Tân Thủ tướng từ chức đẩy nước Pháp vào tình trạng khó khăn
Thứ năm, 09/10/2025 - 14:01 (GMT+7)
TCVM - Việc một tân Thủ tướng phải từ chức chỉ sau chưa đầy một tháng nhậm chức không chỉ là cú sốc chính trị, mà còn phản ánh sự khủng hoảng sâu sắc của thể chế chính trị Pháp.
Ngày 6/10/2025, Sébastien Lecornu, người mới được Tổng thống Emmanuel Macron bố nhiệm làm Thủ tướng ngày 9/9/2025, đã chính thức tuyên bố rời cương vị. Với thời gian tại vị vỏn vẹn 27 ngày, Lecornu trở thành Thủ tướng có nhiệm kỳ ngắn nhất trong lịch sử nền Đệ ngũ Cộng hòa.
Nguyên nhân dẫn đến sự từ chức đột ngột
Quốc hội phân hóa, không có đa số
Từ sau bầu cử quốc hội năm 2024, chính trường Pháp rơi vào tình trạng "quốc hội treo": không có đảng nào chiếm đa số tuyệt đối. Ba khối chính gồm phe trung dung của Tổng thống Macron (Ensemble), liên minh cánh tả (Mặt trận Nhân dân Mới) và đảng cực hữu Tập hợp Quốc gia đều nằm thế mạnh, tạo ra cục diện đối trọng căng thẳng. Lecornu, trong nỗ lực thành lập chính phủ, đã vấp phải phản ứng gay gắt từ cả đồng minh lần đối lập, khiến khả năng điều hành bị vô hiệu hóa ngay từ đầu.
Áp lực về ngân sách và tài chính
Một nhiệm vụ cấp bách đặt lên vai tân Thủ tướng là trình ngân sách 2026 trong bối cảnh thâm hụt lớn, nợ công cao và áp lực thắt chặt chi tiêu. Những tranh cãi xoay quanh việc cắt giảm phúc lợi, cải cách lao động và cân bằng ngân sách khiến Lecornu bị đặt vào thế khó: nếu cắt giảm, ông mất lòng dân; nếu nới lỏng, ông mất tín nhiệm từ các đồng minh và giới tài chính.
Thiếu điều kiện để điều hành
Trong tuyên bố từ chức, Lecornu nhấn mạnh rằng ông không có điều kiện cần thiết để cai trị. Điều này cho thấy ông rơi vào thế "lực bất tòng tâm": không có đa số ủng hộ tại Quốc hội, liên minh lỏng lẻo, áp lực chính trị và xã hội dồn dập khiến sự rút lui trở thành lựa chọn duy nhất.
Hậu quả: nước Pháp rơi vào tình trạng khó khăn
Khủng hoàng chính trị leo thang
Sự ra đi chóng vánh của Lecornu đã đẩy chính phủ Pháp vào khủng hoảng chính trị. Các đảng đối lập gia tăng sức ép buộc Tổng thống Macron phải giải tán Quốc hội và tổ chức bầu cử sớm. Tuy nhiên, bước đi này tiềm ẩn rủi ro lớn, bởi xu hướng cử tri nghiêng về các đảng cực hữu và cực tả, có thể làm chính trường Pháp thêm phân cực.
Nguy cơ không có ngân sách
Tình trạng vô chính phủ diễn ra đúng lúc ngân sách 2026 cần được trình bày và thông qua. Nếu không có một chính phủ ổn định, Pháp có nguy cơ phải hoạt động tạm thời theo khung ngân sách cũ hoặc áp dụng cơ chế khẩn cấp. Điều này gây ra hệ quả: chi tiêu công bị đình trệ, các dự án đầu tư công chậm trê, và uy tín tài chính quốc gia suy giảm.

Thủ tướng Pháp Sebastien Lecornu đã bất ngờ đệ đơn từ chức, chỉ vài giờ sau khi ông công bố danh sách nội các mới. Ảnh: Le Monde
Tác động đến thị trường tài chính và niềm tin quốc tế
Ngay sau thông tin từ chức, lợi suất trái phiếu chính phủ Pháp tăng, phản ánh chi phí vay nợ cao hơn. Giới đầu tư quốc tế lo ngại Pháp sẽ không đủ khả năng đưa ra chính sách tài khóa rõ ràng. Trong bối cảnh Liên minh châu Âu đang cần sự ổn định để xử lý nhiều vấn đề chung (từ di cư, an ninh đến năng lượng), việc Pháp bất ổn khiến cả khu vực châu Âu chịu ảnh hưởng.
Niềm tin của người dân suy giảm
Với công chúng Pháp, sự kiện này gây nên cảm giác hoang mang và thất vọng. Việc Thủ tướng chỉ tại vị chưa đầy một tháng cho thấy hệ thống chính trị lâm vào bế tắc thể chế. Người dân lo ngại các nhà lãnh đạo đặt lợi ích phe phái lên trên lợi ích quốc gia, từ đó làm suy yếu niềm tin vào chính phủ và nền dân chủ.
Những lựa chọn phía trước
Thành lập chính phủ liên minh mới
Tổng thống Macron có thể tìm một ứng viên trung dung, đủ uy tín và linh hoạt để thương lượng với nhiều khối đảng, từ đó tạo ra một chính phủ liên minh rộng rãi hơn. Tuy nhiên, điều này đồng nghĩa với việc phải chấp nhận thỏa hiệp chính sách, từ bỏ nhiều quyền kiểm soát trực tiếp.
Giải tán Quốc hội, bầu cử sớm
Đây là phương án mang tính "đặt cược". Nếu cử tri trao thêm quyền cho phe cực hữu hoặc cực tả, Macron sẽ đối mặt với thách thức lớn hơn nhiều. Tuy nhiên, nếu phe trung dung xoay chuyển tình thế, Pháp có thể thoát khỏi vòng luẩn quẩn chính trị hiện tại. V
Vai trò gia tăng của Tổng thống
Trong tình thế khó khăn, Macron buộc phải can thiệp mạnh hơn vào việc điều phối các phe phái. Tuy vậy, điều này cũng có nguy cơ làm ông bị chỉ trích là lấn át quyền lực của Quốc hội và làm xói mòn nguyên tắc tam quyền phân lập vốn được coi là nền tảng dân chủ Pháp.
Sự từ chức của tân Thủ tướng Lecornu là biểu tượng cho khủng hoảng thể chế sâu sắc tại Pháp: chính trường phân mảnh, ngân sách thâm hụt, liên minh cầm quyền mong manh và niềm tin của người dân bị thử thách. Đây không chỉ là thất bại của một cá nhân, mà còn là lời cảnh báo đối với nền chính trị Pháp nói chung.
Trong khó khăn vẫn tồn tại cơ hội: nếu các đảng phái sẵn sàng nhượng bộ để tìm kiếm đồng thuận, nước Pháp có thể tái lập ổn định và lấy lại niềm tin. Nhưng nếu bế tắc tiếp tục kéo dài, Pháp không chỉ đối diện với khủng hoảng chính trị trong nước mà còn có nguy cơ suy giảm vai trò lãnh đạo trong Liên minh châu Âu, ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín quốc tế.
Tiến sĩ Nguyễn Thắng Cảnh
Tag (S):