Nhịp cầu Việt Mỹ

Trong quyết định vừa công bố vào ngày 10/12/2025, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tiếp tục cắt giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm, đưa mức lãi suất cơ bản xuống khoảng 3,50 – 3,75%, đây là lần thứ ba Fed hạ lãi suất trong vòng vài tháng qua. Đây là mức thấp nhất kể từ năm 2022 và phản ánh nỗ lực của Fed nhằm hỗ trợ nền kinh tế số một thế giới đang phải đối mặt với cả thách thức tăng trưởng và lạm phát dai dẳng.

Động thái này không chỉ có ý nghĩa với nền kinh tế Mỹ mà còn lan tỏa rộng khắp thị trường quốc tế, trong đó có những tác động đáng kể tới các thị trường mới nổi, dòng vốn toàn cầu và kinh tế Việt Nam.

Fed giữ vai trò như “ngân hàng trung ương của thế giới” trong hệ thống tài chính toàn cầu. Quyết định cắt giảm lãi suất diễn ra trong bối cảnh số liệu kinh tế Mỹ cho thấy:

·         Tăng trưởng GDP dự báo cải thiện nhẹ trong năm tới.

·         Lạm phát đang dần hạ nhiệt nhưng vẫn cao hơn mục tiêu dài hạn

·         Thị trường lao động có dấu hiệu chậm lại nhưng vẫn còn khá ổn định

Fed kỳ vọng rằng việc giảm lãi suất sẽ kích thích chi tiêu tiêu dùng và đầu tư, tạo môi trường vay vốn rẻ hơn cho doanh nghiệp và người dân, đồng thời giữ đà tăng trưởng trong dài hạn. Tuy vậy, quyết định này cũng thể hiện bất đồng nội bộ và sự thận trọng cao từ các nhà hoạch định chính sách, khi dữ liệu kinh tế còn nhiều tín hiệu trái chiều.

Ảnh hưởng đến kinh tế thế giới

Giảm chi phí đi vay, kích thích tăng trưởng toàn cầu

Hạ lãi suất của Fed thường làm giảm lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ, khiến tài sản có thu nhập cố định ở Mỹ bớt hấp dẫn hơn đối với nhà đầu tư toàn cầu. Đây là tín hiệu cho thấy dòng vốn có thể dịch chuyển sang các thị trường khác tìm kiếm lợi suất cao hơn, từ đó thúc đẩy vốn chảy vào thị trường mới nổi tại châu Á, Mỹ Latinh hay châu Âu.

Kết quả là các thị trường mới nổi có thể được hưởng lợi từ dòng vốn đầu tư gián tiếp tăng lên, góp phần hỗ trợ tài chính cho tăng trưởng kinh tế trong nước. Một số đồng tiền mới nổi đã tăng giá so với USD ngay sau quyết định này, cho thấy kỳ vọng của nhà đầu tư mở rộng đối với các thị trường ngoài nước Mỹ.

Tác động đến giá tài sản và thị trường tài chính

Các thị trường chứng khoán lớn đã phản ứng tích cực với quyết định cắt giảm lãi suất. Chỉ số S&P 500 và Dow Jones tại Mỹ có xu hướng tăng theo sau quyết định, phản ánh kỳ vọng lợi nhuận doanh nghiệp và chi phí vốn giảm.

Tuy nhiên, có ý kiến thận trọng cho rằng nếu Fed tiếp tục cắt giảm quá sâu mà không có tín hiệu chắc chắn về tăng trưởng thực tế, thị trường trái phiếu và cổ phiếu có thể biến động mạnh hơn khi lãi suất có thể tiếp tục giảm hoặc dừng lại bất ngờ.

Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell

Tác động đối với kinh tế Việt Nam

Giảm áp lực tỷ giá và lãi suất trong nước

Một trong những ảnh hưởng trực tiếp và quan sát được từ Fed giảm lãi suất là áp lực đối với tỷ giá USD/VND được “hạ nhiệt”, tạo điều kiện để Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) vận hành chính sách tiền tệ linh hoạt hơn mà không phải quá lo ngại về dòng vốn ngoại rời khỏi thị trường.

