Giáo dục

 Giáo dục - quốc sách hàng đầu

Trong tiến trình phát triển của bất kỳ quốc gia nào, giáo dục luôn giữ vai trò nền tảng, là "chìa khóa vàng" mở cánh cửa dẫn tới thịnh vượng, hạnh phúc và phát triển bền vững. Đối với Việt Nam, hơn 90 năm qua, Đảng và Nhà nước ta luôn khẳng định giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là động lực then chốt để xây dựng đất nước phồn vinh, nhân dân hạnh phúc, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.

Bước sang giai đoạn mới với nhiều cơ hội, song cũng không ít thách thức từ toàn cầu hóa, Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, chuyển đổi số và biến đổi khí hậu, sự nghiệp giáo dục càng trở nên cấp bách.

Chính trong bối cảnh đó, Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị được ban hành như một dấu mốc chiến lược, thể hiện quyết tâm chính trị của Đảng trong việc đưa nền giáo dục Việt Nam vươn lên tầm cao mới, hội nhập quốc tế, đồng thời giữ gìn bản sắc, phát triển con người toàn diện.

Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị (ban hành năm 2025) khẳng định rõ những định hướng lớn cho sự nghiệp phát triển giáo dục trong thời đại mới.

Khẳng định vai trò then chốt của giáo dục: Giáo dục là nền tảng của phát triển bền vững, là yếu tố cốt lõi để phát triển con người, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Xây dựng hệ thống giáo dục mở, linh hoạt, hiện đại: Hướng tới đào tạo nhân lực chất lượng cao, thích ứng với nền kinh tế số, xã hội tri thức và yêu cầu hội nhập quốc tế.

Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục: Tập trung nâng cao chất lượng đào tạo, gắn đào tạo với nhu cầu xã hội, đẩy mạnh nghiên cứu khoa học - công nghệ trong nhà trường.

Phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục: Xây dựng đội ngũ vừa có tâm, vừa có tầm, đủ sức dẫn dặt công cuộc đổi mới giáo dục.

Bảo đảm công bằng, bình đẳng trong tiếp cận giáo dục: Không để ai bị bỏ lại phía sau, đặc biệt chú trọng đến vùng sâu, vùng xa, đồng bào dân tộc thiểu số, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn.

Đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đối số trong giáo dục: Lấy công nghệ làm đòn bẩy, tạo nên sự thay đổi căn bản trong dạy - học, quản trị nhà trường và kết nối tri thức toàn cầu.

Như vậy, Nghị quyết 71 không chỉ dừng ở định hướng, mà còn là chương trình hành động cụ thể để hiện thực hóa khát vọng đưa nền giáo dục Việt Nam trở thành nền giáo dục tiên tiến trong khu vực và thế giới.

Ý nghĩa lịch sử và thời đại của Nghị quyết 71

Việc ban hành Nghị quyết 71 cho thấy Đảng đã kịp thời nắm bắt xu thế phát triển của thời đại, coi giáo dục là "đòn bẩy" để đất nước bứt phá. Trong bối cảnh Việt Nam đang thực thi nhiều hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế toàn cầu, thì nguồn nhân lực chất lượng cao chính là điều kiện quyết định.

Đáp ứng yêu cầu cách mạng công nghiệp 4.0

Trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, Internet vạn vật, công nghệ sinh học... đang làm thay đổi căn bản cách con người học tập, làm việc và sáng tạo. Nếu giáo dục không thay đổi, đất nước sẽ tụt hậu. Nghị quyết 71 chính là "cú hích" để hệ thống giáo dục thích ứng, chuẩn bị cho thế hệ trẻ những kỹ năng mới, năng lực sáng tạo, khả năng tư duy phản biện và hội nhập.

Góp phần phát triển con người toàn diện

Không chỉ đào tạo tri thức, Nghị quyết 71 còn nhấn mạnh việc bồi dưỡng phẩm chất, nhân cách, đạo đức, lối sống, tinh thần công dân toàn cầu. Đây là điểm rất quan trọng bởi một nên giáo dục tiên tiến không chỉ sản sinh kỹ sư, bác sĩ, doanh nhân… giỏi nghề, mà còn phải tạo nên những con người nhân văn, trách nhiệm, có bản lĩnh chính trị và lòng yêu nước.

Tạo động lực phát triển đất nước nhanh và bền vững

Việt Nam muốn trở thành nước phát triển có thu nhập cao vào giữa thế kỷ XXI thì yếu tố quyết định chính là con người. Giáo dục, nhờ Nghị quyết 71 định hướng, sẽ cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho mọi ngành nghề: từ công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ, đến khoa học, quốc phòng, an ninh.

Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị thể hiện quyết tâm đưa giáo dục Việt Nam vươn tầm quốc tế

Những điểm mới, mang tính đột phá

Đổi mới toàn diện chương trình và phương pháp giảng dạy

Nếu trước đây, giáo dục còn nặng về truyền thụ kiến thức một chiều, thì nay Nghị quyết 71 khẳng định phải chuyển sang phát triển năng lực, phẩm chất người học, khuyến khích tư duy sáng tạo, tự học suốt đời.

