Văn hóa

Trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0, mạng xã hội trở thành một kênh thông tin quan trọng, góp phần lan tỏa tri thức, thúc đẩy sáng tạo, kết nối cộng đồng và quảng bá hình ảnh quốc gia. Tuy nhiên, cùng với mặt tích cực đó, mạng xã hội cũng đang trở thành "mảnh đất màu mỡ" cho những luồng thông tin sai trái, xuyên tạc, bóp méo sự thật, đặc biệt là những luận điệu chống phá đường lối phát triển kinh tế - xã hội của Đảng và Nhà nước ta.

 Sự cảnh giác, chủ động đấu tranh với những thông tin sai lệch này là yêu cầu cấp bách nhằm bảo vệ nền tảng tư tưởng, bảo vệ thành quả đổi mới và định hướng phát triển bền vững của đất nước.

Bối cảnh và thủ đoạn xuyên tạc trên không gian mạng

Trong những năm gần đây, khi Việt Nam kiên định con đường phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, nhiều tổ chức và cá nhân phản động, thù địch trong và ngoài nước đã lợi dụng không gian mạng để tuyên truyền xuyên tạc. Các đối tượng này thường núp bóng dưới danh nghĩa "phân tích kinh tế", "phản biện chính sách" hay "nhà nghiên cứu độc lập", nhưng thực chất là gieo rắc hoài nghi, tạo tâm lý bất mãn, kích động tư tưởng phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng trong phát triển kinh tế.

Thủ đoạn của họ ngày càng tinh vi: sử dụng ngôn ngữ học thuật để làm cho thông tin sai lệch trở nên "có vẻ đáng tin cậy"; cắt ghép dữ liệu thống kê, bóp méo kết quả tăng trưởng, so sánh phiến diện giữa Việt Nam và các nước khác; xuyên tạc các chủ trương lớn như "kinh tế xanh", "kinh tế tuần hoàn", "chuyển đổi năng lượng công bằng", "hội nhập FTA thế hệ mới". '...

Mục tiêu của họ không chỉ là bôi nhọ uy tín của các cơ quan quản lý mà còn nhằm gây chia rẽ giữa nhân dân với Đảng, giữa các tầng lớp xã hội, giữa Việt Nam và các đối tác quốc tế.

Bản chất và mục tiêu của các luận điệu sai trái

Các luận điệu sai trái về đường lối phát triển kinh tế thường mang ba đặc điểm nổi bật:

Thứ nhất, phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, cho rằng sự can thiệp của Nhà nước "làm méo mó thị trường", "kìm hãm tự do kinh tế". Đây là cách họ xuyên tạc nguyên tắc cốt lõi của mô hình kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa - một mô hình kết hợp hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế và bảo đảm tiến bộ, công bằng xã hội.

Thứ hai, thổi phồng những khó khăn, thách thức hiện tại, như lạm phát, thất nghiệp hay nợ công, để quy chụp rằng "chính sách kinh tế sai lầm", "đi ngược xu hướng toàn cầu". Họ cố tình bỏ qua bối cảnh khách quan như tác động của đại dịch COVID-19, xung đột Nga-Ukraine, biến đổi khí hậu hay suy thoái kinh tế toàn cầu - những yếu tố mà hầu hết các nền kinh tế đều chịu ảnh hưởng.

Thứ ba, đánh vào tâm lý đám đông, lợi dụng các vấn đề "nóng" như giá điện, giá xăng, quy hoạch đất đai, hay chuyển đổi năng lượng, để kích động sự hoài nghi, bức xúc của người dân. Thông tin sai lệch lan nhanh hơn nhiều so với thông tin chính thống, đặc biệt khi được "đóng gói" dưới dạng video, infographic hoặc các bài viết có giọng điệu giật gân.

Chiêu trò của thế lực thù địch, phản động theo kiểu "bổn cũ soạn lại" hòng làm nhiễu loạn, bất ổn xã hội

Hậu quả nghiêm trọng nếu thiếu cảnh giác

Nếu không cảnh giác và kịp thời phản bác, những thông tin sai trái trên mạng xã hội có thể gây hậu quả nghiêm trọng:

Thứ nhất, nó làm xói mòn niềm tin của nhân dân vào chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước; làm giảm sút tinh thần đoàn kết toàn dân - yếu tố then chốt trong mọi giai đoạn phát triển của đất nước.

