Toàn cảnh nước mỹ

Hãng tin CNN nhận xét: "Năm nay có nhiều bi kịch nối tiếp bi kịch, với những mất mát to lớn. Điển hình là sự tiếp diễn cuộc xung đột ở Ukraine, cuộc xung đột giữa Israel và Hamas, trận động đất tàn khốc ở Afghanistan, Morocco, Syria và Thổ Nhĩ Kỳ, một trận cháy rừng có sức tàn phá nhanh chóng, tàn khốc ở Maui (Hawaii) và số vụ xả súng nhiều kỷ lục ở nước Mỹ, vụ xả súng ở trung tâm thương mại Thái Lan...".

Dưới đây là một số hình tiêu biểu, trong hàng nghìn bức ảnh, góp phần kể lại câu chuyện của năm 2023. Mỗi bức ảnh là một bức tranh chân thực, mô tả và tái hiện lại những những cảm xúc và những khía cạnh đa dạng của thế giới trong năm qua. Khi năm cũ dần kết thúc, chúng ta lại có cơ hội nhìn lại những diễn biến đã xảy ra và đặt niềm tin vào những khám phá mới trong năm mới.

1. Xung đột vũ trang Israel - Hamas đe dọa an ninh khu vực

Ngày 7/10, hàng trăm tay súng phong trào Hồi giáo Hamas từ Gaza tràn qua biên giới thực hiện một cuộc tấn công với quy mô và phạm vi chưa từng có vào Israel, khiến khoảng 1.140 người thiệt mạng, chủ yếu là dân thường và bắt khoảng 250 người làm con tin. Vụ việc đã gây chấn động thế giới.

Khói bốc lên cuồn cuộn sau cuộc tấn công của Israel vào dải Gaza

Hiện trường đổ nát tại một trường học sau vụ oanh tạc của Israel xuống Beit Lahia, Dải Gaza ngày 26/12/2023.

Chuyển một em nhỏ bị thương sau loạt không kích của Israel xuống thành phố Rafah, Dải Gaza ngày 17/10.

2. Thảm hoạ động đất ở Thổ Nhĩ Kỳ, Syria, và Ma- rốc

Vào đầu tháng 2, Thổ Nhĩ Kỳ và Syria đã trải qua những trận động đất mạnh. Trận động đất đầu tiên có cường độ 7,8 độ richter xảy ra lúc 4h15 sáng, tiếp theo là trận thứ hai có cường độ 7,5 độ richter lúc 1h24 chiều, kèm theo hàng trăm dư chấn mạnh khiến các tòa nhà sụp đổ. Tác động tàn khốc khiến 59.000 người thiệt mạng ở Thổ Nhĩ Kỳ và 8.000 người ở Syria. 

Lực lượng cứu hộ đưa một nạn nhân ra khỏi đống đổ nát ở Gaziantep, ngày 11/2. Ảnh: CNN

Nhiều ngôi nhà bị đổ sập sau trận động đất ở Marrakesh, Maroc, ngày 9/9/2023.

3. Giải pháp hòa bình cho Nga và Ukraine vẫn bế tắc

Vào đầu năm 2023, nhiều dự báo rằng một cuộc phản công của Ukraine có thể phá vỡ sự kiểm soát của Nga đối với miền Đông Ukraine, thậm chí là cả Crimea.

Cuộc phản công thực sự đã bắt đầu vào đầu tháng 6. Mặc dù gây tổn thất nặng nề cho quân Nga, nhưng cục diện chiến tuyến hầu như không thay đổi. Quân đội Nga đã tận dụng quãng nghỉ mùa Đông để chuẩn bị lực lượng phòng thủ đáng gờm. Đầu tháng 11, vị tướng hàng đầu của Ukraine mô tả cuộc giao tranh là "bế tắc" và thừa nhận "rất có thể sẽ không có đột phá đáng kể".

Một toà nhà bị hư hỏng nặng do trúng pháo trong xung đột Nga và Ukraine ngày 7/3. Ảnh: Reuters

Các cuộc đối thoại ngoại giao nhanh chóng chuyển sang vấn đề liệu Ukraine có thể duy trì, thay vì nói đến chiến thắng. Một cuộc chiến tranh tiêu hao được tin sẽ là có lợi cho Nga, do nền kinh tế và dân số lớn hơn đáng kể của nước này. Nga đã tăng gấp đôi số lượng quân ở Ukraine vào mùa Thu năm 2023 so với thời điểm bắt đầu chiến sự.

Trong khi đó, "gánh nặng Ukraine" đã bắt đầu xuất hiện ở phương Tây, đặc biệt là ở Mỹ, khi các nhà lập pháp đảng Cộng hòa ngăn Quốc hội gửi thêm viện trợ cho Kiev.