Giảm lãi suất tại Mỹ ít nhiều làm giảm sức hấp dẫn của việc nắm giữ USD, giúp đồng nội tệ ở các thị trường mới nổi bớt chịu áp lực mất giá so với USD. Điều này giúp giảm chi phí nhập khẩu, giữ ổn định giá cả hàng hoá nhập khẩu và góp phần kiểm soát lạm phát trong nước.

NHNN cũng có dư địa hơn để duy trì chính sách tiền tệ hỗ trợ tăng trưởng: hạ hoặc giữ lãi suất cho vay ở mức hợp lý, giúp doanh nghiệp tiếp cận vốn với chi phí thấp hơn, thúc đẩy đầu tư và sản xuất.

Cơ hội nâng cao thu hút vốn đầu tư quốc tế

Lãi suất yếu ở Mỹ có thể khiến một số nhà đầu tư tìm kiếm cơ hội lợi suất hấp dẫn hơn tại các thị trường mới nổi như Việt Nam. Điều này có thể mở rộng dòng vốn FDI và đầu tư gián tiếp vào các lĩnh vực như bất động sản, công nghiệp chế biến, công nghệ hoặc cơ sở hạ tầng, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Tuy vậy, cơ hội này cũng đi kèm thách thức khi dòng vốn vào có thể nhanh nhạy rút ra khi điều kiện kinh tế toàn cầu biến động, khiến thị trường tài chính trong nước có thể chịu ảnh hưởng bất ngờ nếu không có biện pháp quản lý phù hợp.

Ảnh hưởng đến xuất khẩu và thị trường lao động

Tác động của Fed giảm lãi suất đối với nhu cầu tiêu dùng tại Mỹ – thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam là hai chiều. Mặc dù chi phí vay rẻ hơn có thể khuyến khích tiêu dùng tại Mỹ tăng lên, nhưng nếu Fed giảm lãi suất là dấu hiệu của sự chậm lại trong tăng trưởng kinh tế Mỹ thì nhu cầu hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ có thể không cải thiện rõ rệt.

Do đó, doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam cần thận trọng trước khả năng nhu cầu từ Mỹ không bật tăng ngay sau khi lãi suất hạ, và nên tận dụng các FTA hoặc thị trường khác để đa dạng hóa xuất khẩu.

Cẩn trọng với rủi ro tài chính

Fed hạ lãi suất cũng khiến lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ giảm, đồng thời làm giảm kỳ vọng lợi suất tài sản an toàn toàn cầu. Điều này khiến một số nhà đầu tư tìm đến thị trường cổ phiếu mới nổi, nhưng cũng có thể gây ra biến động ngắn hạn trên thị trường vốn nếu có thay đổi nhanh trong kỳ vọng chính sách Fed trong tương lai.

Đối với Việt Nam, điều này đặt ra yêu cầu giám sát thị trường tài chính chặt chẽ hơn, đặc biệt trong bối cảnh tỷ giá và thanh khoản có thể nhạy cảm với những thay đổi trong dòng vốn quốc tế.

Việc Fed giảm lãi suất cuối năm 2025 là một tín hiệu chính sách tiền tệ quan trọng, được kỳ vọng hỗ trợ tăng trưởng kinh tế Mỹ và làm dịu các áp lực tài chính toàn cầu. Tuy nhiên, tác động lan tỏa tới các kinh tế mới nổi như Việt Nam có tính hai chiều:

·         Thuận lợi: giảm áp lực tỷ giá, kích thích dòng vốn vào, hỗ trợ lãi suất trong nước và tăng lựa chọn đầu tư.

·         Rủi ro: khả năng biến động tài chính ngắn hạn, phụ thuộc vào nhu cầu tiêu dùng ở các thị trường lớn như Mỹ.

Việt Nam với nền tảng vĩ mô ổn định có thể tận dụng xu hướng hạ lãi suất để thúc đẩy tăng trưởng, nhưng vẫn cần chính sách linh hoạt và chủ động để giảm thiểu rủi ro trong môi trường kinh tế toàn cầu đầy bất định.