Câu chuyện Đại sứ

Cuộc chiến Nga - Ukraina bước sang năm thứ ba đang tiếp tục là tâm điểm chú ý của toàn cầu. Trong bối cảnh chiến sự kéo dài, cường độ giao tranh ngày càng khốc liệt, thông tin tình báo mới nhất từ phía Kiev cho rằng Nga đã triển khai tới 700.000 quân lính tham chiến tại Ukraina, gây nên những lo ngại về sự leo thang xung đột và khả năng kéo dài cuộc chiến.

Con số này, nếu được xác thực, không chỉ phản ánh mức độ huy động lực lượng quân sự lớn chưa từng có của Moskva kể từ sau Thế chiến Il, mà còn cho thấy quyết tâm của Nga trong việc theo đuổi mục tiêu chiến lược tại Ukraina bất chấp sức ép quốc tế và tổn thất nặng nề.

Bài viết này sẽ phân tích toàn diện vấn đề: bối cảnh thông tin, cơ sở thực tế, động cơ chiến lược của Nga, tác động đối với Ukraina, phản ứng quốc tế, cũng như triển vọng cuộc chiến trong thời gian tới.

Bối cảnh thông tin và độ tin cậy

Theo báo cáo từ cơ quan tình báo quân sự Ukraina (GUR), Nga đã điều động khoảng 700.000 binh sĩ tới chiến trường Ukraina, trải dài trên nhiều mặt trận từ miền Đông, miền Nam tới vùng biên giới. Con số này bao gồm quân nhân chính quy, lính nghĩa vụ, lính hợp đồng, lực lượng động viên, và các nhóm lính đánh thuê từng phục vụ trong các công ty quân sự tư nhân như Wagner.

Tuy nhiên, cần lưu ý: trong chiến tranh, thông tin tình báo luôn mang tính tuyên truyền và chiến lược. Ukraina có thể đưa ra số liệu cao hơn thực tế để nhấn mạnh mối đe dọa, đồng thời kêu gọi viện trợ quốc tế. Nga cũng thường xuyên công bố số liệu tổn thất của đối phương trong khi giảm nhẹ thiệt hại của mình. Vì vậy, để đánh giá tính xác thực, cân đạt con số 700.000 trong mối liên hệ với khả năng huy động nhân lực, năng lực hậu cần và chiến lược dài hạn của Nga.

Khả năng huy động quân sự của Nga

Nga hiện có dân số khoảng 145 triệu người, trong đó lực lượng quân đội thường trực vào khoảng 1,15 triệu quân (theo số liệu 2023). Ngoài ra, Nga có thể huy động dự bị động viên từ 2 - 3 triệu người. Sau khi phát động "chiến dịch quân sự đặc biệt' tại Ukraina tháng 2/2022, Nga đã từng tiến hành đợt động viên một phần vào tháng 9/2022, với khoảng 300.000 quân nhân được gọi nhập ngũ.

Nếu 700.000 quân hiện diện tại Ukraina, điều đó đồng nghĩa Nga đã sử dụng hơn một nửa lực lượng quân đội thường trực và bổ sung thêm nhiều đợt động viên mới. Điều này không phải là bất khả thi, bởi Nga đã tái cơ cấu hệ thống huấn luyện, đẩy mạnh sản xuất vũ khí, đông thời tận dụng nguồn lực từ các vùng nông thôn, vùng xa xôi để tuyển quân. Ngoài ra, chính sách "hợp đồng ngắn hạn" được triển khai từ năm 2023, cho phép công dân tình nguyện tham gia quân ngũ trong thời gian ngăn và nhận lương cao, cũng giúp Nga gia tăng quân số nhanh chóng.

Động cơ chiến lược của Nga khi triển khai 700.000 quân

Việc Nga đưa một lực lượng khổng lồ như vậy vào Ukraina có thể xuất phát từ nhiều động cơ:

Mục tiêu quân sự trực tiếp

Chiếm giữ lãnh thổ: Nga đang kiểm soát khoảng 20% diện tích Ukraina, bao gồm Crimea, một phân Donetsk, Luhansk,

Zaporizhzhia và Kherson. Với 700.000 quân, Nga có thể vừa duy trì phòng thủ, vừa mở các đợt tấn công nhằm mở rộng vùng chiếm đóng.

Kiểm soát hành lang chiến lược: Nga muốn nối liền vùng Donbass với Crimea, tạo một "vành đai an toàn" ở bờ Biển Đen.

Ngăn chặn phản công của Ukraina: Sự hiện diện dày đặc của quân Nga khiến các cuộc phản công của Ukraina gặp nhiều khó khăn, như đã thấy trong mùa hè 2023.

Mục tiêu chính trị - đối nội

Khẳng định sức mạnh trước dư luận trong nước: Việc duy trì và mở rộng chiến dịch quân sự chứng tỏ Điện Kremlin quyết tâm theo đuổi mục tiêu, bất chấp các lệnh trừng phạt phương Tây.

Tạo sức ép tâm lý: Con số quân lính khổng lồ giúp Nga phát đi thông điệp rằng chiến tranh sẽ kéo dài và Ukraina khó có thể giành chiến thắng.

Mục tiêu đối ngoại

Gây áp lực lên phương Tây: Nga muốn chứng minh rằng bất kỳ sự hỗ trợ nào từ NATO cũng khó có thể làm thay đổi cục diện.

