Việt Nam đất nước con người

Và đây là tiếp nối những câu chuyện chia sẻ đầy cảm xúc của Nhà giáo Đỗ Ca Sơn, một chứng nhân lịch sử đặc biệt.

Bức ảnh kỉ niệm của Nhà giáo Đỗ Ca Sơn và các anh chị em trong gia đình năm 1955 - 1 năm sau Chiến thắng Điện Biên Phủ (người ngoài cùng bên phải, 23 tuổi).

Lý tưởng sống giản dị, trong sáng của những chàng trai tuổi đôi mươi

Bác Ca Sơn tự hào kể: “Ở Điện Biên ngày ấy, người trẻ tuổi nhất là 18, các Đại đội trưởng (phụ trách hơn 100 chiến sĩ) ở độ tuổi 22, 23, 24. Các tiểu Đoàn trưởng (chỉ huy  đến 600 chiến sĩ) thì 25, 26 tuổi. Trung Đoàn trưởng (chỉ huy khoảng 2.500 người) 28 tuổi. Và Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Tổng Tư lệnh, khi ấy mới hơn 40 tuổi.

Tất cả những người chiến sĩ tham gia kháng chiến chống Pháp đều là tự nguyện và ngày đó chưa có luật nghĩa vụ quân sự.

Phần lớn, họ đi vì họ là những người có lý tưởng, yêu nước.

Lý tưởng ấy rất đơn giản, rất dễ hiểu đó là đánh đuổi thực dân, làm cho Tổ quốc mình được độc lập, dân tộc mình được tự do và nhân dân mình được ấm no, hạnh phúc. Đấy, đơn giản thế thôi!

Người ít học lắm cũng hiểu được điều đó. Đó chính là lý tưởng rất giản dị, rất trong sáng nhưng lại rất dễ hiểu bởi tất cả những người tham gia bộ đội chống Pháp đều nghĩ như thế.

Và, tôi cũng là một trong những người như thế, lên đường ra trận mà không vướng bận điều gì."

Từ người lính Điện Biên đến người Thầy giáo ưu tú

Bác Ca Sơn kể tiếp, ngày ấy, khi tôi đang học gần hết cấp 3, lúc ấy gọi là Trung học Chuyên khoa, tôi tự nguyện rời khỏi ghế nhà trường để xin tham gia chiến đấu, từ năm 1950, liên tục không lúc nào ngừng nghỉ cho tới trận Điện Biên Phủ năm 1954.

Tôi có hơn 5 năm chiến đấu, để rèn luyện con người mình từ anh học sinh tiểu tư sản chưa có một chút kinh nghiệm sống nào cả, trở thành một người trưởng thành, cứng rắn, sống có lý tưởng, có hoài bão, có ước mơ cho đến tận bây giờ.

Mặc dù trong quãng đời của tôi, chỉ có 7 năm bộ đội, 34 năm dạy học nhưng 7 năm bộ đội ấy đã ảnh hưởng đến suốt cuộc đời tôi. Chính điều ấy đã giúp tôi trở thành người thầy giáo tốt trong những năm tháng đứng trên giảng đường Đại học Sư phạm Ngoại ngữ.

Những năm tháng được rèn luyện bởi đạn bom, máu lửa.”

Bộ đội ta hành quân lên Tây Bắc tham gia Chiến dịch Điện Biên năm 1954 (ảnh: TTXVN)

Bồi hồi nhớ về những ngày tháng không quên

Qua trò chuyện, có thể thấy bác Sơn là người rất giản dị, bác “đẹp” lắm. Đẹp trong suy nghĩ, đẹp ở cuộc đời người chiến sĩ Điện Biên.

Mọi cảm xúc, bác dành trọn cho những người đồng chí, đồng đội, dành trọn cho mảnh đất Điện Biên nói chung và đồi A1 nói riêng.

Bác xúc động chia sẻ:

“Khi kể về chuyện Điện Biên, tôi hay nhắc với các bạn rằng: xin các bạn hiểu cho, hai bàn tay tôi trước khi trở lại cầm bút để học, cầm phấn để giảng dạy thì hai bàn tay tôi ở Điện Biên Phủ lúc nào cũng đẫm máu, lúc nào cũng đẫm máu!...

Hoặc là máu tươi, hoặc là máu khô đã đen lại. Không phải là máu của mình, mà là máu của đồng đội, máu của những người đã hy sinh, máu của những người bị thương, máu của bạn tôi, máu của những người đã ngã xuống.

Tôi phải khiêng, phải vác, phải cáng, phải cõng những người bị thương. Phải chôn, phải vùi... những người bạn đã hy sinh. Thì tay của mình, lúc nào cũng còn máu.

Xin thưa là trước khi cầm bút, cầm phấn thì hai bàn tay này, không phải là hai bàn tay trắng như các bạn thấy đâu!

Làm sao tôi quên được... sao tôi quên được những ngày tháng ấy.

56 ngày đêm ở Điện Biên Phủ cận kề đối mặt với cái chết, thần kinh căng thẳng như muốn đứt ra. Đặc biệt là 38 ngày trên đêm đồi A1 đã làm cho tôi thay đổi và vững vàng hơn rất nhiều trong quan niệm sống, trong cách sống, trong lý tưởng sống, trong công việc và suy nghĩ của mình.

Chúng ta không chỉ chiến đấu xong, rồi thôi. Mà những ngày tháng ấy khiến cho con người mình khác hẳn, thay đổi hẳn đi. Nó ảnh hưởng đến suốt cuộc đời, và cho đến giờ phút này khi tôi đã ngoài 90 tuổi.

Đó là sự thực.

Giá trị nằm ở chỗ ấy. Chứ không đơn thuần chỉ là câu chuyện chiến công, chỉ là câu chuyện đánh nhau hồi Điện Biên. Không phải thế!”

Có lẽ, ai trong chúng ta, khi đối diện với chuyện sinh tử, dù chỉ 1 lần thôi. Cũng đã đủ để thay đổi nhiều suy nghĩ, thậm chí thay đổi cả cách sống, quan niệm sống của con người. Ấy vậy mà những người lính ở chiến trường Điện Biên, chính thức 56 ngày đêm đối mặt với tử thần.

Chiến thắng Điện Biên Phủ đã, đang và sẽ mãi là mốc son chói lọi trong lịch sử của dân tộc Việt Nam.

Chúng ta phải đặt mình trong hoàn cảnh ấy, thì ta mới hiểu, mới quý trọng công ơn của những người đã ngã xuống, đã hy sinh biết nhường nào.

Họ đã chiến đấu quên mình để đổi lấy hòa bình ngày hôm nay cho dân tộc.