Đại biểu  quốc hội Phạm Văn Hoà (đoàn Đồng Tháp) nêu khi thảo luận tại tổ của Quốc hội về đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế xã hội và ngân sách nhà nước năm 2023, những tháng đầu năm 2024, sáng 23/5.

Đề xuất giải pháp và sự cần thiết của "lằn ranh đỏ"

Theo đại biểu đoàn Đồng Tháp, những vụ sai phạm trước đây cũng có phần do cơ chế, chính sách. Địa phương nào cũng muốn phát triển kinh tế xã hội, đô thị hóa, kêu gọi đầu tư nên vượt rào, làm không đúng quy định. Khi lật lại trang cũ thì bị sai phạm dù ít hay nhiều.

"Củi đưa vào lò hiện nay toàn là loại gỗ quý hiếm, rất xót xa. Nhiều quy định phát huy người dám nghĩ dám làm, sáng tạo chịu trách nhiệm, nêu gương, nhưng có làm có sai, không làm không sai, nếu sai cơ quan chức năng vào cuộc thì bị xử lý.

Tôi nghĩ cán bộ làm việc cầm chừng, sợ sai, sợ trách nhiệm cũng có lý do của họ", ông Hoà bày tỏ.

Đại biểu  quốc hội Phạm Văn Hoà (đoàn Đồng Tháp). Ảnh: Quochoi.vn 

Ông Phạm Văn Hoà đề xuất rằng cấp có thẩm quyền nên có quy định bằng văn bản, trong đó cán bộ, doanh nghiệp đã có những việc làm không đúng pháp luật, thu lợi bất chính từ đấu thầu, giao đất không thông qua đấu giá, bắt tay nhau để đấu thầu, lợi dụng chức vụ quyền hạn tác động để tiêu cực... tự giác khai báo và hoàn trả lại nguồn tiền bất hợp pháp cho nhà nước. Những người này sẽ được bảo vệ bí mật và được khép lại hồ sơ từ 2023 trở về trước, hoạt động, công tác bình thường.

Theo ông, điều này nhằm giúp những người đã "nhúng chàm" ăn năn hối cải và cũng là chính sách nhân văn của nhà nước. Ông tin tưởng những người này sẽ làm rất tốt để chuộc lại lỗi lầm của mình thời gian qua.

Đối với những người không tự giác khai báo, ông Hoà nhấn mạnh, nếu phát hiện sau này sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức án cao nhất, không tình tiết giảm nhẹ, sẽ bị xử lý theo quy định hiện hành không miễn trừ.

"Có như thế mọi người sẽ suy nghĩ điều chỉnh hành vi hoạt động của mình, tình hình tham nhũng tiêu cực sẽ giảm, lấy lại niềm tin với dân", ông Hoà nói.

Khắc phục tình trạng né tránh trách nhiệm

Đại biểu Lò Thị Luyến (đoàn Điện Biên) mong muốn Quốc hội và Chính phủ tiếp tục quan tâm hoàn thiện hệ thống pháp luật. Bà cho biết, nhiều kỳ họp của Quốc hội đã nêu về "tình trạng một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức có biểu hiện đùn đẩy công việc, sợ sai, sợ trách nhiệm, không dám tham mưu, đề xuất xử lý công việc dẫn đến chậm tiến độ, giảm hiệu lực, hiệu quả quản lý của nhà nước và niềm tin của doanh nghiệp, người dân".

Đại biểu Lò Thị Luyến (đoàn Điện Biên). Ảnh: Báo Điện biên phủ 

Bà Luyến cho rằng, giữa các quy định của hệ thống pháp luật hiện hành và trách nhiệm thực thi công vụ của đội ngũ cán bộ công chức có mối tương quan chặt chẽ với nhau. Khi hệ thống pháp luật còn tình trạng mâu thuẫn, chồng chéo, áp dụng thiếu thống nhất thì cán bộ công chức không dám quyết, không dám làm, không dám tham mưu khi nhận thức rõ hậu quả rủi ro về mặt pháp lý.

Bà Luyến nhấn mạnh, Quốc hội và Chính phủ đã rất tích cực rà soát và ban hành nhiều văn bản để khắc phục những bất cập nêu trên. Tuy nhiên, những bất cập của các văn bản quy phạm pháp luật trên thực tế vẫn còn và tiếp tục phát sinh.

Bà đề xuất, các vướng mắc từ những quy định của pháp luật trong thực tế áp dụng cần được rà soát thường xuyên theo quy định của luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Đặc biệt, khi đã có sự không đồng nhất thì cần sửa đổi bổ sung kịp thời, tạo điều kiện cho các địa phương trong việc triển khai áp dụng pháp luật. Đồng thời, tạo điều kiện cho đội ngũ cán bộ công chức có cơ sở căn cứ pháp lý rõ ràng trong việc thực thi nhiệm vụ công vụ, từ đó kỳ vọng khắc phục được tình trạng né tránh trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức.

Hoàng Quỳnh