Câu chuyện Đại sứ

Những tuyên bố gay gắt từ phía Moscow cho thấy sự leo thang không ngừng trong mối quan hệ vốn đã căng thẳng giữa Nga và phương Tây, đặc biệt kể từ khi xung đột Nga - Ukraine nố ra vào năm 2022

1. Bối cảnh căng thẳng leo thang giữa Nga và NATO

Từ sau Chiên tranh Lạnh, NATO không ngừng mở rộng về phía Đông - một động thái mà Nga luôn xem là hành vi bao vây và đe dọa trực tiếp đến không gian an ninh truyền thống của mình.

Việc NATO kết nạp các quốc gia như Ba Lan,Romania, Bulgaria và gần đây nhất là Phần Lan và Thụy Điển - hai nước trước đây giữ lập trường trung lập - đã khiến Moscow phán ứng quyết liệt.

Đặc biệt, cuộc xung đột tại Ukraine đã trở thành điểm bùng phát khiến quan hệ Nga - NATO rơi xuống mức thấp chưa từng thấy kể từ sau Chiến tranh Lạnh.

Phương Tây,dưới sự dẫn dắt của Mỹ và NATO, đã viện trợ vũ khí, huấn luyện quân sự và hỗ trợ tài chính cho Ukraine, trong khi Nga coi đây là hành vi can thiệp và đẩy chiến sự leo thang.

2. Tuyên bố cứng rắn của giới lãnh đạo Nga

"NATO không còn là liên minh phòng thủ nữa, mà đang biến mình thành một công cụ tấn công chính trị và quân sự nhăm vào các nước không thuộc khối, đặc biệt là Nga.”

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cũng cảnh báo rằng, nếu NATO tiếp tục mở rộng hiện diện quân sự gần biên giới Nga, Moscow sẽ buộc phải có "các biện pháp đáp trả quân sự - kỹ thuật thích đáng."

3. NATO phản bác và giữ vững lập trường

Trước các tuyên bố của Nga, NATO và các quốc gia thành viên khẳng định rằng họ không tìm kiếm đối đầu, mà chỉ muốn bảo vệ các thành viên trước nguy cơ từ Nga.

Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg đã nhấn mạnh:"NATO là một liên  minh phòng thủ.Chúng tôi không đe dọa ai, nhưng chúng tôi có trách nhiệm bảo vệ từng tấc đất của liên minh.

Những hành động của Nga tại Ukraine đã khiến các nước láng giêng cảm thấy không an toàn."

Tuy nhiên, việc NATO tiếp tục tăng cường triển khai quân sự tại Ba Lan, vùng Baltic và Bắc Âu cho thấy một sự chuẩn bị lâu dài cho kịch bản xung đột quy mô lớn - điều khiến Nga lo ngại sâu sắc.

Nga coi NATO là mối đe doạ an ninh quốc gia

 4. Các biện pháp đáp trả từ phía Nga

Trong những năm gần đây, Nga đã đẩy mạnh hiện đại hóa quân đội, tái bố trí lực lượng gần các khu vực biên giới NATO và phát triển vũ khí chiến lược mới.

Nga cũng tăng cường quan hệ với các đối tác như Trung Quốc, Iran và các nước BRICS như một phần trong chiến lược đối phó với phương Tây.

Một trong những bước đi cứng rắn gần đây là việc Nga triển khai tên lửa siêu vượt âm và hệ thống phòng thủ S-500 ở Kaliningrad - vùng lãnh thổ nằm sát các quốc gia NATO.

Đồng thời, Moscow cũng tố chức nhiều cuộc tập trận quy mô lớn sát biên giới châu Âu nhằm răn đe.

Ngoài ra, Nga còn đẩy mạnh chiến tranh thông tin và chiến lược gây ảnh hưởng trong khu vực Đông Âu nhằm làm suy yếu sự thống nhất của NATO từ bên trong.

5. Lo ngại về nguy cơ xung đột trực tiếp

Sự gia tăng căng thẳng và các hoạt động quân sự dày đặc ở cả hai bên làm dấy lên lo ngại về nguy cơ va chạm trực tiếp giữa Nga và NATO.

Một số nhà phân tích an ninh cho rằng, chỉ cần một sự cố nhỏ- ví dụ như máy bay quân sự xâm phạm không phận - cũng có thể dẫn tới cuộc đối đầu nghiêm trọng.

6. Tác động đến cục diện địa chính trị toàn cầu

Nga - NATO không chỉ là mối quan hệ đối đầu khu vực, mà đang ảnh hưởng lớn đến trật tự quốc tế.

Trong bối cảnh cạnh tranh giữa các cường quốc như Mỹ -Trung, Nga đang tìm cách tận dụng sự bất mãn của nhiều quốc gia đang phát triển để kêu gọi xây dựng trật tự đa cực mới.

Sự chia rẽ ngày càng rõ nét giữa phương Tây do NATO dần đầu và khối các nước như Nga - Trung - Iran - Bắc Triều Tiên có thể dẫn tới sự phân cực trong quan hệ quốc tế.

Điều này cũng đặt ra thách thức đối với Liên Hợp Quốc và các tổ chức toàn câu trong việc duy trì hòa bình và ổn định.

Cánh báo của Nga rằng NATO là "mối đe dọa an ninh quốc gia" không chỉ là một tuyên bố mang tính chính trị mà còn phản ánh sự đối đầu chiến lược sâu sắc đang diễn ra ở châu Âu và trên toàn cầu.

Trong khi cả hai bên đều tuyên bố rằng họ không muốn chiến tranh, thì thực tế các hành động quân sự và ngoại giao lại đang đấy thế giới tới gần hơn với nguy cơ xung đột lớn.

Giải pháp duy nhất để tránh một cuộc khủng hoảng toàn diện là đối thoại, minh bạch và xây dựng lại các kênh hợp tác - điều mà cả Nga và NATO hiện vân chưa thực sự thực hiện một cách nghiêm túc.

Nếu không có bước lùi chiến lược từ cả hai phía, thế giới có thể đối mặt với một thời kỳ bất ổn kéo dài, với hậu quả khó lường cho toàn nhân loại.