Thứ hai, những luận điệu bóp méo tình hình kinh tế có thể tác động tiêu cực đến môi trường đầu tư, khi các nhà đầu tư quốc tế bị ảnh hưởng bởi các thông tin giả, từ đó làm chậm tiến trình thu hút vốn, chuyển giao công nghệ và hợp tác thương mại.

Thứ ba, làm lệch hướng dư luận xã hội, khiến người dân dễ sa vào tâm lý tiêu cực, hoài nghi, thậm chí dẫn tới các hành vi cực đoan, vi phạm pháp luật. Một số vụ việc tụ tập phản đối chính sách, biểu tình trái pháp luật trong quá khứ đều bắt nguồn từ việc bị kích động bởi thông tin sai sự thật trên mạng xã hội.

Cần tỉnh táo và chủ động phản bác thông tin sai lệch

Trước thực trạng đó, mỗi người dân cần nêu cao tinh thần cảnh giác, tỉnh táo tiếp nhận thông tin. Khi đọc, nghe hoặc chia sẻ bất kỳ nội dung nào liên quan đến kinh tế, chính trị, cần xác minh nguôn tin, ưu tiên các kênh chính thống như báo chí Nhà nước, các trang thông tin điện tử của Bộ, ngành, địa phương hoặc các tổ chức quốc tế có uy tín.

Song song với đó, cần chủ động phản bác thông tin sai trái, không để "vô tình tiếp tay" cho kẻ xấu bằng việc chia sẻ, bình luận thiếu kiểm chứng. Các nhà nghiên cứu, giảng viên, sinh viên, doanh nhân - những người có ảnh hưởng trong cộng đồng - cần tham gia lan tỏa tri thức đúng đắn, góp phần định hướng dư luận xã hội lành mạnh.

Các cơ quan báo chí, truyền thông cũng cần đổi mới phương thức truyền đạt thông tin kinh tế, tăng tính tương tác, dễ hiểu, dễ lan tỏa, để "sự thật" có sức mạnh vượt qua "tin giả". Việc truyền thông về chính sách phải gắn với minh chứng cụ thể, ngôn ngữ hiện đại, hình nh trực quan, giúp người dân hiểu rõ ý nghĩa của từng chương trình phát triển như chuyển đổi xanh, số hóa, nâng cao năng suất, đổi mới sáng tạo...

Vai trò của Nhà nước và cơ quan chức năng

Nhà nước cần tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý về an ninh mạng, xử lý nghiêm các hành vi lợi dụng mạng xã hội để chống phá

Nhà nước, bôi nhọ lãnh đạo, tung tin giả gây hoang mang dư luận. Đồng thời, tăng cường hợp tác quốc tế trong kiểm soát thông tin xuyên biên giới, phối hợp với các nền tảng mạng xã hội lớn (Facebook, YouTube, TikTok...) để ngăn chặn nội dung độc hại, sai lệch.

Cùng với đó, cần nâng cao năng lực truyền thông chính sách kinh tế, đào tạo đội ngũ chuyên gia, phóng viên, nhà báo có trình độ cao về kinh tế - tài chính, có khả năng giải thích chính sách bằng ngôn ngữ dễ tiếp cận. Khi người dân được cung cấp đầy đủ, chính xác, minh bạch thông tin, "vaccine thông tin"sẽ giúp họ miễn nhiễm trước những luận điệu xuyên tạc.

Giữ vững niềm tin và bản lĩnh trong kỷ nguyên số

Sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội vừa là cơ hội, vừa là thách thức trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Trước những âm mưu xuyên tạc, bóp méo đường lối phát triển kinh tế của Đảng và Nhà nước, mỗi người dân Việt Nam cần nêu cao tinh thần yêu nước, lòng tin vững chắc vào con đường đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa mà chúng ta đang đi.

Cảnh giác, tỉnh táo và chủ động phản bác thông tin sai trái không chỉ là trách nhiệm của các cơ quan chức năng mà còn là bổn phận công dân - để bảo vệ niềm tin, bảo vệ sự thật, và cùng nhau xây dựng một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, hội nhập vững chắc trong cộng đồng quốc tế.