Chính sách mới của Washington bao gồm mức thuế cơ bản 10% lên hàng hóa từ hầu hết các quốc gia và chú ý hơn là các mức thuế "đối ứng" cao hơn nhiều (có hiệu lực từ 9/4) nhắm vào các nước bị cho là có thâm hụt thương mại lớn hoặc chính sách thương mại không công bằng với Mỹ.
Phản ứng đánh trả lại thuế đến từ Bắc kinh đã thể hiện sự không đồng tình về chính sách này của chính quyền Trump.
Trung Quốc đã đánh thuế nhập khẩu 84% đối với hàng hóa của Hoa Kỳ, hạn chế xuất khẩu các khoáng sản quan trọng và đưa các công ty Hoa Kỳ vào danh sách đen.
Không chỉ với Trung Quốc, các đối tác thương mại lớn của Mỹ đồng loạt có những phản ứng.
Liên minh Châu Âu mô tả đây là "đòn giáng mạnh", chuẩn bị danh sách trả đũa quy mô lớn nhắm vào hàng hóa biểu tượng và công nghiệp Mỹ, dự kiến áp dụng giữa tháng 4, dù vẫn để ngỏ khả năng đàm phán trong gang tấc.
Tuy nhiên, một số các quốc gia khu vực châu Á và Anh lựa chọn bước đi chậm rãi hơn. Nhật Bản ưu tiên các nỗ lực ngoại giao khẩn cấp, tìm kiếm sự miễn trừ và đối thoại cấp cao.
Hàn Quốc cũng cam kết phản ứng "bình tĩnh", gấp rút cử phái đoàn đàm phán và chuẩn bị “mọi nguồn lực của chính phủ” trong nước, đồng thời kêu gọi các bộ trưởng giảm thiểu thiệt hại thông qua các cuộc đàm phán quyết liệt với Washington.
 |
| Cuộc chiến thương mại căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc kéo lùi triển vọng tăng trưởng của kinh tế thế giới |
Về Việt Nam, Tổng Bí thư Tô Lâm ngay lập tức có cuộc điện đàm cùng với ông chủ Nhà Trắng, mong muốn tiếp tục trao đổi các biện pháp thúc đẩy tiếp tục giao thương. Chính phủ cũng nỗ lực đánh giá, thảo luận về các quan tâm của Hoa Kỳ bằng nhiều biện pháp ngắn hạn và lâu dài.
Các chuyên gia cho rằng hành động đánh thuế sẽ ảnh hưởng mạnh đến nền kinh tế toàn cầu. Tổng Giám đốc WTO Ngozi Okonjo-Iweala bày tỏ lo ngại sâu sắc về các mức thuế của Mỹ, cảnh báo về khả năng thương mại hàng hóa toàn cầu suy giảm 1% trong năm 2025 và nguy cơ leo thang thành chiến tranh thuế quan.
Bà kêu gọi các Quốc gia Thành viên quản lý những áp lực phát sinh một cách có trách nhiệm để ngăn ngừa căng thẳng thương mại lan rộng.
“WTO được thành lập chính là để phục vụ trong những thời điểm như thế này như một nền tảng đối thoại, nhằm ngăn chặn các xung đột thương mại leo thang và hỗ trợ một môi trường thương mại cởi mở và có thể dự đoán được. Tôi khuyến khích các Thành viên tận dụng diễn đàn này để tham gia một cách xây dựng và tìm kiếm các giải pháp hợp tác.” Bà Okonjo-Iweala chia sẻ.
Tình hình hiện tại cho thấy một bức tranh thương mại toàn cầu đầy căng thẳng và phức tạp. Quyết định từ chính quyền Hoa Kỳ đã kích hoạt một loạt phản ứng đa dạng, từ đối đầu trực diện đến ngoại giao thận trọng, nhưng tựu trung đều là sự phản đối và lo ngại sâu sắc.
Tuy nhiên, việc đưa ra các quyết định chính sách phù hợp cần được các quốc gia cân nhắc một cách toàn diện để đảm bảo phù hợp với lợi ích quốc gia cũng như xu thế toàn cầu chung.