Tìm hiểu pháp luật

Sáng 23/11/2023, tại Nhà Quốc hội, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi). Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành phiên họp.

Công khai minh bạch Quỹ Bảo hiểm xã hội

Phát biểu tại phiên thảo luận sáng ngày 23/11,  Đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt – Đoàn Đại biểu quốc hội (ĐBQH) tỉnh Đắk Lắk cho rằng cần bổ sung thêm quy định về nguyên tắc công khai, minh bạch Quỹ BHXH

Về khoản 4 Điều 6 dự thảo Luật quy định về nguyên tắc Quỹ Bảo hiểm xã hội (BHXH), đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt cho rằng, dự thảo chưa quy định rõ cơ chế để Quỹ được công khai, minh bạch và trách nhiệm của cơ quan BHXH trong khi Luật hiện hành Quỹ BHXH chủ yếu từ nguồn thu nộp của người sử dụng lao động và người lao động. Hai đối tượng này nắm bắt rất ít thông tin về nguồn Quỹ.

Do đó, đề nghị Ban soạn thảo bổ sung thêm quy định về nguyên tắc công khai, minh bạch Quỹ BHXH ngay trong luật này.

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt – Đoàn Đại biểu quốc hội tỉnh Đắk Lắk. Ảnh: Quochoi.vn

Về căn cứ đóng BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện quy định tại Điều 30, địa biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt đề nghị Ban soạn thảo bổ sung hệ số chênh lệch bảo lưu làm căn cứ đóng BHXH để đảm bảo quyền lợi cho người lao động sau này. Vì hiện nay có những trường hợp đang công tác trong ngành lực lượng vũ trang và một số nghề nghiệp khác sau khi nghỉ hưu chuyển sang ngành dân sự, nếu không có quy định cụ thể thì trong luật sẽ không có hệ số chênh lệch để bảo lưu, ảnh hưởng đến quyền lợi các trường hợp này.

Liên quan đến vấn đề dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau khi ốm đau quy định tại Điều 43 của dự thảo luật, đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt đề nghị dự thảo không nên quy định cụm từ “tối đa” mà theo đó quy định số lượng ngày nghỉ cụ thể là 10 ngày, 7 ngày hoặc 5 ngày, đồng thời cũng nên bỏ quy định: “người sử dụng lao động, Ban chấp hành công đoàn cơ sở có thẩm quyền quyết định số ngày nghỉ dưỡng”.

Tương tự vấn đề này, đại biểu cho rằng, cũng nên áp dụng luôn cho đối với lao động nữ khi nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau thai sản.

Về BHXH một lần quy định tại Điều 70, đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt đề nghị Ban soạn thảo chọn phương án 2 được quy định trong dự thảo Luật này. Tuy nhiên, sau khi Luật Bảo hiểm và xã hội sửa đổi có hiệu lực, đề nghị Chính phủ cần có các nhóm giải pháp đồng bộ để hỗ trợ cho người lao động trong giai đoạn khó khăn trước mắt, đồng thời có lộ trình áp dụng phù hợp để thực hiện phương án BHXH một lần.

Sử dụng công nghệ thông tin để quản lý bảo hiểm

Quan tâm đến vấn đề quản lý bảo hiểm vằng công nghệ thông tin, Đại biểu Tráng A Dương – Đoàn Đại biểu quốc hội tỉnh Hà Giang cho rằng cần có đánh giá và bổ sung quy định về việc sử dụng công nghệ thông tin để quản lý bảo hiểm

Đại biểu Tráng A Dương cho biết trong Báo cáo tổng kết thi hành Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 không có đánh giá về chính sách đầu tư nhiều nguồn lực để thể hiện đại hóa,  sử dụng công nghệ thông tin để quản lý bảo hiểm xã hội.

Mặt khác, trong dự thảo Luật không có quy định riêng đối với việc hiện đại hóa quản lý bảo hiểm xã hội. Từ thực tiễn cho thấy, trong bối cảnh tác động tiêu cực của đại dịch COVID-19, chúng ta gặp nhiều khó khăn khi triển khai các chính sách an sinh xã hội, trong đó có chính sách đối với người lao động, đặc biệt là tài chính sách hỗ trợ người lao động thất nghiệp và không có thu nhập ổn định.

Một trong những nguyên nhân là do cơ sở dữ liệu giữa cơ quan quản lý lao động và cơ quan bảo hiểm không liên thông, không xác định được rõ đối tượng thụ hưởng chính sách. Do đó, đại biểu đề nghị cần có đánh giá về nội dung hiện đại hóa trong việc sử dụng công nghệ thông tin để quản lý bảo hiểm và bổ sung dự thảo Luật quy định riêng cho chính sách này.

Góp ý về trách nhiệm của người sử dụng lao động, đại biểu Tráng A Dương cho biết tại Điều 12 dự thảo Luật quy định 6 nội dung trách nhiệm của người sử dụng lao động. Đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu bổ sung thêm nội dung: Phối hợp với cơ quan Bảo hiểm xã hội thực hiện thu hồi số tiền bảo hiểm xã hội không đúng quy định của người lao động nộp về Quỹ Bảo hiểm xã hội.

Về bảo hiểm xã hội một lần, đại biểu Tráng A Dương cho rằng hai phương án đưa ra có ưu và nhược điểm nhất định.

Qua nghiên cứu và căn cứ vào tình hình thực tiễn, đại biểu lựa chọn phương án 1 vì cho rằng phương án này đảm bảo quyền lợi của người lao động khi tham gia bảo hiểm xã hội.

Về chế độ trợ cấp mai táng, đại biểu Tráng A Dương đề nghị quy định đối tượng người lao động quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều 3 của Luật này đang tham gia bảo hiểm xã hội nếu không may bị chết thì thân nhân được hưởng chính sách này không bắt buộc phải nạn tham gia bảo hiểm xã hội đủ 12 tháng.

Quy định theo hướng này nhằm đảm bảo tính nhân văn của chính sách bảo hiểm xã hội.

Đại biểu quốc hội Tráng A Dương - Đoàn đại biểu quốc hội tỉnh Hà Giang

Về quy định các quỹ thành phần của Bảo hiểm xã hội tại Điều 116 của dự thảo Luật, đại biểu Tráng A Dương đề nghị bổ sung Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp là một quỹ thành phần của Quỹ Bảo hiểm xã hội và bổ sung thêm quy định về giao Chính phủ quy định thứ tự hạch toán, phân bổ tiền đóng bảo hiểm và tiền lãi chậm đóng bảo hiểm vào các quỹ thành phần của Quỹ Bảo hiểm.

Về quy định mức độ chi phí quản lý bảo hiểm xã hội tại khoản 2, Điều 118 của dự thảo Luật, đại biểu Tráng A Dương lựa chọn phương án 1 vì có ưu điểm là phối hợp thực tiễn quản lý thu chi chế độ bảo hiểm gắn kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị được giao của Bảo hiểm xã hội Việt Nam.