Dinh Bảo Đại, những điều trông thấy mà đau đớn lòng!

Dinh 1 Bảo Đại đìu hiu, cô quạnh sau gần 8 tháng đóng cửa theo quyết định của Uỷ ban nhân dân tỉnh Lâm Đồng.

Hồn cũ lâu đài bóng tịch dương

 Trên các diễn đàn du lịch vẫn giới thiệu, Dinh 1 Đà Lạt còn có tên gọi khác là Dinh Bảo Đại 1, Dinh 1 Bảo Đại, Dinh Gia Long nằm trên đường Trần Quang Diệu thuộc phường 10, Tp.Đà Lạt. Trước đây từng là của các Vua triều Nguyễn, Quốc trưởng... Dinh 1 rộng khoảng 60ha được xây dựng trên một ngọn đồi cao hơn 1.500m so với mặt nước biển. Dinh 1 Đà Lạt được bao quanh bởi rừng thông rất đẹp, được xây dựng vào năm 1940 và mang vẻ kiến trúc độc đáo theo hướng cổ điển của Pháp bởi triệu phú Clément Bourgery. Đây cũng là nơi vua Bảo Đại đặt Tống Hành Dinh để làm việc (giai đoạn 1949 - 1954).

Sau giải phóng, Dinh I được sử dụng với nhiều mục đích khác nhau vì vậy mà đã xuống cấp trầm trọng. Nhận thấy địa điểm Dinh 1 có tiềm năng phát triển du lịch, năm 2014, UBND tỉnh Lâm Đồng cho Công ty Cổ phần Hoàn Cầu Đà Lạt thuê đất, thuê nhà (thời hạn 50 năm); thuê rừng (năm 2015) và Trung tâm Quản lý nhà TP. Đà Lạt đã giao Dinh 1 cho Công ty Cổ phần Hoàn Cầu Đà Lạt trùng tu, khôi phục, để thực hiện dự án King Palace. 

Tháng 6/2015, doanh nghiệp này được Ủy ban Nhân dân tỉnh cấp Giấy chứng nhận đầu tư thực hiện dự án với tổng vốn đầu tư 700 tỷ đồng, trong đó riêng vốn trùng tu dinh và các biệt thự trong khuôn viên khoảng 100 tỷ đồng. Dự án thực hiện trong giai đoạn 2014-2016. Các nghĩa vụ tài chính liên quan dự án như tiền thuê đất, thuê nhà, thuê rừng, doanh nghiệp đã nộp xong cho cả thời gian thuê.

Sau khi được thuê, Công ty Cổ phần Hoàn Cầu Đà Lạt đã triển khai cải tạo tòa nhà Dinh 1, nhà tiếp đón, 2 biệt thự, vườn thượng uyển, nhà bảo vệ, nhà vệ sinh công cộng, khu bán hàng lưu niệm, bồn hoa, cây xanh.

Cùng với việc trùng tu, chủ đầu tư được giao quản lý một chiếc trực thăng (loại trực thăng mà vua Bảo Đại sử dụng trước đây) để khách có thể tham quan, chiêm ngưỡng tại sân sau, nơi có đường hầm thoát hiểm từ phòng làm việc của chủ dinh thự xuống bãi đáp trực thăng.

Đến tháng 9/2015, dự án King Palace tại Dinh I chính thức mở cửa đón khách. Động thái này khiến Dinh 1 được ví là “người đẹp ngủ giữa rừng được đánh thức”.

Theo đơn vị vận hành Dinh 1 Đà Lạt, khi mở cửa đón khách, đây là điểm đến ưa thích của du khách. Trước thời điểm tạm dừng hoạt động, bình quân mỗi ngày điểm du lịch này đón khoảng 2.000 - 3.000 lượt khách tham quan, tạo công ăn việc làm ổn định cho hàng chục lao động, đối tác lữ hành.

Bỗng nhiên, từ cuối tháng 4 năm nay, du khách đến Đà Lạt không được vào thăm Dinh nữa. Nhiều người vượt ngàn cây số đến thăm quan chỉ biết nhìn cửa đóng then cài rồi ngậm ngùi quay bước.

Theo chân nhóm các nhà đầu tư đến tư Hoa Kỳ trong một lần tới thăm Đà Lạt, phóng viên đã đến Dinh 1 để ghi nhận thực tế.

Mặc dù Dinh 1 đang trong thời gian tạm thời đóng cửa nhưng vẫn có nhiều đoàn khách du lịch ghé thăm.

Chỉ chưa đầy 30 phút đầu giờ sáng đã có hơn 4 đoàn khách muốn vào tham quan địa điểm du lịch này. Đoàn ít nhất có 3 người và đoàn nhiều nhất là 20 người… Tuy nhiên, do không được vào bên trong, khách du lịch chỉ đành ngậm ngùi đứng ngoài cửa rồi buồn bã ra về trong tiếc nuối.

