Việt Nam đất nước con người

Tinh thần cải cách trong quản trị quốc gia

Trong những năm gần đây, Việt Nam đang bước vào giai đoạn đổi mới mạnh mẽ không chỉ ở kinh tế mà cả trong phương thức quản trị Nhà nước. Đặc biệt, phương châm "họp ít, làm nhiều - ít thủ tục, nhiều nụ cười của dân" đã trở thành khẩu hiệu hành động đầy thực tiễn. Đây không chỉ là yêu cầu giảm thiểu hình thức, giảm lãng phí thời gian công vụ mà còn thể hiện quyết tâm cải cách nền hành chính công theo hướng hiện đại, hiệu quả, vì người dân và doanh nghiệp.

Phương châm này phản ánh một sự thay đổi về tư duy lãnh đạo, từ chú trọng hình thức sang chú trọng kết quả, từ "quản lý" sang "phục vụ", từ "xin - cho" sang "hỗ trợ - đồng hành". Nó phù hợp với xu hướng quản trị công hiện đại trên thế giới, đặt người dân làm trung tâm, coi hiệu quả kinh tế - xã hội là thước đo cuối cùng.

"Họp ít, làm nhiều": Chuyển từ hình thức sang thực chất

Trong bộ máy quản lý nhà nước, hội họp là công cụ quan trọng để trao đổi, điều phối, quyết định chính sách. Tuy nhiên, tình trạng họp hành tràn lan, nhiều tầng nấc, thời gian kéo dài đã từng gây lãng phí nguồn lực xã hội. Với phương châm mới, Việt Nam yêu cầu các cơ quan hành chính cắt giảm tối đa các cuộc họp không cần thiết, tăng sử dụng công nghệ thông tin, báo cáo điện tử, trao đổi trực tuyến.

Điều này giúp:

Tiết kiệm thời gian và chi phí cho cơ quan công quyền và doanh nghiệp.

Tăng tốc độ xử lý công việc, giảm thời gian ra quyết định.

Khuyến khích tinh thần chủ động của cán bộ công chức, nâng cao năng lực cá nhân thay vì dựa vào các cuộc họp kéo dài.

Ví dụ, nhiều địa phương đã triển khai họp trực tuyến từ tỉnh đến xã, giảm đáng kể chi phí đi lại và thời gian. Chính phủ cũng tăng cường họp chuyên đề, tập trung giải quyết các nút thắt thay vì họp định kỳ cứng nhắc.

"Ít thủ tục": Cải cách hành chính làm đòn bẩy phát triển

Cải cách thủ tục hành chính là khâu đột phá để hiện thực hóa phương châm "nhiều nụ cười của dân". Khi thủ tục gọn nhẹ, rõ ràng, minh bạch, người dân và doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí; đồng thời giảm thiểu nguy cơ tiêu cực.

Những năm qua, Chính phủ Việt Nam đã đẩy mạnh:

Cắt giảm điều kiện kinh doanh; đơn giản hóa thủ tục đăng ký, cấp phép.

Xây dựng Chính phủ điện tử, cổng dịch vụ công trực tuyến, thanh toán không tiền mặt.

Áp dụng một cửa, một cửa liên thông ở các cơ quan hành chính địa phương.

Nhờ vậy, nhiều dịch vụ công thiết yếu như cấp hộ chiếu, đăng ký kinh doanh, khai báo thuế, bảo hiểm xã hội... đã chuyển sang trực tuyến. Người dân không phải xếp hàng chờ đợi lâu, doanh nghiệp giảm bớt "chi phí không chính thức".

Đơn giản hóa thủ tục hành chính để phụng sự nhân dân

"Nhiều nụ cười của dân": Đặt người dân ở trung tâm phục vụ

Điểm quan trọng nhất của phương châm này là hướng tới niềm vui, sự hài lòng và tin tưởng của người dân. Một nền hành chính hiện đại phải mang lại sự tiện lợi, minh bạch và thân thiện, biến "hành chính công" thành "dịch vụ công". Để làm được điều này, cần:

Thái độ phục vụ tận tâm, chuyên nghiệp của cán bộ công chức.

Chuẩn hóa quy trình làm việc để giảm thiểu sai sót, tránh "hành" dân.

Ứng dụng công nghệ giúp người dân tiếp cận thông tin, phản ánh ý kiến nhanh chóng.

Nhiều địa phương đã xây dựng bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hiện đại, với không gian sạch đẹp, quầy giao dịch thân thiện, có ghế chờ, có đường dây nóng hỗ trợ. Nụ cười, thái độ ân cần của cán bộ chính là thước đo thành công của cải cách.

Ý nghĩa của phương châm đối với phát triển bền vững

Phương châm "họp ít, làm nhiều - ít thủ tục, nhiều nụ cười của dân" không chỉ mang tính kỹ thuật quản trị mà còn có tác động sâu sắc đến phát triển bền vững:

Kinh tế: Thủ tục gọn nhẹ giúp cải thiện môi trường kinh doanh, thu hút đầu tư, khuyến khích khởi nghiệp.

Xã hội: Nâng cao sự hài lòng, củng cố niềm tin vào Nhà nước, giảm khoảng cách giữa chính quyền và người dân.

