Tin nước Mỹ

Trong những ngày gần đây, dư luận quốc tế đặc biệt chú ý đến thông tin liên quan việc Hoa Kỳ ngăn cản Palestine tham dự một hội nghị quan trọng của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (HĐBA LHQ). Vụ việc này không chỉ gây ra những phản ứng trái chiều từ nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế, mà còn làm dấy lên những tranh luận sâu rộng về tính công bằng, sự minh bạch và vai trò của Mỹ trong tiến trình giải quyết xung đột Israel - Palestine vốn đã kéo dài nhiều thập kỷ.

Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc là cơ quan có trách nhiệm cao nhất về hòa bình và an ninh quốc tế, nơi các vấn đề nóng bỏng trên thế giới được đưa ra thảo luận và thông qua các nghị quyết quan trọng. Đối với vấn đề Trung Đông, đặc biệt là xung đột Israel - Palestine, HĐBA luôn đóng vai trò trung tâm.

Từ nhiều năm nay, Palestine vẫn mong muốn được công nhận là một quốc gia thành viên chính thức của Liên Hợp Quốc, song điều này luôn gặp trở ngại bởi sự phản đối mạnh mẽ của Hoa Kỳ - quốc gia đồng minh chiến lược của Israel. Thay vào đó, Palestine mới chỉ có quy chế quan sát viên phi thành viên kể từ năm 2012, nhờ vào quyết định của Đại hội đông LHQ. Quy chế này cho phép Palestine tham gia nhiều hoạt động ngoại giao, nhưng không có quyền biểu quyết tại HĐBA.

Khi HĐBA tổ chức một cuộc họp bàn về tình hình Trung Đông, Palestine đã bày tỏ mong muốn tham dự để trực tiếp trình bày quan điểm, song Mỹ đã sử dụng quyền lực ngoại giao để chặn đứng yêu cầu này.

Lập luận của Mỹ

Mỹ đưa ra một số lý do biện minh cho quyết định ngăn cản Palestine tham dự hội nghị:

Tính pháp lý: Washington cho rằng Palestine chưa phải là quốc gia thành viên chính thức của LHQ, nên không có quyền tham gia như các quốc gia khác tại HĐBA.

Tránh tiền lệ nguy hiểm: Nếu Palestine được tham dự, điều đó có thể mở đường cho nhiều thực thể chính trị khác trên thế giới yêu câu quyền tương tự, khiến hoạt động của HĐBA trở nên phức tạp hơn.

Bảo vệ đồng minh Israel: Mỹ luôn coi Israel là đối tác chiến lược không thể thay thế ở Trung Đông, vì thế Washington tìm mọi cách hạn chế Palestine có thêm diễn đàn quốc tế để lên án chính sách của Tel Aviv.

Nhìn chung, quyết định của Mỹ xuất phát từ cả yếu tố chính trị, chiến lược và lợi ích lâu dài tại khu vực Trung Đông.

Phản ứng của Palestine

Chính quyền Palestine ngay lập tức bày tỏ sự phẫn nộ và thất vọng sâu sắc trước động thái của Mỹ. Người phát ngôn của Tổng thống Mahmoud Abbas nhấn mạnh:

Đây là hành động "chà đạp lên các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế" và cản trở nỗ lực tìm kiếm hòa bình.

Việc Mỹ ngăn cản Palestine phát biểu tại HĐBA là "một sự thiên vị trắng trợn cho Israel", làm mất đi tính công bằng trong quá trình thảo luận.

Palestine khẳng định sẽ tiếp tục vận động sự ủng hộ từ các quốc gia thành viên khác để đấu tranh giành tiếng nói chính thức trong các diễn đàn quốc tế.

Nhiều quan chức Palestine còn nhấn mạnh rằng: nếu không được tạo cơ hội tham gia vào các cuộc họp quan trọng, thì tiến trình đàm phán hòa bình sẽ chỉ là "cuộc chơi một chiều" có lợi cho Israel.

Phản ứng của cộng đồng quốc tế

Quyết định của Mỹ cũng gây chia rẽ trong cộng đồng quốc tế:

Các nước Ả Rập và Hồi giáo: hầu hết lên án gay gắt, coi đây là minh chứng mới nhất cho sự thiên vị của Mỹ. Liên đoàn Ả Rập đã ra thông cáo khẳng định hành động này làm suy yếu uy tín của HĐBA và đẩy tiến trình hòa bình Trung Đông vào ngõ cụt.

Liên minh châu Âu (EU): một số nước như Pháp, Tây Ban Nha, Ireland bày tỏ sự không đồng tình, cho rằng Palestine cần có cơ hội phát biểu để đảm bảo tính cân băng trong thảo luận. Tuy nhiên, EU chưa đạt được lập trường thống nhất.

