Văn hóa

Có những ngày Khánh Hòa trở mình trong đau đớn. Mưa từ đâu ùa về như một cuộc trút giận của trời đất. Những đợt nước trắng xóa đổ xuống Nha Trang, Diên Khánh, Vĩnh Phương, Vĩnh Ngọc, Ninh Hòa, Vạn Ninh... làm cả vùng như nghẹt thở.

Chỉ trong một khoảnh khắc ngắn ngủi, những con đường vốn quen nắng đã biến thành những dòng sông đục ngầu; những mái nhà thấp thoáng như những dấu chấm lẻ loi nổi lên giữa biển nước mênh mông.

Sáng sớm hôm đó, người dân Vĩnh Phương vẫn chưa kịp châm ấm nước đã thấy sóng lùa vào sân. Chỉ trong vài phút, nước ngập ngang đầu gối rồi lên đến ngực. Những đứa trẻ được bế vội lên gác xép, còn người lớn thì loay hoay với mấy cái bao quan trọng nhất, cuối cùng cũng phải bỏ mặc khi dòng nước ập vào.

Ở Diên Khánh, có gia đình vừa mở cửa đã nghe tiếng nước lao tới như con thú bị dồn nén lâu ngày. Mọi thứ diễn ra nhanh đến mức không ai kịp hiểu chuyện gì đã xảy ra.

Tiếng kêu cứu vang lên từ nhiều hướng, đan vào nhau như những sợi dây đầy tuyệt vọng. Nhà này gõ nồi xoong cầu cứu, nhà kia la thất thanh gọi hàng xóm.

Những cụ già run rẩy, những đứa trẻ tím tái bám vào mẹ. Giữa bốn bề nước vây, người dân chỉ còn biết ngước mắt lên trời, hy vọng một phép màu. Và rồi... phép màu ấy đến, không phải từ trời đất, mà từ những con người bằng xương bằng thịt.

Lũ lụt càn quét Khánh Hoà nhìn từ trên cao

Từ Nha Trang, những chiếc xe cứu hộ hú còi inh ỏi xuyên màn mưa. Từ Ninh Hòa, từng đoàn bộ đội hành quân khẩn cấp về vùng lũ. Ở Vạn Ninh, công an và dân quân địa phương chèo thuyền thô sơ, lội nước, men dọc từng con hẻm tìm người mắc kẹt. Họ đến trong tiếng mưa xối xả, nhưng sự có mặt của họ khiến lòng người bỗng ấm lạ thường.

Những chiến sĩ bộ đội áo đã sũng nước từ lâu. Mưa tạt vào mặt rát buốt, nhưng họ vẫn kiên nhẫn dìu từng bà cụ, bế từng em nhỏ, cõng từng người đàn ông đã kiệt sức qua đến vùng cao.

Ở Vĩnh Ngọc, một chiến sĩ công an trẻ chỉ mặc chiếc áo phao mỏng, hai tay ôm chặt đứa bé vừa cứu được từ ngôi nhà chỉ còn lỗ mái tôn. Môi anh tím tái vì lạnh, nhưng ánh mắt vẫn lấp lánh sự bình tĩnh lạ thường. Chưa kịp nghỉ, anh đã lao xuống nước lần nữa.

Ở Diên Khánh, một sản phụ mắc kẹt trên mái nhà, co ro trong cái lạnh thấu da. Đội cứu hộ phải dùng dây thừng, móc sắt và mạng người tạo thành một “hàng rào sống” để đưa chị ra khỏi vùng nước xoáy.

Khi chị lên bờ, môi tím ngắt, tay run rẩy bám vào áo chiến sĩ, nhiều người đã bật khóc vì nhẹ nhõm. Người chiến sĩ trẻ ấy chỉ nói một câu rất đỗi giản dị mà ấm lòng: “Cứu được chị là tụi con mừng rồi”.

Ở Ninh Hòa, những chiếc xuồng cứu hộ chạy xuyên suốt đêm, tiếng máy nổ vang đều như nhịp tim của vùng đất đang căng mình chống lũ. Dù trời mịt mù, nước chảy xiết, họ vẫn di chuyển vào sâu hơn, đến từng nơi mà ánh đèn pin từ mái nhà còn le lói. Họ đi như thể có một sợi dây vô hình kéo họ đến bên người.

Và rồi Khánh Hòa sáng lên trong những khoảnh khắc tưởng chừng tăm tối nhất: một chiến sĩ bế hai đứa trẻ cùng lúc, một chiến sĩ dìu cụ ông tuổi gần 90, một người lính quàng vai người dân qua đoạn nước chảy xiết dù chính anh cũng chỉ còn chút sức.

Không ai hỏi “Bao giờ hết ca trực?”, không ai than “Sao nước lớn quá?”. Họ chỉ hỏi nhau một điều: “Còn ai kẹt không? Đi tiếp!”

Trong hoạn nạn, người dân Khánh Hòa mới thấy hết gương mặt thật của tình quân dân đẹp đẽ, giản dị mà kiêu hãnh. Mưa bão có thể quật ngã mái nhà, nhấn chìm đường xá, nhưng không thể nhấn chìm được tấm lòng của những người lính “vì dân quên mình”. Không thể dập tắt ánh mắt nhân ái của những người công an “vì nước quên thân”.

Khi người dân được bế xuống đất khô, nhiều người lặng lẽ chạm tay vào vai những chiến sĩ trẻ rồi nghẹn ngào: “Nhờ các chú, dân tui mới còn. Còn những người lính chỉ cười, lặng lẽ quay đi tiếp tục công việc dở dang.

Lũ rồi sẽ rút. Những vạt đất ngập nước rồi cũng khô. Những mái tôn sẽ được dựng lại, những con đường sẽ lại rộn ràng tiếng chợ sớm. Nhưng tình người trong những ngày Khánh Hòa ngập lũ thì còn ở lại rất lâu – như một dòng chảy âm thầm nhưng không bao giờ cạn trong trái tim vùng đất này.

Khánh Hòa thương lắm, những ngày nước ngập đến bậc cửa, nhưng thương hơn là những tấm lòng đã ngập đầy nghĩa tình. Giữa mênh mông biển nước, chỉ có một thứ đứng thẳng – đó là tình quân dân.

Một ngày nào đó, khi Nha Trang trở lại dịu dàng trong màu trời biếc, khi Diên Khánh, Ninh Hòa đã gượng dậy từ bùn đất, người ta sẽ vẫn nhớ như in khoảnh khắc này: Khoảnh khắc mà nước dâng cao, nhưng tình người còn dâng cao hơn.