Tại phiên thảo luận, đa số đại biểu Quốc hội bày tỏ sự đồng tình với việc ban hành một số cơ chế, chính sách đặc thù nhằm đẩy nhanh tiến độ xây dựng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận. Một số ý kiến đề nghị Chính phủ cần làm rõ hơn cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn của các cơ chế, chính sách trong dự thảo Nghị quyết.
 |
| Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu. Ảnh Quochoi.vn |
Đại biểu Dương Khắc Mai (Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông) nhận định, điện hạt nhân là lĩnh vực công nghệ phức tạp, trong khi trình độ của Việt Nam còn hạn chế, dẫn đến sự phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài. Ông đề xuất cơ chế huy động tối đa nguồn lực từ doanh nghiệp nhà nước và tư nhân, tương tự mô hình phát triển dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam, nhằm giảm áp lực tài chính cho Nhà nước và đảm bảo tiến độ dự án.
Dẫn kinh nghiệm quốc tế, đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng) cho rằng, hợp đồng "chìa khóa trao tay" là lựa chọn phù hợp, tương tự cách Hàn Quốc triển khai nhà máy điện hạt nhân đầu tiên. Hình thức này cũng được Bangladesh và Ba Lan áp dụng, giúp đảm bảo quá trình vận hành, bảo dưỡng ban đầu do nhà thầu chính thực hiện. Bà nhấn mạnh, việc chỉ định thầu rút gọn với đối tác đủ năng lực bảo dưỡng trong 5 năm đầu là hợp lý, song về lâu dài, Việt Nam cần chuẩn bị nhân lực và công nghệ để tự chủ vận hành.
Đại biểu Nguyễn Quang Huân (Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Dương) lưu ý rằng, dự thảo Nghị quyết cho phép chủ đầu tư triển khai nhanh dự án nhưng có thể gặp khó khăn khi cần điều chỉnh vốn hoặc phương án công nghệ. Ông đề xuất cần có cơ quan nhà nước giám sát chặt chẽ quá trình này để đảm bảo tiến độ và hiệu quả.
Về tiến độ dự án, đại biểu Trần Quốc Nam (Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Thuận) cho biết, tỉnh Ninh Thuận được giao hoàn thành giải phóng mặt bằng, di dời và tái định cư trong năm 2025, chỉ còn khoảng 10 tháng để thực hiện. Tỉnh đề xuất bổ sung thêm năm chính sách đặc thù nhằm hỗ trợ công tác này, vì theo quy định hiện hành, một năm là không đủ để hoàn thành giải phóng mặt bằng.
Tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã giải trình các vấn đề đại biểu quan tâm, bao gồm sự cần thiết ban hành Nghị quyết, cơ sở pháp lý, tính đồng bộ và khả thi của các chính sách đặc thù. Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải khẳng định sự nhất trí về việc ban hành Nghị quyết, đồng thời nhấn mạnh các nội dung cần tiếp tục nghiên cứu, gồm lựa chọn đối tác, phương án tài chính, chính sách đối với tỉnh Ninh Thuận, an sinh xã hội, đào tạo nhân lực và xử lý chất thải hạt nhân.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo cơ quan thẩm tra phối hợp với các cơ quan liên quan để tiếp thu ý kiến, hoàn chỉnh dự thảo Nghị quyết và trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp này.