Cách mạng 4.0

Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), lượng khí thải CO2 toàn cầu đã đạt mức cao kỷ lục vào năm ngoái.

Nguyên nhân là do hạn hán khắc nghiệt cản trở hoạt động sản xuất thủy điện, dẫn đến việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch gia tăng.

Lượng khí thải CO2 do hoạt động năng lượng đã đạt 37,4 tỷ tấn vào năm 2023.

Số lượng này đã tăng 410 triệu tấn, tương đương 1,1% so với cùng kỳ năm ngoái.

Theo báo cáo vừa được đưa ra, việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch để thay thế thủy điện là nguyên nhân chiếm trên 40% mức tăng này.

Trong khi nhiều quốc gia đang ghi nhận mức giảm lượng khí thải CO2, thì ngược lại, Ấn Độ và Trung Quốc lại làm gia tăng số liệu này do sự phụ thuộc lớn vào than đá và nhu cầu điện cao hơn trong quá trình phục hồi kinh tế sau đại dịch.

Lượng khí thải tăng hơn 7% so với cùng kỳ năm ngoái ở Ấn Độ, nơi gió mùa suy yếu khiến sản lượng thủy điện giảm.

Ở Trung Quốc, lượng khí thải từ quá trình đốt cháy năng lượng đã tăng 5,2%, lên 12,6 tỷ tấn.

Dù Trung Quốc đang dẫn đầu trong việc triển khai công nghệ năng lượng sạch, quốc gia này lại ghi nhận số liệu khí thải CO2 lớn nhất trên quy mô toàn cầu.

Ngược lại, tại các nền kinh tế phát triển đang ghi nhận lượng khí thải đã giảm xuống mức thấp nhất trong 50 năm vào năm ngoái, nhờ việc triển khai mạnh mẽ các biện pháp sử dụng năng lượng tái tạo và hiệu quả năng lượng.

Bên cạnh đó, số liệu này giảm một phần là do sản xuất công nghiệp giảm xuống và thời tiết ôn hòa ở một số vùng dẫn đến nhu cầu về năng lượng thấp hơn.

Theo IEA, sản xuất điện từ các nguồn tái tạo và năng lượng hạt nhân ở các nền kinh tế đó đạt 50% tổng sản lượng.

Chỉ riêng năng lượng tái tạo đã chiếm 34% sản lượng điện, trong khi tỷ trọng của than giảm xuống mức thấp lịch sử là 17%.

Tại Liên minh Châu Âu, lượng khí thải từ quá trình đốt năng lượng đã giảm gần 9% trong năm 2023 do sự gia tăng sản xuất năng lượng tái tạo đồng thời giảm cả sản xuất than và khí đốt, mặc dù tăng trưởng kinh tế khoảng 0,7%.

Tại Hoa Kỳ, lượng khí thải giảm 4,1% nhờ sản xuất điện cao hơn từ năng lượng tái tạo và khí đốt thay vì than, bất chấp tốc độ tăng trưởng kinh tế là 2,5%.

Năm 2023 ghi nhận lượng khí thải có sự giảm sút ở châu Âu và Mỹ nhưng lại gia tăng ở Trung Quốc và Ấn Độ.

Nhìn chung, IEA cho biết việc triển khai các nguồn năng lượng sạch vẫn đang tập trung chủ yếu ở các nền kinh tế phát triển và Trung Quốc.

Tổ chức này đang kêu gọi các nỗ lực quốc tế lớn hơn để tăng cường đầu tư và triển khai tại các nền kinh tế mới nổi và đang phát triển.

Ghi nhận bởi IEA, lượng khí thải toàn cầu đã chậm lại vào năm 2023 nhờ việc mở rộng năng lượng tái tạo và xe điện.

Dù trước đó, lượng khí thải CO2 liên quan đến năng lượng vẫn đang ghi nhận mức tăng 1,3% trong năm 2022.

Cơ quan này nhận định: “Việc thải các khí thải vẫn đang có sự chậm lại”.

“Trong nhiều năm qua, lượng khí thải toàn cầu tăng nhẹ khoảng 0,5% mỗi năm, đây là tốc độ chậm nhất kể từ cuộc Đại suy thoái”.

Giám đốc điều hành IEA - Fatih Birol - cho biết: “Quá trình chuyển đổi năng lượng sạch đã trải qua một loạt các thử nghiệm căng thẳng trong 5 năm qua”.

“Đại dịch, cuộc khủng hoảng năng lượng và bất ổn địa chính trị đều có khả năng làm chệch hướng những nỗ lực xây dựng hệ thống năng lượng sạch hơn và an toàn hơn.

Thay vào đó, chúng ta lại thấy điều ngược lại ở nhiều nền kinh tế.”