Tin nước Mỹ

Bối cảnh

Ngày 7/7/2025, trong một cuộc họp báo tại Nhà Trắng, Tổng thống Donald Trump tuyên bố răng Mỹ sẽ chuyển thêm vũ khí - chủ yếu là vũ khí phòng thủ - cho

Ukraine. Đây là một sự đảo chiều đáng chú ý, sau khi chính quyền của ông từng tạm dừng một số lô hàng viện trợ quân sự mà chính quyền tiền nhiệm dưới thời ông Joe Biden đã cam kết từ trước.

Ông Trump biện giải rằng động thái tạm dừng vừa qua là để đánh giá lại kho dự trữ quốc phòng của Mỹ, lo ngại về mức độ "cạn kiệt tài sản quốc phòng nội địa", và khẳng định ưu tiên cần đảm bảo đủ vũ khí cho nước Mỹ.

Nội dung suy chuyển - "gửi thêm một số vũ khí"

Ông Trump nhấn mạnh: "Chúng ta sẽ phải gửi thêm vũ khí - chủ yếu là vũ khí phòng thủ. Họ cần tự vệ".

Điều này cho thy cam kết chuyển thêm hàng tồn - tức các lô vũ khí đang có sẵn - chứ không phải là một gói mới trị giá hàng chục tỷ USD.

Báo chí Việt Nam cũng chung nhận định rằng ông Trump chưa công bố bất kỳ gói viện trợ quân sự cụ thể nào kể từ khi nhậm chức.

Loại vũ khí được đề cập

Tuyên bố của Trump chỉ đề cập chung"vũ khí phòng thủ". Dù vậy, các nguôn tin quốc tế như AP và Financial Times đã liệt kê các hạng mục đang bị tạm dừng trước đó:

Tên lửa phòng không PAC-3 Patriot

Tên lửa Stinger

Tên lửa AIM dành cho hệ thống NASAMS và F-16

Vũ khí chống tăng AT-4

Đạn dẫn đường cho HIMARS

Đạn pháo 155 mm hay tên lứa GMLRS

Mỹ sẽ·chuyển thêm vũ khí chiến lược cho Ukraine

Lý do điều chỉnh chính sách

Tình hình chiến sự căng thẳng

Ukraine đang hứng chịu đợt tấn công mạnh gần đây, gồm tên lửa, UAV và bom trượt glide bombs - giết chết ít nhất 11 dân thường, khiến hơn 80 người bị thương - khiến nhu câu vê vũ khí phòng không tăng vọt.

Đảo chiều chính sách sau tạm dừng

Cách đây vài ngày, Lâu Năm Góc đã tạm ngừng chuyển vũ khí để "đánh giá khả năng của kho dự trữ quốc phòng" Tuy nhiên, sau cuộc gọi với Tổng thống Zelensky và áp lực thực tế trên chiến trường, Trump thay đổi quan điểm: "Chúng ta sẽ phải" gửi thêm vũ khí.

So sánh với chính sách thời cựu tổng thống Biden

Chính phủ Biden đã cam kết viện trợ quân sự cho Ukraine với tổng trị giá trên

65 tý USD, bao gôm nhiêu gói khí tải phòng không, pháo M777, HIMARS, ATACMS, UAV,..

Trong khi đó, tuyên bố của Trump là một sự tiếp nối nhưng rất khác: đó không phải gói viện trợ mới mà là kích hoạt lại các lô vũ khí phòng thủ sẵn có mà chính quyền Biden đã cam kết nhưng bị tạm dừng.

Phân tích ý nghĩa chiến lược

Thể hiện cam kết của Mỹ

Tuyên bố tái hỗ trợ vũ khí phòng thủ nhằm gửi tín hiệu: Mỹ vẫn ủng hộ quyền tự vệ của Ukraine trong bối cảnh Nga leo thang các đợt tấn công. Giúp giảm lo ngại về khả năng Mỹ "rút lui toàn diện".

Giãn cách quan ngại về kho dự trữ quốc phòng

Trump chọn tập trung vào không tiêu hao thêm hàng tồn để giữ quân Mỹ - nhưng cũng cam kết dùng chính hàng đó để hỗ trợ Ukraine. Đây là cách cân băng giữa "nước Mỹ trước tiên" và trách nhiệm quốc tế.

Tác động đến chính trường Mỹ

Trước đây, việc viện trợ Ukraine từng chia rẽ nội bộ đảng Cộng hòa; việc đảo chiều khiến Trump thể hiện vai trò "thực dụng" giữa áp lực chính trị, an ninh quốc gia và chiến tranh.

Hạn chế và câu hỏi còn bỏ ngỏ

Không có con số cụ thế: Trump không công bố số lượng tên lửa, hệ thống hay giá trị tài chính của các lô hàng. Điều này gây khó khăn cho việc đánh giá thực chất cúa cam kết (gồm Patriot, Stinger, v.v.).

Không rõ thời điểm: Ông chỉ nói "sắp tới", nhưng không định thời gian chuyển giao.

Thể chế gặp giới hạn: Thường những quyết định lớn phải qua Quốc hội, do đó gói viện trợ mới đòi hỏi thêm quy trình phê duyệt.

Dự báo phản ứng và diễn biến tiếp theo

Ukraine sẽ phản ứng tích cực - Zelensky có thể thúc giục Mỹ đẩy nhanh chuyển giao, kèm theo yêu câu chi tiết hơn.

Bộ Quốc phòng Mỹ sẽ xây dựng kế hoạch tái cân băng hàng tồn, chuyển giao đến đâu, phải để lại bao nhiêu.

Quốc hội Mỹ: nếu cần gói viện trợ mới vượt quá hàng sẵn có, sẽ cần phê duyệt ngân sách mới và phải giải trình công khai.

Nga có thể tăng cường tấn công để thử phản ứng Mỹ-Ukraine, đặc biệt nhắm vào hệ thống phòng không, để buộc Mỹ chuyển thêm.

Kết Luận

Con số vũ khí chưa rõ ràng: Tổng thống Trump chỉ tuyên bố "một số vũ khí phòng thủ", không nêu số lượng hay giá trị.

Tính quyết tâm phụ thuộc vào thực thi: Nếu Lâu Năm Góc sớm kích hoạt chuyển hàng sẵn, đây sẽ là bước đi đáng kể nhằm cải thiện phòng không Ukraine trong bối cảnh hiện nay.

Lời hứa mang tính chiến lược, thể hiện Mỹ chia sẻ lo ngại thực tế ở Ukraine, nhưng chưa rõ ràng vê mức độ gắn bó lâu dài.

Tính quyết tâm phụ thuộc vào thực thi: Nếu Lầu Năm Góc sớm kích hoạt chuyển hàng sẵn, đây sẽ là bước đi đáng kể nhằm cải thiện phòng không Ukraine trong bối cảnh hiện nay.

Lời hứa mang tính chiến lược, thể hiện Mỹ chia sẻ lo ngại thực tế ở Ukraine, nhưng chưa rõ ràng về mức độ gắn bó lâu dài.

Tóm lại, tuyên bố ngày 7/7 của Trump là sự chuyển hướng chính sách rõ ràng: từ tạm dừng nhằm bảo đảm nguồn lực Mỹ, sang hỗ trợ Ukraine để đối đầu với tấn công từ Nga.

Tuy nhiên, mức độ cam kết - vê số lượng, thời gian và cơ chế tài trợ - vẫn rất mơ hồ, cần chờ thêm diễn biến trong thời gian tới.