Toàn cảnh nước mỹ

Động thái này lập tức gây chấn động ngoại giao khi diễn ra ngay tại Qatar – quốc gia được xem là trung gian quan trọng trong tiến trình thương lượng ngừng bắn tại Gaza, đồng thời là một đối tác an ninh then chốt của Washington ở khu vực Trung Đông. Chính phủ Qatar chỉ trích đây là hành động “khủng bố nhà nước” và vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế.

Đây là lần đầu tiên Israel công khai thực hiện một vụ tấn công trên lãnh thổ một quốc gia vùng Vịnh. Thủ tướng Qatar lên án sự việc, gọi đây là hành động đe dọa trực tiếp truyền thống ngoại giao của nước này.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bày tỏ sự bất bình, cho biết ông chỉ được thông báo về vụ tấn công ngay trước khi nó diễn ra, không phải từ phía Israel mà qua Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ. Khi đặc phái viên Steve Witkoff kịp báo tin cho Doha thì các quả tên lửa đã rơi xuống, khiến Washington rơi vào thế bị động. “Khi chúng tôi biết tin, đã quá muộn để ngăn chặn,” ông Trump thừa nhận, đồng thời nhấn mạnh sẽ nỗ lực duy trì quan hệ ổn định với Qatar.

Tổng thống Donald Trump phát biểu tại Bảo tàng Kinh thánh ở Washington, DC vào thứ Hai. (Ảnh: Sưu tầm)

Các chuyên gia cho rằng vụ việc làm dấy lên nghi ngờ về độ tin cậy của Mỹ trong vai trò “người bảo đảm an ninh” tại vùng Vịnh. Adel Abdel Ghafar, nhà phân tích thuộc Hội đồng Các vấn đề Toàn cầu Trung Đông, nhận định: “Mỹ và Qatar có mối quan hệ an ninh lâu dài. Việc Qatar không được cảnh báo trước là một vấn đề lớn, đặt ra câu hỏi: liệu có thể tiếp tục tin cậy Mỹ trong vai trò đối tác an ninh không?”

Ông Ghafar cảnh báo các quốc gia vùng Vịnh khác – nơi Mỹ duy trì căn cứ quân sự – cũng có thể phải cân nhắc lại các thỏa thuận an ninh trong tương lai. “Đây là cuộc tấn công đầu tiên của Israel trên lãnh thổ Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC), và có thể sẽ không phải là lần cuối,” ông nói.

Vụ việc đặt chính quyền Trump vào thế khó: vừa cần duy trì quan hệ đồng minh chiến lược với Israel, vừa phải trấn an Qatar và các đối tác vùng Vịnh về cam kết an ninh của Washington.