Đối tác toàn diện

Vui mừng gặp Đoàn đại biểu các trường đại học hàng đầu Hoa Kỳ đúng dịp Hoa Kỳ và Việt Nam kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1995-2025), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, ngay sau khi Việt Nam giành độc lập dân tộc, năm 1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi thư cho Tổng thống Harry Truman đề nghị thiết lập ngoại giao đầy đủ với Hoa Kỳ, thể hiện thiện chí của Việt Nam trong quan hệ với Hoa Kỳ.

Qua những thăng trầm và đột phá, đến năm 2023 Việt Nam và Hoa Kỳ chính thức nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược toàn diện vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững. Quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ được cho là hình mẫu trong quan hệ quốc tế, từ cựu thù trở thành Đối tác Chiến lược toàn diện; Hoa Kỳ ủng hộ Việt Nam mạnh, độc lập, tự cường và thịnh vượng; hai bên gác lại quá khứ, khai thác điểm đồng, hạn chế bất đồng, tôn trọng sự khác biệt, hướng đến tương lai.

Sau 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ đã đạt nhiều thành tựu nổi bật, trở thành đối tác hàng đầu của nhau. Trong đó, hợp tác trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo được xác định là một trong những trụ cột quan trọng và đạt nhiều kết quả.

Hiện nay có khoảng 30.000 sinh viên, học sinh Việt Nam học tập tại Hoa Kỳ, đứng thứ 5 về số lượng sinh viên quốc tế tại Hoa Kỳ; có khoảng hơn 50 chương trình liên kết đào tạo giữa cơ sở giáo dục đại học của Việt Nam và của Hoa Kỳ, chủ yếu là chương trình đào tạo trình độ đại học và trình độ thạc sĩ. Sau đào tạo, nhiều người làm việc rất thành công trong các cơ quan, doanh nghiệp của cả Việt Nam và Hoa Kỳ.

Nhắc lại lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh "một dân tộc dốt là một dân tộc yếu", Thủ tướng Chính phủ cho biết, Việt Nam xác định giáp dục, đào tạo là quốc sách hàng đầu. Trong Tuyên ngôn Độc lập, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định "tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng", do đó mọi người đều được tiếp cận công bằng về giáo dục. Ngay sau khi giành độc lập dân tộc, Việt Nam tập trung "diệt giặc dốt".

Hiện nay, Việt Nam đang xây dựng đất nước với 3 trụ cột chính là: Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; nền dân chủ xã hội chủ nghĩa và nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Việt Nam đang tập trung thực hiện 3 đột phá chiến lược về thể chế, cơ sở hạ tầng và nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao; phấn đấu tạo đột phá về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Việt Nam đã ban hành một số văn bản, chủ trương quan trọng về phát triển giáo dục – đào tạo và khoa học, công nghệ để đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo; tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia. Việt Nam cam kết dành mức chi đến 20% tổng chi ngân sách nhà nước cho giáo dục và đào tạo để nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, phát triển con người cả về đức, trí, thể, mỹ; rất mong sự chia sẻ, hợp tác với Hoa Kỳ trong phát triển giáo dục và đào tạo.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Đoàn đại biểu 21 trường đại học danh tiếng hàng đầu của Hoa Kỳ - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Trân trọng cảm ơn Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã dành thời gian tiếp đoàn, Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Marc E. Knapper và đại diện các trường đại học Hoa Kỳ đánh giá cao chiến lược phát triển của Việt Nam, nhất là trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo; cho biết sẵn sàng hợp tác, sát cánh cùng Việt Nam thực hiện các chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là trong giáo dục, đào tạo, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, góp phần làm sâu sắc quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện Việt Nam- Hoa Kỳ.

Giới thiệu về tiềm năng, các chương trình hợp tác, đại diện các trường đại học của Hoa Kỳ và các trường đại học của Việt Nam đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo và hỗ trợ thúc đẩy kết nối hai nền giáo dục, triển khai các chương trình hợp tác giáo dục, đào tạo, nhất là trong trao đổi sinh viên, giảng viên, liên kết đào tạo, các chương trình nghiên cứu chung...

Chương trình Đối tác Học thuật Quốc tế (IAPP) 2025 do Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam, Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng Viện Giáo dục Quốc tế Hoa Kỳ phối hợp thực hiện.

Đây là hoạt động nhằm kết nối chiến lược các trường đại học Việt Nam với trường đại học Hoa Kỳ, hỗ trợ các trường đại học của hai bên xây dựng Kế hoạch hợp tác thiết thực, hiệu quả và bền vững.

Nội dung hợp tác tập trung vào lĩnh vực STEM, bao gồm chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, ICT, bán dẫn - vi mạch, AI, tự động hóa, công nghệ sinh học, vật liệu tiên tiến, năng lượng xanh, luật quốc tế, nông nghiệp và bền vững, sức khỏe, giáo dục, Đông Nam Á học và ngôn ngữ Việt Nam học.

Tham gia IAPP 2025, về phía Hoa Kỳ, có 21 trường đại học danh tiếng của Hoa Kỳ; về phía Việt Nam có 30 trường đại học lớn.

Theo lịch trình dự kiến, Đoàn Hoa Kỳ sẽ gặp gỡ, trao đổi trực tiếp với 30 trường đại học của Việt Nam về kế hoạch hợp tác.