóa bỏ định kiến và thúc đẩy giao lưu giữa hai dân tộc vốn từng trải qua nhiều khúc quanh lịch sử.
Từ đó đến nay, Tạp chí Việt – Mỹ đã định hình vị thế như một diễn đàn uy tín của các nhà ngoại giao, học giả, nhà báo và chuyên gia hai nước. Nhiều tên tuổi uy tín của ngành ngoại giao Việt Nam là tác giả của nhiều bài báo giá trị trên Tạp chí như Đại sứ Nguyễn Tâm Chiến, Đại sứ Bùi Thế Giang, Đại sứ Nguyễn Phương Nga hay Đại sứ Phạm Quang… Những tiếng nói giàu kinh nghiệm và tâm huyết ấy đã làm giàu giá trị học thuật và thực tiễn của Tạp chí, góp phần tạo dựng một không gian đối thoại mang tính xây dựng về quan hệ song phương.
80 NĂM KIÊN ĐỊNH NHỊP CẦU HỮU NGHỊ
Bước sang kỷ nguyên số, Tạp chí tiếp tục có những đổi mới quan trọng. Năm 2020, Tạp chí Việt – Mỹ được cấp giấy phép hoạt động điện tử, chính thức trở thành một nền tảng truyền thông hiện đại, linh hoạt và mở rộng khả năng tiếp cận tới đông đảo độc giả trong và ngoài nước. Dưới sự điều hành của Tổng Biên tập Nguyễn Hải Giang và Phó Tổng biên tập Đào Ngọc Tước, cùng đội ngũ gần 30 phóng viên, biên tập viên trải rộng nhiều khu vực, Tạp chí không ngừng nâng cao chất lượng nội dung, chú trọng tính đa chiều, khách quan và nhân văn. Những nỗ lực ấy đã được ghi nhận qua hai lần liên tiếp Tạp chí đạt Giải thưởng Toàn quốc về Thông tin Đối ngoại – minh chứng cho uy tín của một cơ quan báo chí đã đồng hành cùng sự phát triển của quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ.

Tổng biên tập Tạp chí Nguyễn Hải Giang (phải) tặng tạp chí cho Đại sứ Mỹ Marc Knapper.
Khi quan hệ hai nước được nâng cấp thành Đối tác Chiến lược Toàn diện, vai trò của Tạp chí Việt – Mỹ càng trở nên quan trọng. Không chỉ phản ánh tiến trình hợp tác trên các lĩnh vực từ kinh tế, thương mại, giáo dục, y tế đến khoa học – công nghệ và quốc phòng – an ninh, Tạp chí còn góp phần làm sâu sắc hơn sự hiểu biết và tin cậy giữa cộng đồng doanh nghiệp, giới học thuật và nhân dân hai nước. Ở thời điểm mà chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững đang trở thành những ưu tiên chung, Tạp chí cũng là cầu nối góp phần lan tỏa các giá trị và cơ hội hợp tác mới, mở ra những hành lang giao thoa giàu tiềm năng cho tương lai.

Cựu Đại sứ Mỹ Daniel Kritenbrink và Tạp chí Việt - Mỹ.
Tám mươi năm trôi qua kể từ ngày xuất bản số báo đầu tiên, Tạp chí Việt – Mỹ đã bước đi cùng những biến đổi của đất nước, thăng trầm của quan hệ song phương và sự trưởng thành của nền ngoại giao Việt Nam. Từ một ấn phẩm non trẻ ra đời trong thời khắc lịch sử trọng đại, Tạp chí hôm nay đã trở thành một thiết chế báo chí đối ngoại chuyên nghiệp, kiên định và giàu bản sắc. Lịch sử phát triển của Tạp chí là minh chứng sinh động cho một sứ mệnh không gián đoạn: nuôi dưỡng đối thoại, kiến tạo niềm tin và dệt nên cầu nối hữu nghị giữa nhân dân hai quốc gia từng đi qua chiến tranh nhưng đã lựa chọn hòa bình và hợp tác làm điểm tựa cho tương lai.
Nhìn lại hành trình 80 năm ấy, có thể thấy Tạp chí Việt – Mỹ không chỉ là nhân chứng của lịch sử mà còn là một chủ thể tích cực góp phần định hình tiến trình hòa giải, hợp tác và phát triển giữa Việt Nam và Hoa Kỳ. Trong bối cảnh thế giới nhiều biến động, Tạp chí tiếp tục khẳng định vai trò của một nhịp cầu truyền thông đối ngoại tin cậy, góp phần xây dựng một mối quan hệ bền vững, sâu sắc và thực chất, hướng tới hòa bình, ổn định và thịnh vượng cho cả hai dân tộc.
Sông Hồng