Duy trì vị thế cường quốc: Việc huy động quân số lớn nhất từ sau Thế chiến II là cách để Nga khẳng định sức mạnh địa chính trị trước Mỹ và châu Âu.

Tác động đối với Ukraina

Con số 700.000 quân Nga tại chiến trường đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng cho Ukraina:

Sức ép quân sự khổng lồ: Ukraina hiện có khoảng 500.000 quân, trong đó chỉ một phần được huấn luyện và trang bị hiện đại. Chênh lệch về quân số khiến Kiev buộc phải dựa vào viện trợ vũ khí từ phương Tây.

Khó khăn trong phản công: Các chiến dịch phản công của Ukraina trong năm 2023 cho thấy việc đối đầu với tuyến phòng thủ kiên cố của Nga là cực kỳ tốn kém nhân lực và vũ khí. Khi Nga có quân số vượt trội, khả năng Ukraina mở các đợt phản công quy mô lớn sẽ càng khó khăn.

Áp lực chính trị - xã hội: Sự hiện diện quân Nga đông đảo kéo theo nguy cơ phá hủy hạ tầng, tàn phá các thành phố và gây ra khủng hoảng nhân đạo, làm gia tăng gánh nặng cho chính quyền Kiev.

Nga triển khai quân số lớn tại chiến trường Ukraine

Phản ứng của phương Tây và cộng đồng quốc tế

Thông tin về 700.000 quân Nga chắc chắn sẽ thúc đẩy phương Tây đưa ra các phản ứng mạnh mẽ hơn:

Gia tăng viện trợ quân sự: Mỹ, Anh, EU sẽ tiếp tục cung cấp vũ khí hiện đại như xe tăng, pháo phản lực, máy bay không người lái, và có thế cá chiến đấu cơ F-16.

Đẩy mạnh trừng phạt: Nga sẽ phải đối mặt với vòng trừng phạt mới, đặc biệt trong lĩnh vực năng lượng, tài chính và công nghệ quốc phòng.

Lo ngại toàn cầu: Các nước ngoài phương Tây, như Ấn Độ, Trung Quốc, Brazil, sẽ theo dõi sát diễn biến, bởi sự leo thang chiến sự ảnh hưởng trực tiếp đến chuỗi cung ứng toàn cầu, giá năng lượng và an ninh lương thực.

Những thách thức đối với Nga

Mặc dù triển khai 700.000 quân thể hiện sức mạnh, Nga vẫn đối diện nhiều vấn đề:

Hậu cần và kinh tế: Duy trì một lực lượng khổng lồ đòi hỏi khối lượng khổng lồ về lương thực, nhiên liệu, vũ khí, đạn dược. Trong khi đó, các lệnh trừng phạt của phương Tây hạn chế khả năng tiếp cận công nghệ và nguồn lực.

Tổn thất nhân mạng: Tổn thất lớn có thế gây bất mãn trong dân chúng, làm suy giảm tinh thần chiến đấu.

Sức ép ngoại giao: Nga ngày càng bị cô lập, phụ thuộc vào một số đối tác như Trung Quốc, Iran, Triều Tiên để có thêm vũ khí và thị trường.

Nguy cơ sa lầy: Quân số đông chưa chắc đồng nghĩa với chiến thắng, nhất là trong chiến tranh hiện đại, nơi công nghệ, vũ khí chính xác và chiến thuật linh hoạt đóng vai trò quyết định.

Triển vọng cuộc chiến

Từ thông tin Nga triển khai 700.000 quân, có thể dự báo một số kịch bản:

Kịch bản 1: Chiến tranh kéo dài - Với lực lượng khổng lồ, Nga có thể giữ vững vùng lãnh thổ hiện có và mở thêm các chiến dịch nhỏ. Ukraina khó có khả năng phản công lớn nếu không có thêm viện trợ vượt trội.

Kịch bản 2: Leo thang khu vực - Quân số đông có thể được Nga dùng để tạo áp lực ở biên giới với NATO, làm gia tăng nguy cơ xung đột lan rộng.

Kịch bản 3: Thỏa hiệp chính trị - Nếu tổn thất của cả hai bên quá lớn, cộng đồng quốc tế có thể thúc đẩy một giải pháp đàm phán, dù hiện tại cơ hội còn mờ nhạt.

Thông tin tình báo Ukraina tiết lộ Nga triển khai 700.000 quân tham chiến là một tín hiệu cho thấy cuộc chiến chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, thậm chí còn có nguy cơ leo thang hơn nữa. Dù con số này cần được kiểm chứng, nó phản ánh thực tế răng Nga đang dồn nguồn lực lớn chưa từng có để đạt được mục tiêu chiến lược.

Đối với Ukraina, đây là thách thức sống còn, buộc Kiev phải dựa vào sự ủng hộ từ phương Tây cả về quân sự lẫn kinh tế. Về phía Nga, việc huy động lực lượng lớn như vậy có thể đem lại ưu thế ngắn hạn, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ sa lầy dài hạn, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế bị trừng phạt nặng nề.

Cục diện chiến tranh Ukraina vì thế sẽ tiếp tục là tâm điểm toàn cầu trong thời gian tới, không chỉ vì ý nghĩa địa - chính trị, mà còn vì nó là cuộc đối đầu khốc liệt nhất ở châu Âu từ sau Chiến tranh Lạnh, có khả năng định hình lại trật tự thế giới trong nhiều thập kỷ tới.