4. Đà phục hồi kinh tế thế giới chậm lại

Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) dự báo kinh tế thế giới năm 2023 tăng trưởng 2,9%, giảm so với mức tăng trưởng 3,3% của năm 2022. Nguyên nhân là do cơn “địa chấn” tài chính từ việc các ngân hàng Silicon Valley, Signature, First Republic của Mỹ và Credit Suisse của Thụy Sĩ sụp đổ, cùng cuộc khủng hoảng năng lượng và các cuộc xung đột tại Ukraine, Trung Đông. Ngân hàng trung ương nhiều nước phải cân nhắc giữa tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát và dừng tăng để hỗ trợ phục hồi kinh tế.  

5. Thúc đẩy ứng dụng đi đôi với tăng cường kiểm soát rủi ro AI

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang trải qua kỷ nguyên phát triển mạnh mẽ và đã được tích hợp vào nhiều lĩnh vực, tạo động lực mạnh mẽ cho sự biến đổi trong nhiều ngành công nghiệp. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển này, xuất hiện nhiều thách thức đáng kể. Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu về AI, diễn ra tại Anh vào ngày 2/11, đã đồng thuận trong việc phối hợp quản lý những rủi ro tiềm ẩn từ sự tiến triển của AI. Liên minh châu Âu (EU) đang đẩy mạnh việc xây dựng bộ luật đầu tiên về AI, trong khi Mỹ đã ban hành sắc lệnh hành pháp đầu tiên với mục tiêu quản lý AI một cách đảm bảo, có trách nhiệm, và hướng tới lợi ích của cộng đồng toàn cầu.

Quang cảnh Hội nghị Thượng đỉnh An toàn AI năm 2023

6. Sôi động cuộc đua Mặt Trăng

Cuộc chạy đua lên không gian đã nóng lên vào năm 2023 với việc Ấn Độ trở thành quốc gia đầu tiên hạ cánh thành công tàu không người lái lên cực Nam của Mặt trăng hồi tháng 8. Vài ngày trước đó, tàu đổ bộ của Nga đã đâm xuống bề mặt Mặt trăng.

Hơn nửa thế kỷ sau khi phi hành gia người Mỹ Neil Armstrong trở thành người đầu tiên đi bộ trên Mặt trăng, một số quốc gia đang nỗ lực đưa con người trở lại thiên thể này.

Hình ảnh Mặt Trăng được tàu đổ bộ Chandrayaan-3 ghi lại trong quá trình tiến vào quỹ đạo ngày 5/8/ 2023. Ảnh Reuters

7. BRICS mở rộng

Cuối tháng 8, nhóm các nền kinh tế mới nổi BRICS - một liên minh không chính thức giữa Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi - tuyên bố sẽ mở rộng để kết nạp thêm 6 quốc gia, gồm Argentina, Ai Cập, Ethiopia, Iran, Ả Rập Saudi và Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE).

Bước đi này sẽ tạo nên một tập hợp các quốc gia chiếm khoảng 30% GDP và 43% sản lượng dầu toàn cầu, được dự báo có thể tiếp tục mở rộng trong dài hạn. Tầm nhìn của BRICS cũng được cho không chỉ là ngày càng mở rộng để đối trọng với phương Tây, mà còn tạo ra một đồng tiền chung để giảm bớt vai trò thống trị của đồng USD.

8. Nhiệt độ độ toàn cầu phá kỷ lục- COP28 đạt thỏa thuận lịch sử loại bỏ dần nhiên liệu hóa thạch

Các bên tham dự Hội nghị lần thứ 28 Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP28) tại Dubai (UAE) ngày 13/12 đã lần đầu tiên nhất trí chuyển đổi việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong các hệ thống năng lượng một cách công bằng, có trật tự và hợp lý, qua đó tiến tới phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, đồng thời kêu gọi tăng gấp 3 lần công suất năng lượng tái tạo trên toàn cầu vào năm 2030.          

Đây là bước tiến trong nỗ lực chống biến đổi khí hậu trong bối cảnh năm 2023 được nhận định là năm nóng nhất trong 125.000 năm qua, đưa Trái Đất từ thời kỳ “ấm lên” sang thời kỳ “nung nóng”.

9. Hội nghị Thượng đỉnh G7 tại Hiroshima (Nhật Bản)

Trong phiên họp về an ninh và ngoại giao, các nhà lãnh đạo G7 đã thảo luận về các biện pháp để khôi phục tiến trình giải trừ hạt nhân và tăng cường sự minh bạch của các lực lượng hạt nhân. Thông cáo chung G7 công bố ngày 20/5 nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực hiện các nỗ lực tiến tới một thế giới không có vũ khí hạt nhân.

Các nhà lãnh đạo Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7) tại cuộc họp ở Hiroshima, Nhật Bản, ngày 19/5.

Các nhà lãnh đạo G7 đã có ba phiên họp mở rộng với lãnh đạo của tám quốc gia được mời gồm Việt Nam, Australia, Hàn Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Brazil, Quần đảo Cook và Comoros.

Thông qua diễn đàn này, các bên cũng đã thảo luận về các vấn đề toàn cầu, trong đó có an ninh năng lượng và lương thực, y tế toàn cầu và biến đổi khí hậu.

10. Ấn Độ trở thành quốc gia đông dân nhất thế giới