Các doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước có thể thực hiện nhiều biện pháp để giảm thiểu tác động tiêu cực và tận dụng các cơ hội.

Tác động Tiêu Cực

Giảm lợi nhuận: Thuế cao hơn có thể làm giảm đáng kể biên lợi nhuận của các doanh nghiệp thép Việt

Giảm xuất khẩu: Mức thuế tăng có thể làm giảm khả năng cạnh tranh của thép Việt Nam tại thị trường Mỹ, dẫn đến giảm xuất khẩu.

Cạnh tranh gia tăng: Các quốc gia khác cũng bị ảnh hưởng bởi thuế của Mỹ có thể chuyển hướng xuất khẩu sang các thị trường khác, làm tăng cạnh tranh, kể cả ở thị trường nội địa Việt Nam.

Cơ hội

Thị trường nội địa: Tập trung vào thị trường nội địa, đặc biệt khi có sự tăng trưởng đầu tư công vào cơ sở hạ tầng và các dự án xây dựng.

Đàm phán thương mại: Việt Nam có thể đàm phán với Mỹ để được miễn thuế hoặc hưởng các điều kiên ưu đãi, đặc biệt trong bối cảnh quan hệ đối tác chiến lược toàn diện.

Sản phẩm chất lượng cao: Chuyển dịch sang sản xuất các sản phẩm thép chất lượng cao và thép xanh để đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường và tạo giá trị gia tăng.

Thách thức đối với doanh nghiệp sản xuất thép tại Việt Nam khi bị Mỹ đánh thuế 

Giải pháp ứng phó cho doanh nghiệp

Thứ nhất, Rà soát và Điều chỉnh Hợp Đồng: Nhanh chóng rà soát các hợp đồng thương mại hiện có với đối tác Mỹ để đánh giá rủi ro và điều chỉnh sản lượng xuất khẩu.

Thứ hai, Đa dạng hóa thị trường: Tìm kiếm và mở rộng xuất khẩu sang các thị trường khác như ASEAN, EU, Nhật Bản và các quốc gia khác để giảm sự phụ thuộc vào thị trường Mỹ.

Thứ ba, Nâng cao năng lực sản xuất: Đổi mới công nghệ: Đầu tư vào công nghệ sản xuất tiên tiến để nâng cao chất lượng sản phẩm và giảm chi phí sản xuất. Đầu tư vào sản xuất thép xanh, thép chế tạo cao cấp và thép cán nguội chất lượng cao để đáp ứng tiêu chuẩn cao của thị trường.

Thứ tư, Quản lý chi phí: Tối ưu hóa quy trình sản xuất và quản lý chi phí để tăng khả năng cạnh tranh về giá.

Thứ năm, Chủ động phòng vệ thương mại: Đào tạo nhân sự, tìm hiểu thông tin thị trường xuất khẩu và minh bạch sổ sách tài chính để sẵn sàng ứng phó với các vụ kiện phòng vệ thương mại. 

Thứ sáu, Hợp tác và Cập nhật thông tin: Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan quản lý nhà nước, các hiệp hội ngành nghề và Thương vụ Việt Nam tại Mỹ để nắm bắt thông tin và diễn biến thị trường. 

Kiến nghị đối với nhà nước hỗ trợ doanh nghiệp

Thứ nhất, Chính sách tín dụng: Ban hành các chính sách hỗ trợ tín dụng để giúp doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ và chuyển đổi sản xuất. 

Thứ hai, Tháo gỡ rào cản: Loại bỏ các rào cản hành chính để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp chuyển hướng sản xuất và đầu tư đổi mới. 

Thứ ba, Đàm phán thương mại: Chủ động đàm phán song phương và đa phương để bảo vệ lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp Viêt Nam trước các rào cản thương mại. 

Thứ tư, Xúc tiến thương mại: Tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại và tìm kiếm thị trường mới để giúp doanh nghiệp đa dạng hóa thị trường xuất khẩu. 

Thứ năm, Kiểm soát gian lận thương mại: Kiểm soát chặt chẽ để ngăn chặn các hành vi lẩn tránh thuế và gian lận xuất xứ, bảo vệ uy tín của hàng hóa Việt Nam. 

Tóm lại, để đối phó với việc Mỹ áp thuế vào thép Việt Nam, các doanh nghiệp cần chủ động thích ứng, nâng cao năng lực cạnh tranh và tìm kiếm cơ hội mới. Đồng thời, sự hỗ trợ từ phía nhà nước thông qua các chính sách và đàm phán thương mại là yếu tố then chốt để giúp ngành thép Việt Nam vượt qua thách thức và phát triển bền vững.

Tiến sĩ, Luật sư Nguyễn Thắng Cảnh