Môi trường: Giảm giấy tờ, tiết kiệm năng lượng nhờ chuyển đổi số.

Kinh nghiệm quốc tế và sự phù hợp với Việt Nam

Trên thế giới, nhiều quốc gia đã thành công khi áp dụng nguyên tắc "Chính phủ tinh gọn - phục vụ người dân": Singapore, Estonia, Hàn Quốc... Đây là những nước tiên phong về Chính phủ điện tử, quản trị công minh bạch.

Việt Nam học hỏi mô hình này nhưng điều chỉnh phù hợp với thực tiễn, trình độ công nghệ và văn hóa hành chính.

Điểm thuận lợi là Việt Nam có dân số trẻ, tỷ lệ sử dụng internet cao, thuận lợi triển khai dịch vụ công trực tuyến. Đồng thời, chủ trương này được Đảng và Nhà nước đặt lên hàng đầu trong các nghị quyết, chiến lược phát triển.

Thách thức trong quá trình triển khai

Tuy đạt nhiều kết quả, vẫn còn những khó khăn:

Tâm lý e ngại thay đổi ở một bộ phận cán bộ, công chức.

Hạ tầng công nghệ thông tin ở một số địa phương chưa đông bộ.

Kỹ năng số của người dân chưa đều giữa thành thị và nông thôn.

Cơ chế giám sát và đánh giá hiệu quả cải cách còn thiếu minh bạch.

Khắc phục các hạn chế này đòi hỏi sự kiên trì, đồng bộ giữa các cấp, ngành, cũng như sự đồng thuận của xã hội.

Giải pháp thúc đẩy thực hiện phương châm

Để phương châm "họp ít, làm nhiều - ít thủ tục, nhiều nụ cười của dân" đi vào thực chất, cần triển khai các giải pháp:

Nâng cao năng lực cán bộ công chức thông qua đào tạo kỹ năng quản lý hiện đại, kỹ năng giao tiếp, đạo đức công vụ.

Tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số, mở rộng dịch vụ công trực tuyến mức độ cao, thanh toán điện tử, chữ ký số.

Tăng cường giám sát, đánh giá độc lập về sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp; lấy kết quả này làm tiêu chí thi đua.

Đơn giản hóa và chuẩn hóa thủ tục, áp dụng mô hình một cửa, một cửa liên thông đến cấp xã.

Khuyến khích phản hồi từ người dân thông qua cổng thông tin, đường dây nóng, ứng dụng di động.

Phân cấp mạnh mẽ cho địa phương và cơ sở, gim tầng nấc trung gian, gắn trách nhiệm cá nhân với kết quả công việc.

Vai trò của người dân và doanh nghiệp

Phương châm này không chỉ là nhiệm vụ của Nhà nước mà còn đòi hỏi sự hợp tác từ phía người dân và doanh nghiệp:

 Người dân cần nâng cao hiểu biết pháp luật, sử dụng dịch vụ công trực tuyến, phản ánh kịp thời sai phạm.

Doanh nghiệp cần chủ động minh bạch, tuân thủ pháp luật, không tiếp tay cho tiêu cực.

Truyền thông và báo chí cần đưa tin kịp thời, nêu gương điển hình, phản ánh bất cập.

Tầm nhìn tương lai: Chính phủ số, xã hội số, công dân số

Đích đến của phương châm này là xây dựng Chính phủ số - Xã hội số - Công dân số.

Khi đó:

Mọi thủ tục hành chính được thực hiện trực tuyến.

Mọi giao tiếp giữa người dân - doanh nghiệp - Nhà nước trở nên nhanh chóng, minh bạch.

Các quyết định chính sách dựa trên dữ liệu số, phân tích khoa học.

Bộ máy hành chính tinh gọn, hiệu quả, không còn cảnh "xin - cho" phức tạp.

Trong tương lai gần, khi các nền tảng số phủ rộng, người dân Việt Nam có thể thực hiện phần lớn thủ tục ngay trên điện thoại, cán bộ công chức tập trung vào hoạch định và phục vụ thay vì xử lý giấy tờ. Đó là hiện thực hóa "nhiều nụ cười của dân" - một thước đo quan trọng của một Nhà nước kiến tạo, liêm chính và phục vụ.

Khẳng định quyết tâm đổi mới

Phương châm "họp ít, làm nhiều - ít thủ tục, nhiều nụ cười của dân" không phải là khẩu hiệu nhất thời mà là định hướng lâu dài của Việt Nam trong tiến trình hiện đại hóa đất nước. Chủ trương này phù hợp với xu thế phát triển, với khát vọng xây dựng một xã hội dân chủ, công bằng, văn minh, và đưa Việt Nam trở thành nước phát triển có thu nhập cao vào năm 2045.

Thành công của phương châm này phụ thuộc vào cả hai phía: sự quyết liệt, minh bạch và sáng tạo của Nhà nước; sự đồng hành, hợp tác và trách nhiệm của người dân và doanh nghiệp. Khi toàn xã hội cùng hướng đến mục tiêu chung, Việt Nam sẽ không chỉ "ít thủ tục" mà còn "nhiều nụ cười" - nụ cười của sự hài lòng, niềm tin và hạnh phúc.