Đây là động thái mới nhất của Tổng thống Trump nhằm định hình lại chính phủ Mỹ và cải tổ bộ máy liên bang.

Phát biểu tại Nhà trắng, Tổng thống Donald Trump nhấn mạnh: “Đây là bước đầu tiên nhằm xóa bỏ Bộ Giáo dục. Chúng ta sẽ đóng cửa nó và đóng càng nhanh càng tốt. Nó chẳng có lợi gì cho chúng ta”.

Sắc lệnh được thông qua sau khi Bộ Giáo dục Mỹ thông báo sa thải gần một nửa nhân viên, thu hẹp chức năng xuống chỉ còn quản lý những khoản vay, trợ cấp sinh viên hay nguồn lực cho trẻ em có nhu cầu đặc biệt.

Văn kiện sẽ trao toàn quyền quyết định đối với trường học cho chính quyền các bang và hội đồng địa phương, viễn cảnh khiến những người ủng hộ giáo dục tự do lo ngại.

 Tổng thống Trump cầm sắc lệnh giải thể Bộ Giáo dục tại Nhà Trắng ngày 20/3. Ảnh: AFP

Bộ Giáo dục Mỹ được thành lập năm 1979 và không thể bị đóng cửa nếu quốc hội Mỹ không chấp thuận.

Bộ Giáo dục Mỹ giám sát khoảng 100.000 trường công và 34.000 trường tư, dù hơn 85% nguồn tài trợ cho trường công đến từ chính quyền bang và địa phương.

Bộ cũng cung cấp các khoản ngân sách liên bang cho những trường học và chương trình đặc biệt, như tiền lương cho giáo viên dạy trẻ em cần hỗ trợ, tài trợ cho các chương trình nghệ thuật và thay thế cơ sở hạ tầng lỗi thời.

Cơ quan đồng thời giám sát khoản vay sinh viên trị giá 1.600 tỷ USD của hàng chục triệu người Mỹ không đủ khả năng chi trả học phí đại học.

Giáo dục từ lâu đã là chủ đề chính trị nóng ở Mỹ, khi phe bảo thủ ủng hộ những chính sách giúp ích cho các trường tư thục, trong khi phe thiên tả ủng hộ những chương trình và nguồn tài trợ cho trường công lập. 

Mặc dù đảng Cộng hòa kiểm soát cả lưỡng viện quốc hội, họ vẫn cần ủng hộ của đảng Dân chủ nhằm hội đủ 60 phiếu tại Thượng viện Mỹ để quyết định đóng cửa Bộ Giáo dục được thông qua.

Hải Anh