Cựu Ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger qua đời ở tuổi 100
Thứ năm, 30/11/2023 - 16:04 (GMT+7)
TCVM- Cựu ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger qua đời tại nhà riêng ở bang Connecticut, thọ 100 tuổi.
Tiến sĩ Henry A. Kissinger, học giả, chính khách và nhà ngoại giao nổi tiếng, ngoại trưởng thứ 56 của Mỹ, người có quyền lực ít ai bì trong chính sách đối ngoại của Mỹ dưới chính quyền của Tổng thống Richard M. Nixon và Gerald Ford, qua đời ngày 30/11 (giờ Hà Nội) tại nhà riêng ở Connecticut, hưởng thọ 100 tuổi.
Ông là cựu ngoại trưởng và là cựu cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ.
Cựu Ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger. Ảnh: Reuters
Sự ra đi của ông Kissinger được Kissinger Associates, công ty tư vấn do ông lập ra, loan báo, Reuters cho biết. Thông báo của Kissinger Associates không nói rõ nguyên nhân.
Trong nhiều thập kỷ sau khi rời chính trường, với tư cách là nhà tư vấn và nhà văn, Henry A. Kissinger đã đưa ra nhiều ý kiến giúp định hình chính trị và kinh doanh toàn cầu, tờ Washington Post nhận định.
Mặc dù tuổi cao nhưng trong những năm gần đây, Kissinger vẫn tham dự các cuộc họp ở Nhà Trắng, xuất bản sách về phong cách lãnh đạo và ra điều trần trước Thượng viện về mối đe dọa hạt nhân của Triều Tiên.
Hồi tháng 7 năm nay, ông đã có chuyến thăm bất ngờ đến Bắc Kinh và được Trung Quốc đón tiếp trọng thị. Chủ tịch Tập Cận Bình khi đó đã gọi ông là ‘người bạn cũ’.
Thân thế sự nghiệp
Sinh ở Đức ngày 27/5/1923 trong một gia đình gốc Do Thái, Henry Alfred Kissinger thoát khỏi nanh vuốt của chế độ Đức Quốc xã khi gia đình di cư sang Hoa Kỳ vào năm 1938. Ông nhập quốc tịch Mỹ năm 1943 và phục vụ trong quân đội trong Thế Chiến thứ Hai, rồi sau đó trong chính phủ quân sự Mỹ chiếm đóng Đức.
Xuất ngũ, ông theo đuổi học vấn tại Đại học Harvard và năm 1954, tốt nghiệp Tiến sĩ chính trị học từ đại học nổi tiếng này.
Tổng thống Hoa Kỳ Richard Nixon và Cố vấn An ninh Quốc gia Henry Kissinger trong chuyến hành trình tới Trung Quốc ngày 20/ 2/1972. Ảnh: Reuters
Ông nổi lên trong vai trò một giáo sư Đại học Harvard, được mời tư vấn về các vấn đề an ninh và chiến lược cho nhiều cơ quan chính phủ qua nhiều đời Tổng thống, từ Eisenhower, John Kennedy cho tới Lyndon Johnson.
Thành tích
Kissinger từng là cố vấn an ninh quốc gia Mỹ từ tháng 1/1969 đến tháng 11/1975 và làm ngoại trưởng từ tháng 9/1973 đến tháng 1/1977, dưới hai đời tổng thống Mỹ là Richard Nixon và Gerald Ford.
Trong thời kỳ này, Kissinger bày tỏ thái độ ủng hộ cuộc chiến của Mỹ ở Việt Nam, thể hiện vai trò trực tiếp trong kéo dài cuộc chiến vô vọng, dù nhận thức được rằng Mỹ không thể nào giành chiến thắng. Ông đã thúc đẩy kế hoạch "Việt Nam hóa chiến tranh" của Tổng thống Nixon cũng như mở rộng chiến tranh sang Campuchia.
Tổng thống Hoa Kỳ Gerald Ford và Bộ trưởng Kissinger tại Trại David, Hoa Kỳ, ngày 5 /7/1975.
Kissinger từng tham gia vào quá trình đàm phán Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam năm 1973. Cố vấn Lê Đức Thọ của Việt Nam khi đó đã trải qua những màn "đấu trí" căng thẳng với Kissinger để đi đến Hiệp định, với hàng chục phiên đàm phán căng thẳng tại Paris để chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam.
Giải Nobel Hòa bình năm 1973 được Ủy ban Nobel trao cho ông Lê Đức Thọ và ông Kissinger, trở thành một trong những sự kiện gây tranh cãi nhất lịch sử Nobel Hòa bình kể từ khi ra đời năm 1895. Ông Lê Đức Thọ gây chấn động truyền thông quốc tế khi từ chối nhận giải thưởng vì ông cho rằng hòa bình chưa thực sự lập lại trên đất nước Việt Nam và "người xứng đáng nhận giải thưởng Nobel Hòa bình chính là nhân dân Việt Nam".
Kissinger là tác giả nhiều quyển sách về chính trị và chính sách đối ngoại, trong đó có “American Foreign Policy – Chính sách đối ngoại Mỹ” (1969), “The White House Years – Những Năm trong Nhà Trắng” (1979), “Diplomacy – Ngoại giao” (1994), “Does America Need a Foreign Policy?: Toward a Diplomacy for the 21st Century- Liệu Hoa Kỳ có cần một chính sách đối ngoại? Hướng tới nền Ngoại giao Thế kỷ 21 (2001), “On China- Về Trung Quốc (2011),” và “World Order- Trật tự Thế giới” (2014).
Cho tới cuối đời, Kissinger vẫn được nhiều người trọng vọng như một chính khách lão thành, được nhiều lãnh đạo thế giới tham khảo ý kiến về các vấn đề an ninh và chiến lược.
Là người Do Thái có ảnh hưởng lớn nhất trong lịch sử Hoa Kỳ, Kissinger nhận được rất nhiều huân chương cao quý của Mỹ, trong đó phải kể tới “Huân chương Tự do của Tổng thống” do Tổng thống Gerald Ford trao tặng.
Cho tới cuối đời, Kissinger vẫn được nhiều người trọng vọng như một chính khách lão thành, được nhiều lãnh đạo thế giới tham khảo ý kiến về các vấn đề an ninh và chiến lược.
Hải Minh
Tag (S):
