Tìm hiểu pháp luật

Ngày 5/8/2025, Chính phủ ban hành Nghị định số 216/2025/NĐ-CP, quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thanh tra. Nghị định nêu rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức và cơ chế hoạt động của Thanh tra Cơ yếu và Thanh tra được thành lập theo điều ước quốc tế.

Ban hành Nghị định số 216/2025/NĐ-CP, quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thanh tra. (Ảnh: Báo điện tử Thanh Tra)

Xác định rõ chức năng và phạm vi hoạt động của các mô hình thanh tra

Theo quy định, Thanh tra Cơ yếu là cơ quan của Ban Cơ yếu Chính phủ, giúp Trưởng ban thực hiện quản lý nhà nước về công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Thanh tra Cơ yếu còn có nhiệm vụ thanh tra việc thực hiện chính sách, pháp luật trong các lĩnh vực do Ban Cơ yếu Chính phủ quản lý, bao gồm cơ yếu, mật mã dân sự, chữ ký số chuyên dùng công vụ.

Thanh tra được thành lập theo điều ước quốc tế là cơ quan thanh tra của đơn vị thuộc bộ, được thành lập theo quy định của điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên. Cơ quan này thực hiện thanh tra việc chấp hành pháp luật chuyên ngành có liên quan đến điều ước quốc tế, đồng thời tham gia công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo quy định pháp luật.

Cả hai mô hình thanh tra đều chịu sự chỉ đạo trực tiếp của Thủ trưởng cơ quan, đồng thời chịu sự chỉ đạo về công tác thanh tra, hướng dẫn nghiệp vụ của Thanh tra Chính phủ.

Quy định rõ nhiệm vụ, quyền hạn trong hoạt động thanh tra

Nghị định 216/2025/NĐ-CP quy định cụ thể các nhiệm vụ và quyền hạn của Thanh tra Cơ yếu và Thanh tra theo điều ước quốc tế, bao gồm:

+ Xây dựng dự thảo kế hoạch thanh tra trình Thủ trưởng cơ quan, ban hành và tổ chức thực hiện kế hoạch thanh tra.

+ Thực hiện thanh tra theo thẩm quyền khi phát hiện dấu hiệu vi phạm pháp luật hoặc hoặc sự cố, sự kiện, dấu hiệu bất thường theo quy định của pháp luật chuyên ngành.

+ Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của pháp luật khác có liên quan.

+ Theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện kết luận thanh tra, kiến nghị và quyết định xử lý.

+ Tổng hợp, báo cáo kết quả công tác thanh tra.

+ Thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Đối với Thanh tra Cơ yếu, nhiệm vụ thanh tra bao gồm các nội dung thuộc thẩm quyền quản lý của Trưởng ban Ban Cơ yếu Chính phủ và những lĩnh vực mà Ban Cơ yếu Chính phủ giúp Bộ Quốc phòng thực hiện chức năng quản lý nhà nước.

Đối với Thanh tra theo điều ước quốc tế, nội dung thanh tra tập trung vào việc chấp hành pháp luật chuyên ngành, pháp luật có liên quan đến điều ước quốc tế của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý nhà nước của cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp.

Cơ cấu tổ chức và thẩm quyền bổ nhiệm

Thanh tra Cơ yếu có Chánh Thanh tra, Phó Chánh Thanh tra, thanh tra viên và người làm công tác cơ yếu.

Thanh tra được thành lập theo điều ước quốc tế có Chánh Thanh tra, Phó Chánh Thanh tra, thanh tra viên và công chức khác.

Các đơn vị được cấp con dấu và tài khoản riêng, bảo đảm tính độc lập trong hoạt động chuyên môn và tài chính.

+ Chánh Thanh tra Cơ yếu do Bộ trưởng Bộ Quốc phòng bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức, điều động, luân chuyển, biệt phái theo quy định của pháp luật về cơ yếu, Luật Thanh tra và quy định khác có liên quan sau khi có ý kiến bằng văn bản của Tổng Thanh tra Chính phủ.

+ Chánh Thanh tra theo điều ước quốc tế do Thủ trưởng cơ quan quản lý trực tiếp bổ nhiệm, miễn nhiệm... cũng trên cơ sở ý kiến thống nhất của Tổng Thanh tra Chính phủ.

Theo Nghị định, các cơ quan Thanh tra được thành lập theo điều ước quốc tế gồm: Thanh tra An toàn bức xạ và hạt nhân; thanh tra Chứng khoán Nhà nước; thanh tra Hàng hải Việt Nam; thanh tra Hàng không Việt Nam.

Việc xác định rõ chức năng, nhiệm vụ và cơ chế tổ chức của các cơ quan thanh tra đặc thù này giúp đảm bảo thống nhất trong hệ thống thanh tra quốc gia, nâng cao hiệu quả thanh tra chuyên ngành, phù hợp với các cam kết quốc tế và yêu cầu hội nhập.