Gắn giáo dục với thực tiễn và nhu cầu thị trường lao động

Một trong những yếu điểm của giáo dục Việt Nam lâu nay là "thừa thầy, thiếu thợ", sinh viên ra trường khó tìm việc làm đúng chuyên môn. Nghị quyết 71 chỉ rõ cần gắn đào tạo với doanh nghiệp, thị trường lao động, đẩy mạnh giáo dục nghề nghiệp, tăng cường thực hành, thực tập.

Đột phá trong ứng dụng công nghệ số

Từ lớp học trực tuyến, thư viện điện tử, trí tuệ nhân tạo trong đánh giá năng lực học sinh, đến mô hình trường học thông minh… tất cả đều được nhấn mạnh trong Nghị quyết 71. Đây là bước ngoặt giúp Việt Nam tận dụng thành tựu khoa học công nghệ đế nâng tầm chất lượng giáo dục.

Xã hội hóa và quốc tế hóa giáo dục

Nghị quyết 71 đề cao việc huy động nguồn lực toàn xã hội cho giáo dục, khuyến khích hợp tác công - tư, mở rộng liên kết với các cơ sở giáo dục quốc tế, đưa học sinh - sinh viên Việt Nam ra thế giới, đồng thời thu hút chuyên gia, giảng viên giỏi từ các nước về Việt Nam.

Những thách thức trong triển khai Nghị quyết 71

Mặc dù Nghị quyết 71 đã vạch ra con đường rõ ràng, nhưng việc triển khai sẽ gặp nhiều khó khăn:

Khoảng cách chất lượng giữa các vùng miền: Nông thôn, miền núi, hải đảo còn nhiều hạn chế về cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên.

Nguồn lực tài chính hạn hẹp: Đầu tư cho giáo dục cần rất lớn, trong khi ngân sách nhà nước còn hạn chế.

Tâm lý xã hội còn nặng bằng cấp: Cần thay đổi nhận thức, coi trọng kỹ năng nghề nghiệp và năng lực thực tiễn.

Chất lượng đội ngũ nhà giáo chưa đồng đều: Một bộ phận còn thiếu kỹ năng công nghệ, ngoại ngữ, phương pháp giảng dạy hiện đại.

Nguy cơ chảy máu chất xám: Nhiều nhân tài được đào tạo nhưng chưa phát huy hết trong nước.

Những thách thức này đòi hỏi quyết tâm chính trị cao, sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội.

Tăng cường đầu tư cho giáo dục

Đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho phát triển. Cần dành tỷ lệ ngân sách cao hơn, đồng thời khuyến khích xã hội hóa, huy động nguồn vốn từ doanh nghiệp, cộng đồng, tổ chức quốc tế.

Nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo

Thầy giỏi mới có trò giỏi. Phải có chính sách đãi ngộ thỏa đáng, bồi dưỡng thường xuyên, tạo động lực cho giáo viên, nhất là giáo viên vùng sâu, vùng xa. Đồng thời, cần đẩy mạnh chuẩn hóa và quốc tế hóa đội ngũ giảng viên đại học.

Đổi mới mạnh mẽ chương trình, phương pháp và thi cử

Xây dựng chương trình mở, liên thông, linh hoạt, cập nhật kịp thời khoa học - công nghệ mới. Thi cử cần giảm áp lực, đánh giá năng lực toàn diện, khuyến khích sáng tạo thay vì học thuộc lòng.

Đẩy mạnh chuyển đổi số

Đầu tư hạ tầng công nghệ, xây dựng kho học liệu số quốc gia, phát triển nền tảng học tập trực tuyến, khuyến khích mô hình lớp học thông minh.

Liên kết chặt chẽ giữa nhà trường - doanh nghiệp - xã hội

Doanh nghiệp cần tham gia xây dựng chương trình, tạo cơ hội thực tập, tuyển dụng sinh viên. Nhà trường cần lắng nghe thị trường lao động, điều chỉnh kịp thời ngành nghề đào tạo.

Chú trọng công bằng xã hội trong giáo dục

Mọi trẻ em đều có quyền đến trường. Nhà nước cần hỗ trợ học bổng, chính sách miễn giảm học phí, xây dựng trường học bán trú, nội trú ở vùng sâu vùng xa, quan tâm học sinh khuyết tật.

Nghị quyết 71 - Động lực đưa giáo dục Việt Nam lên tầm cao thời đại

Có thể khẳng định, Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị là một bước ngoặt lớn, thể hiện khát vọng cháy bỏng đưa nền giáo dục Việt Nam hội nhập và phát triển ngang tầm thế giới. Đây không chỉ là văn kiện chính trị quan trọng, mà còn là kim chỉ nam hành động cho toàn ngành giáo dục, các cấp, các ngành và toàn xã hội.

Nếu được triển khai hiệu quả, Nghị quyết 71 sẽ tạo ra sự thay đổi căn bản: từ nội dung, phương pháp giảng dạy, đội ngũ giáo viên, đến cơ sở vật chất, công bằng trong giáo dục và hội nhập quốc tế. Từ đó, thế hệ trẻ Việt Nam sẽ có đủ tri thức, kỹ năng, bản lĩnh để trở thành công dân toàn cầu, góp phần hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng.

Giáo dục hôm nay chính là diện mạo đất nước ngày mai. Với Nghị quyết 71, sự nghiệp giáo dục Việt Nam đã có "đòn bẩy" vững chắc để vươn tới tầm cao thời đại.