Nga và Trung Quốc: hai cường quốc này lên tiếng chỉ trích Mỹ, đồng thời kêu gọi LHQ tạo điều kiện cho Palestine tham gia đầy đủ hơn trong các vấn đề liên quan trực tiếp đến họ.

Các tổ chức phi chính phủ quốc tế: nhiều tổ chức nhân quyền cho rằng Mỹ đang đi ngược lại nguyên tắc phổ quát của LHQ là tạo điều kiện để mọi bên liên quan trực tiếp được lắng nghe

Hệ lụy chính trị và ngoại giao

Hành động ngăn cản Palestine tham dự hội nghị HĐBA có thể để lại nhiều hệ lụy sâu rộng:

Gia tăng căng thẳng Mỹ - Palestine: Mối quan hệ vốn đã căng thẳng càng thêm trầm trọng. Washington có nguy cơ mất dần vai trò trung gian hòa giải nếu bị coi là quá thiên vị Israel.

Ảnh hưởng đến uy tín của HĐBA: Một cơ quan được xem là đại diện cho luật pháp quốc tế lại không thể bảo đảm quyền lên tiếng của các bên liên quan, điều này làm suy giảm niềm tin của dư luận thế giới.

Kích động làn sóng phản đối ở Trung Đông: Các nước Ả Rập có thể tăng cường hỗ trợ ngoại giao cho Palestine, đồng thời đẩy mạnh vận động quốc tế nhằm cô lập Israel và Mỹ trên bàn đàm phán.

Làm khó nỗ lực hòa bình: Bất cứ tiến trình đàm phán nào cũng đòi hỏi sự tham gia của cả hai bên. Nếu Palestine bị loại khỏi các diễn đàn chính thức, hòa bình chỉ là khẩu hiệu xa vời.

Góc nhìn rộng hơn

Từ vụ việc này có thể thấy rõ, vấn đề Palestine không chỉ là xung đột khu vực, mà còn là cuộc đấu địa chính trị toàn cầu. Mỹ với vị thế siêu cường đang tìm mọi cách duy trì ảnh hưởng tại Trung Đông, trong khi nhiều nước khác lại muốn hạn chế sự độc quyền của Washington.

Việc Mỹ cản Palestine dự hội nghị HĐBA còn cho thấy một thực tế: luật chơi quốc tế vẫn chịu sự chi phối mạnh mẽ của các nước lớn. Dù luật pháp quốc tế nhấn mạnh sự bình đẳng giữa các dân tộc, nhưng trên thực tế, quyền lực chính trị và quân sự mới là yếu tố quyết định.

Mỹ cấm Palestine dự hội nghị Hội đồng Bảo an Liên hợp Quốc

Triển vọng sắp tới

Trong thời gian tới, có thể xảy ra một số kịch bản:

Palestine đẩy mạnh vận động quốc tế: tiếp tục kêu gọi Đại hội đồng LHQ công nhận tư cách thành viên đầy đủ.

Các nước Ả Rập tăng sức ép: sử dụng các diễn đàn khu vực và quốc tế để phản đối quyết định của Mỹ.

Mỹ tiếp tục kiên định: khó có khả năng Washington thay đổi quan điểm trong ngắn hạn, vì lợi ích chiến lược với Israel quá lớn.

Hòa bình Trung Đông xa vời: chừng nào Palestine chưa được công nhận quyền bình đẳng trên bàn đàm phán, chừng đó giải pháp hai nhà nước vẫn chỉ tồn tại trên giấy tờ.

Việc Mỹ ngăn Palestine tham dự hội nghị HĐBA LHQ là một sự kiện phản ánh rõ nét sự phức tạp của chính trị quốc tế. Nó không chỉ cho thấy sự đối đầu giữa Palestine và Israel, mà còn hé lộ những tính toán chiến lược của Mỹ cùng sự chia rẽ trong cộng đồng quốc tế.

Trong khi người dân Palestine vẫn ngày chịu cảnh bom đạn và bất công, thì trên trường quốc tế, tiếng nói của họ tiếp tục bị hạn chế. Nếu Liên Hợp Quốc - tổ chức được lập ra để bảo vệ hòa bình - không thể đảm bảo công bằng cho một dân tộc, thì niềm tin vào trật tự quốc tế dựa trên luật pháp sẽ dần suy yếu.

Tương lai hòa bình Trung Đông vẫn là một ẩn số, nhưng chắc chân răng chừng nào Palestine còn bị ngăn cản tham gia các diễn đàn quốc tế, thì tiến trình giải quyết xung đột sẽ còn gặp muôn vàn khó khăn.