Du khách ngậm ngùi đứng ngoài cửa Dinh Bảo Đại Đà Lạt rồi buồn bã ra về trong tiếc nuối.

Chị Phạm Hải Vân (30 tuổi, Hải Phòng) chia sẻ: “Năm năm trước, tôi cùng bạn trai đang sống ở Đà Nẵng có dịp ghé thăm Đà Lạt. Chuyến đi là một trải nghiệm thú vị với những địa danh nổi tiếng, trong đó phải kể đến Dinh 1 Bảo Đại. Những hình ảnh tại Dinh Bảo Đại khiến chúng tôi thực sự ấn tượng. Vậy mà sau năm năm có dịp quay lại Đà Lạt, hình ảnh về Dinh 1 Bảo Đại chỉ còn là ký ức… với chúng tôi, đây quả thực là sự tiếc nuối!”.

Sau gần 8 tháng tạm dựng hoạt động, Dinh Bảo Đại Đà Lạt đang xuống cấp nghiêm trọng, thể hiện sự lãng phí và cùng với đó là sự tiếc nuối của du khách thập phương. Các cánh cổng của Khu du lịch bị khóa lại, kèm theo bảng thông báo ngừng hoạt động từ ngày 26/4/2024. Cũng từ đó, Dinh 1 trở nên đìu hiu… cô quạnh!

Bên trong khuôn viên Dinh 1, hai biệt thự nằm riêng rẽ cùng khu nhà ăn, trần nhà bằng thạch cao đã bị mục và sập xuống từng mảng lớn. Trần và tường bên trong của toàn bộ các khối nhà tại Dinh 1 đã có nhiều chỗ bị mốc đen, bên ngoài mọc đầy rong rêu. 

Vườn thượng uyển tiêu điều, rong rêu phủ kín.

Những hình ảnh này hoàn toàn trái ngược với diện mạo của Dinh 1 Đà Lạt kể từ khi được mở cửa trở lại và cũng đặc biệt khác so với thời điểm trước khi đóng cửa vào khoảng 8 tháng trước đây, khi mà Khu du lịch này đang là một trong những điểm du lịch nổi tiếng nhất của thành phố Đà Lạt, mỗi năm thu hút hàng trăm nghìn lượt khách tới thăm quan, nộp ngân sách nhà nước từ 2 đến gần 4 tỷ đồng.

Vì đâu nên nỗi?

Trước các thắc mắc của du khách thập phương, phóng viên Việt - Mỹ đã vào cuộc tìm hiểu và có được thông tin ban đầu. Mọi chuyện tưởng đơn giản, lẽ ra rất dễ giải quyết nhưng lại vô cùng phức tạp mà doanh nghiệp thì chịu, không thể hiểu tại sao?

Được biết, do Ủy ban Nhân dân tỉnh Lâm Đồng và Công ty Cổ phần Hoàn Cầu Đà Lạt chưa thống nhất được tổng giá trị mà doanh nghiệp đã đầu tư vào dự án, để xem xét hoàn trả, bồi thường cho doanh nghiệp  do thu hồi dự án trước thời hạn, Dinh 1 Đà Lạt vẫn do doanh nghiệp quản lý, nhưng không được phép mở cửa kinh doanh.

"Chính quyền nhất quyết đóng cửa Dinh ngày 26/4, dù chúng tôi đã khẩn thiết đề nghị, đây là dịp đông du khách ghé thăm, hãy vì du khách, cho chúng tôi phục vụ đến sau kỳ nghỉ lễ 30/4 rồi niêm phong, giải quyết mọi khúc mắc, dù chúng tôi cũng không biết chúng tôi vi phạm điều gì...?", một vị đại diện doanh nghiệp ngậm ngùi cảm thán.

Do không có nguồn thu từ dự án, doanh nghiệp chỉ duy trì được khoản chi phí tối thiểu để trả lương cho tổ bảo vệ và 3 công nhân. Bởi vậy, cơ sở hạ tầng của Dinh 1 Đà Lạt đang xuống cấp nghiêm trọng do không được bảo trì, khiến công trình lịch sử này có nguy cơ bị xuống cấp như thời điểm trước năm 2014. 

Các cánh cửa bên trong Dinh 1 Bảo Đại đều bị dán giấy niêm phong.

Tình trạng buộc ngừng hoạt động của dự án này hiện đang gây lãng phí nguồn lực của doanh nghiệp cũng như gây thất thu ngân sách nhà nước, đồng thời có nguy cơ làm mất đi một điểm du lịch rất nổi tiếng của Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng.

Còn đối với du khách trong và ngoài nước, cũng như người dân Lâm Đồng nói chung, người dân Đà Lạt nói riêng, đều mong mỏi các sở, ban, ngành địa phương sớm nghiên cứu, vận dụng các quy định của pháp luật để điểm du lịch đặc biệt này được hoạt động trở lại.